191 αντικείμενα μαρτυρούν την καθημερινότητα στις Κυκλάδες 5.000 χρόνια πριν [εικόνες]

Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, συμπληρώνοντας 30 χρόνια δημιουργικής παρουσίας του, διοργανώνει την έκθεση με τίτλο «Κυκλαδική Κοινωνία 5000 χρόνια πριν», υπό την επιμέλεια του Διευθυντή του, Καθηγητή Νίκου Σταμπολίδη.

Καθώς έως σήμερα δεν υπάρχουν τεκμήρια γραφής της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου, η έκθεση επιχειρεί να «αναγνώσει» με απλό και εύληπτο τρόπο τη δομή της κοινωνίας των Κυκλάδων κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (3200 έως 2000 π.Χ.), το φυσικό περιβάλλον στο οποίο ζούσαν, τις ασχολίες των κατοίκων, τις κοινωνικές ή θρησκευτικές εκδηλώσεις τους, τις πίστεις και τις δοξασίες τους, μέσα από τα δημιουργήματα του ίδιου του Πρωτοκυκλαδικού Πολιτισμού.

Η έκθεση διοργανώνεται από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης σε σύμπραξη με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και περιλαμβάνει 191 αρχαία αντικείμενα: από τη συλλογή του ίδιου του Μουσείου, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων (98 έργα από τα Μουσεία Νάξου, Απειράνθου, Σύρου και Πάρου), καθώς και από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου.

Η έκθεση πραγματοποιείται με την οικονομική συμβολή του Συνεργαζόμενου Ιδρύματος Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου.

Mητέρα με παιδί, γυναίκα με διογκωμένη κοιλιά σε εγκυμοσύνη, γυναίκα λεχώνα, στεατοπυγική γυναικεία μορφή.

Θραύσματα από συμπλέγματα αγκαλιασμένων μορφών, η ανάγκη μιας μικρής κοινωνίας για γονιμότητα και οικογένεια. Μία πλάκα με επίκρουστη παράσταση, ενδεχομένως ηλιοαστρικού συμβόλου.

Η έκθεση «Κυκλαδική κοινωνία 5.000 χρόνια πριν» με επίκεντρο τον άνθρωπο, ανοίγει ένα παράθυρο στον χωροχρόνο στα κυκλαδονήσια των μικρών οικισμών -μόλις 10 έως 13 στρεμμάτων γης- και των πρωτοπόρων θαλασσοπόρων. Κι εφόσον δεν υπάρχουν τεκμήρια γραφής για την Πρωτοκυκλαδική περίοδο, παρά μόνον από μετεγενέστερους ιστορικούς τον 5ο αι. πΧ, η έκθεση δεν μπορεί παρά να είναι «ενσταντανέ μιας χαμένης πραγματικότητας» κατά τον Νίκο Σταμπολίδη, διευθυντή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.

Λιτή, διδακτική, περιεκτική η προαναγγελθείσα έκθεση για τα τριαντάχρονα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, που ανοίγει στις 9/12 για το κοινό, συνδυάζει αρχαιότητες από τα μουσεία των Κυκλάδων που προέρχονται από ανασκαφές, με εκθέματα της συλλογής του Μουσείου.

«Τα κυκλαδικά ειδώλια στη σημερινή τους μορφή, με την απλότητα και τα λιτά τους περιγράμματα, αγαπήθηκαν από το ευρύ κοινό, συνδέοντάς τα συχνά με έργα τέχνης μοντέρνων καλλιτεχνών του 20ού αιώνα, όπως ο Μοντιλιάνι, ο Μπρανκούζι, ο Ματίς, ο Πικασό κ.ά.

Η πρωταρχική θεώρησή τους με μια αυστηρή τυπολογική παρουσίαση και η λαθρανασκαφική απόσπαση της πλειονότητας από την αρχαιολογική τους συνάφεια, στέρησε τους συσχετισμούς των αρχαιολογικών εκθεμάτων με τις πολιτισμικές εξελίξεις της κοινωνίας που τα παρήγαγε» τονίζει ο Ν. Σταμπολίδης.

Οι ενότητες της έκθεσης διαρθρώνονται γύρω από τους πυρήνες της κοινωνίας, τις ασχολίες, τις τέχνες και τεχνικές των κατοίκων των Κυκλάδων: την αγροτοκτηνοτροφία, όπως παριστούν ομοιώματα πτηνών, ζωόμορφα αγγεία, ζωόμορφα ειδώλια, παραστάσεις κυνηγιού και ψαριών.

Τα εργαλεία και τέχνες με τον εξοπλισμό που είχαν στην διάθεσή τους οι τεχνίτες, για την παραγωγή έργων: όπως λίθινα πριονωτά εργαλεία, χάλκινους πελέκεις, μαχαίρια και τα τέχνεργα τους: πήλινα και μαρμάρινα αγγεία, αγγεία με αποτύπωμα ψάθας που αποδεικνύει την ενασχόληση των νησιωτών της 3ης χιλιετίας με την υφαντική, την καλαθοπλεκτική.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η ενότητα για την κοινωνική ζωή στις Κυκλάδες την 3η χιλιετία πΧ με τα μαρμάρινα ειδώλια μουσικών-ο «Αρπιστής», ο «Αυλητής», το ειδώλιο του «Εγείροντος πρόποσιν»- τα ειδώλια καθιστών γυναικών.

Όπως επίσης η ενότητα για την κοινωνική ιεραρχία και διαστρωμάτωση της Πρωτοκυκλαδικής κοινωνίας.

Τέλος, στην ενότητα «πίστεις και δοξασίες», εκτίθενται, μεταξύ άλλων, αντικείμενα που έχουν συσχετιστεί με την ύπαρξη θρησκευτικών και μεταφυσικών αντιλήψεων στην άσκηση λειτουργιών στην Πρωτοκυκλαδική περίοδο.

Παράλληλα με την έκθεση «Κυκλαδική κοινωνία 5.000 χρόνια πριν» πραγματοποίείται και έκθεση φωτογραφίας του «Robert Mc Cabe. Αναμνήσεις και Μνημεία του Αιγαίου» της δεκαετίας του ’50.

Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Αρχαιολογική έκθεση, «Κυκλαδική Κοινωνία 5000 χρόνια πριν» για τα 30 χρόνια λειτουργίας του Μουσείου