Ξέρεις, για παράδειγμα, ότι είναι το πιο συχνό σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα;
Γνωρίζεις ότι η μετάδοσή τους ευθύνεται σε ιό, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας; Ξέρεις πώς να προστατευτείς; Ο Δρ. Θάνος Παράσχος, γυναικολόγος μαιευτήρας, ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση και Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Embio θα σου πει όλα όσα χρειάζεται οπωσδήποτε να ξέρεις για τα κονδυλώματα, που είναι μικρά ογκίδια λίγων χιλιοστών, τα οποία εμφανίζονται στα γεννητικά όργανα της γυναίκας αλλά και του άνδρα και οφείλονται σε διάφορα στελέχη του ιού HPV, άλλα περισσότερο κι άλλο λιγότερο επιθετικά.
Πόσο πιθανό είναι να κολλήσω;
Ένας στους δύο μπορεί να έχει τον ιό HPV που προκαλεί κονδυλώματα! Το υπόλοιπο 50% κινδυνεύει να κολλήσει, ενώ κάποιοι μπορεί να τον έχουν και να μην το ξέρουν. Ο ιός είναι πολύ μεταδοτικός. Η μετάδοσή του γίνεται μέσω σεξουαλικών επαφών, οι οποίες δεν είναι απαραίτητο να είναι ολοκληρωμένες. Αρκεί και η επαφή των γεννητικών οργάνων δύο ατόμων, ενώ ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και μέσω χεριών. Για τους λόγους αυτούς, ακόμη και το προφυλακτικό, αν και μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης, δεν προστατεύει απόλυτα. Όπως και πολλά άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα συμπτώματα ο ιός HPV είναι σιωπηλός, δεν ανιχνεύεται πάντα χωρίς εξετάσεις, γιατί δεν εμφανίζει πάντα συμπτώματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η λοίμωξη να μη θεραπεύεται και οι φορείς να τη μεταδίδουν, μολύνοντας τους σεξουαλικούς τους συντρόφους πολλές φορές, χωρίς να το ξέρουν.
Πώς θα ξέρω αν έχω ήδη κολλήσει;
Τα κονδυλώματα εμφανίζονται από έναν μέχρι και τρεις μήνες μετά τη σεξουαλική επαφή. Είναι, όμως, πιθανόν κάποιος να μολυνθεί από τον ιό, αλλά να μην εμφανίσει ποτέ κονδυλώματα. Η διάγνωση, όταν δεν έχουν παρουσιαστεί κονδυλώματα, γίνεται με το τεστ Παπ, που πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, καθώς μπορεί να διαπιστώσει τις βλάβες των κυττάρων που μπορεί να προκαλέσει ο ιός.
Υπάρχει θεραπεία;
Παρόλο που ο ιός δεν μπορεί να απομακρυνθεί από τον οργανισμό, τα κονδυλώματα, αν παρουσιαστούν, μπορούν να αφαιρεθούν με laser, ηλεκτροκαυτηρίαση ή χειρουργικά. Δυστυχώς υπάρχει πάντα η πιθανότητα υποτροπής της βλάβης τοπικά. Γι’ αυτό απαιτείται η παρακολούθηση στις γυναίκες με τεστ Παπ, που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειάζεται να επαναλαμβάνεται πιο συχνά από την ετήσια σύσταση.
Αν έχω κονδυλώματα, θα πάθω καρκίνο;
Μερικοί τύποι του HPV μπορούν να προκαλέσουν ανώμαλη κυτταρική ανάπτυξη, που ονομάζεται δυσπλασία. Η δυσπλασία μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο του πέους στους άνδρες ή του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες ή του πρωκτού και στα δύο φύλα. Παρόλο πάντως που ο ιός HPV αποτελεί το αποκλειστικό αίτιο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, δεν είναι απόλυτο ότι θα υπάρξει μια τέτοια εξέλιξη, επειδή - κατά κανόνα - μόνο συγκεκριμένοι τύποι του ιού προκαλούν καρκίνο. Σε κάθε περίπτωση, αν γνωρίζετε ότι έχετε τον ιό, είναι σημαντικό να ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας, κάνοντας συχνά τεστ Παπ, που είναι η μόνη εξέταση που μπορεί να διαγνώσει τις αλλοιώσεις σε προκαρκινικό στάδιο, ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα εγκαίρως με την κατάλληλη θεραπεία.
Εκτός, πάντως, από το τεστ Παπ, υπάρχει και το HPV DNA testing, με το οποίο ανιχνεύεται το DNA των υψηλού κινδύνου στελεχών του ιού ΗPV, δεδομένου ότι κάποια στελέχη του ιού είναι αυτά που θεωρούνται πιο επιβλαβή και αυτά ακριβώς που ανιχνεύει η συγκεκριμένη εξέταση. Αυτή η εξέταση, όταν προστίθεται στο τεστ Παπ, αυξάνει την απόδοσή του.
Υπάρχει κάποιο μέτρο πρόληψης;
Ναι, υπάρχει! Το εμβόλιo ΗPV, το οποίο εξασφαλίζει προστασία από τα πιο επιθετικά στελέχη της οικογένειας HPV αλλά όχι από όλα. Πιο συγκεκριμένα, το εμβόλιο προφυλάσσει από τους 4 πιο επιβλαβείς τύπους του ιού, που στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλούν καρκίνο του τραχήλου. Το εμβόλιο συστήνεται κυρίως στα νέα κορίτσια μετά τα δώδεκα και είναι σημαντικό να γίνει πριν ξεκινήσουν τις σεξουαλικές τους επαφές, έτσι ώστε να μην έχουν εκτεθεί στον ιό, πράγμα που αυξάνει την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Μπορούν όμως να επωφεληθούν και οι μεγαλύτερες γυναίκες, αν δεν έχουν σταθερό σεξουαλικό σύντροφο και θέλουν να διασφαλίσουν μεγαλύτερη προστασία. Θα πρέπει, ωστόσο, να τονίσω ότι μετά τον εμβολιασμό ο έλεγχος με τεστ Παπανικολάου θα πρέπει να συνεχίζεται κανονικά για την έγκαιρη διάγνωση βλαβών, που μπορεί να προκληθούν από τα στελέχη του ιού, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στο εμβόλιο.
Αν έχεις άλλες απορίες σχετικά με τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, άλλα γυναικολογικά προβλήματα ή θέματα γονιμότητας, μπορείς να επικοινωνήσεις με τον
Dr. Θάνο Παράσχο
Χειρουργός Γυναικολόγος-Μαιευτήρας
Ειδικός στην Eξωσωματική Γονιμοποίηση
και Ενδοσκοπική Χειρουργική
W: www.ivf-embryo.gr
E: paraschos@ivf-embryo.gr
F: facebook/Thanos-Paraschos
L: linkedin/thanos-paraschos
T: (+30) 210 6774104
Κ: (+30) 6944428242