Τις 13 κρίσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα τα επόμενα χρόνια απαριθμεί στον Guardian ο συγγραφέας Τζορτζ Μονμπιό.
Κατά τον ίδιο, όλα αυτά οδηγούν την ανθρωπότητα στην εξαθλίωση και στην κατάρρευση. «Από την εκλογή Τραμπ έως την κλιματική αλλαγή, αυτή η πολυεπίπεδη κρίση προοιωνίζει την κατάρρεσυη. Και δεν υπάρχει ελπίδα εξόδου, αν δεν υπάρξουν εναλλακτικές πολιτικές λύσεις», σημειώνει ο Μονμπιό.
Αναλυτικά:
- Ο Ντόναλντ Τραμπ
Πρώτος στη λίστα του συγγραφέα ο νεοεκλεγείς Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Οπως σημειώνει ο Μονμπιό, ο Τραμπ δεν έχει ούτε τις ικανότητες, ούτε και την αυτοσυγκράτηση για τη διατήρηση ισορροπιών. Αντίθετα πρόκειται για έναν άνθρωπο με ιδιαίτερη εκδικητικότητα. Υπενθυμίζει επίσης ότι ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος έχει τα χέρια του ελεύθερα, με το κογκρέσο και την γερουσία υπέρ του. Επίσης, οι άνθρωποι που τον πλαισιώνουν έχουν περιορισμένη γνώση του τι συμβαίνει στον κόσμο. Καταλήγοντας υπενθυμίζει ότι μιλάμε για τον άνθρωπο που θα αναλάβει την τύχη της χώρας με την μεγαλύτερη πυρηνική δύναμη και με το μεγαλύτερο συμβατικό οπλοστάσιο, αλλά και της χώρας με τις πιο εξελιγμένες μορφές παρακολούθησης που έχει αναπτύξει κράτος.
- Ο σύμβουλός του Τραμπ για την Εθνική Ασφάλεια
Ξεχωριστό κίνδυνο για την ανθρωπότητα αποτελεί ο σύμβουλος του Τραμπ για τα θέματα Εθνικής Ασφάλειας, Μάικλ Φλιν, τον οποίο ο Μονμπιό χαρακτηρίζει επικίνδυνο εξτρεμιστή, σημειώνοντας οι στις κρίσιμες στρατιωτικές αποφάσεις, έχει ελεύθερα τα χέρια του να αποφασίσει, ακόμα και χωρίς τη συγκατάθεση του Κογκρέσου.
- Η υπόλοιπη ομάδα του Τραμπ
Και ο τρίτος κίνδυνος για την ανθρωπότητα έχει να κάνει με τον Τραμπ και δεν είναι άλλος με ολόκληρο το επιτελείο του Τραμπ. Ο Μονμπιό σημειώνει ότι εν μέρει από επαγγελματίες λομπίστες των κλάδων του πετρελαίου, του καπνού, των χημικών, του χρηματοπιστωτικού συστήματος και άλλους δισεκατομμυριούχους, οι οποίοι θα έχουν ως προτεραιότητα να αποφύγουν τους κανονισμούς και τη φορολογία. Αυτοί οι άνθρωποι – ή καλύτερα τα συμφέροντα που εκπροσωπούν – έχουν πλέον τον έλεγχο. Πέρα από τις επιπλοκές στη δημόσια υγεία, στην οικονομία και τη σταθερότητα, αυτό αποτελεί και μια δικαίωση του πολιτικού μοντέλου που επιχείρησαν να λανσάρουν οι καπνοβιομηχανίες την δεκαετία του 1960. Αυτό το μοντέλο, αποδεικνύει ότι αν σπαταλήσεις αρκετά χρήματα σε «δεξαμενές σκέψης», ακαδημαϊκούς και δήθεν κινήματα και δουλέψεις με τα ΜΜΕ ώστε να τους δώσεις μια πλατφόρμα, μπορείς να αγοράσεις όσους πολιτικούς χρειαστεί και η δημοκρατία καταλήγει κενό γράμμα.
- Το Βrexit
Τέταρτος παράγοντας κινδύνου το Brexit και η όλη προσπάθεια της Μεγάλης Βρετανίας να απαγκιστρωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Μονμπιό σημειώνει ότι οι διαδικασίες έχουν ένα επίπεδο πολυπλοκότητας που μπορεί να αποδειχτεί αξεπέραστο.
Οι επιλογές που έχει η βρετανική κυβέρνηση είναι οι εξής: α) Είτε συμφωνεί με την ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών σε αντάλλαγμα για την πρόσβαση στην ελεύθερη αγορά, οπότε σε μια τέτοια περίπτωση το στρατόπεδο του Brexit δεν θα έχει κερδίσει τίποτα πέρα από μια μεγάλη ντροπή ή β) Η Ευρωπαϊκή Ένωση κλείνει τις πόρτες. Όχι μόνο είναι πιθανό να απορρίψει τους όρους που προτείνει η βρετανική κυβέρνηση, αλλά θα μπορούσε να παρουσιάσει και έναν λογαριασμό περίπου 60 δισεκατομμυρίων στους Βρετανούς, λόγω του κόστους της αποχώρησης. Αυτό θα ήταν πολιτικά αδύνατο να πληρωθεί από την κυβέρνηση και θα οδηγούσε σε μια αδιαπραγμάτευτη ρήξη και το σκληρότερο δυνατό Brexit.
- Οι κίνδυνοι για την Ευρωζώνη
Πέμπτος παράγοντας κινδύνου η Ευρωζώνη. Ο συγγραφέας αναφέρεται ως μεγαλύτερο κίνδυνο για την Ευρωζώνη αυτή τη στιγμή την ιταλική τραπεζική κρίση, που μοιάζει μεγάλη και η οποία μπορεί να έχει αντίκτυπο στην επιβίωση της ευρωζώνης.
- Παγκόσμια οικονομική κρίση;
Ο κίνδυνος που μόλις προαναφέρθηκε, κατά τον Μονμπιό, είναι δύσκολο να προβλεφθεί αν μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα παγκόσμια οικονομική κρίση. Αν πάντως προκύψει κάτι τέτοιο, οι κυβερνήσεις δεν θα μπορέσουν να εκπονήσουν ένα πλάνο διάσωσης όπως αυτό του 2007-8. Τα χρηματοκιβώτια είναι άδεια.
- Η αυτοματοποίηση «τρώει» δουλειές
Η αυτοματοποίηση σε πολλά κομμάτια της παραγωγής, αναμένεται να καταστρέψει θέσεις εργασίας και εξαιτίας της διείσδυσης της τεχνολογίας σε κάθε κομμάτι της οικονομίας δεν πρόκειται για κάποια μόδα που θα περάσει, αλλά για εξέλιξη που λαμβάνει μορφές «χιονοστιβάδας». Ο Μονμπιό σημειώνει ότι είναι πολύ δύσκολο να σκεφτεί κανείς το πως θα αναπληρωθούν οι θέσεις εργασίας, ενώ τονίζει ότι καμία κυβέρνηση ή μεγάλο κόμμα πουθενά στον κόσμο δεν δείχνει να καταλαβαίνει τη σημασία ή το μέγεθος αυτού του ζητήματος.
- Μια νίκη της Μαρίν Λεπέν
Η Μαρίν Λε Πεν έχει αρκετά καλές πιθανότητες να γίνει η επόμενη πρόεδρος της Γαλλίας. Αν αυτό θα προκαλέσει την κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι άγνωστο. Αν αυτή δεν είναι μια σαφέστατη κρίση, υπάρχουν άλλες που περιμένουν τη... σειρά τους (ιδιαίτερα με τα αναδυόμενα εθνικιστικά κινήματα σε όλη την κεντρική και ανατολική Ευρώπη) και αναμένεται να δημιουργήσουν αλυσιδωτή αντίδραση. «Νομίζω ότι όταν ξεκινήσει, θα γίνει με τέτοια ταχύτητα που θα εκπλήξει τους πάντες. Από τον ένα μήνα στον άλλο, η ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αμφισβητείται», σημειώνει ο Μονμπιό.
- Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ
Αν η Λε Πεν κερδίσει, τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, θα εκπροσωπούνται από τους εξής: Ντόναλντ Τραμπ, Βλάντιμιρ Πούτιν, Ζι Ζινπίνγκ, Τερέσα Μέι και Μαρίν Λε Πεν. «Δεν το λες και καθησυχαστικό».
- Η συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα στα σκουπίδια
Τα εθνικά προγράμματα για την κλιματική αλλαγή, δεν έχουν καμία σχέση με τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν οι κυβερνήσεις στο Παρίσι. Ακόμα και αν τα προγράμματα εφαρμοστούν κατά γράμμα στο εξής (που δεν θα συμβεί), θα είμαστε πολύ πίσω από αυτά που συμφωνήθηκαν και όλα αυτά χωρίς να ξέρουμε τι θα κάνει ο Ντόναλντ Τραμπ.
- Οι συνέπειες της μετανάστευσης
Ο αντίκτυπος της κατάρρευσης της συμφωνίας για την κλιματική αλλαγή – πέρα από... μικρά πράγματα όπως οι πλημμύρες στις πόλεις, η απώλεια παραγωγής τροφίμων ή η μείωση των υδάτινων πόρων – θα είναι και η μαζική μετανάστευση, που θα προστεθεί στην ήδη υπάρχουσα τάση.
- Σιτηρά για 60 ακόμη χρόνια
Σύμφωνα με το τμήμα τροφίμων και γεωργίας του ΟΗΕ, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα των εδαφών μας μένουν ακόμη 60 χρόνια θερισμού σιτηρών!
- Επιταχυνόμενη πορεία εξαφάνισης
Η πορεία εξαφάνισης εμφανίζεται αν μη τι άλλο επιταχυνομένη.
«Φτάνει μέχρι εδώ; Δυστυχώς όχι. Μια από τις ιδιαιτερότητες αυτού του πλέγματος της πολυεπίπεδης κρίσης είναι το γεγονός πως δεν μοιάζει να υπάρχει άλλος δρόμος για να ακολουθήσουμε. Είναι πολύ δύσκολο να φανταστεί κανείς ένα ρεαλιστικό σενάριο, στο οποίο οι κυβερνήσεις χάνουν τη διάθεσή τους για παρακολουθήσεις και βομβαρδισμούς με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, οι δισεκατομμυριούχοι ξεχνούν να χειραγωγούν την κοινή γνώμη, η προβληματική Ευρωπαϊκή Ένωση επανασυντίθεται, η κλιματική αλλαγή γυρίζει πίσω, είδη επιστρέφουν από την εξαφάνιση και τα σιτηρά επιστρέφουν στο έδαφος.
Όλες αυτές δεν είναι στιγμιαίες κρίσης, αλλά αποτελούν μέρος μιας μόνιμης κατάρρευσης.
Ετσι, το βασικό ερώτημα δεν είναι πώς μπορούμε να τις ξεπεράσουμε, και αν αυτό είναι εφικτό, αλλά να τις αποτρέψουμε. Μπορεί αυτό να γίνει; Και αν ναι, τι θα προϋπέθετε;
Δεν έγραψα αυτό το κείμενο για να σας ρίξω σε κατάρρρυση, αν και ξέρω ότι αυτό θα είναι το αποτέλεσμα, αλλά για να επικεντρωθούμε στο μέγεθος της δυσκολίας του εγχειρήματος» καταλήγει ο Μονμπιό.
Φωτογραφίες: Associated Press