Ο Τάσος Θεοδωρόπουλος (tazthebuzz@facebook.com ) ξεμπροστιάζει την πιο υπερεκτιμημένη ταινία της χρονιάς (μετά το «Drive»), που έγινε το πρώτο φαβορί για τα επερχόμενα Όσκαρ.
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΤΑΙΝΙΑΣ: 2 / 5
Πρώτη φορά, είδα το «The Artist" τον Μάιο στις Κάνες. Πλάκα είχε, καλά πέρασα μη σου λέω και μαλακίες. Αλλά ως εκεί. Δηλαδή απλά πλάκα είχε και καλά πέρασα. Μια ασυνήθιστα χολιγουντιανή, γαλλική παραγωγή, μαυρόασπρη και βωβή, σαν φόρος τιμής στο κλασσικό μούγκαφον αμερικάνικο σινεμά. Τι άλλα νέα; Γυρίστηκε στο Λος Άντζελες, χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από αμερικάνικα κεφάλαια, και έκανε τις βλαχάρες αμερικάνες να αισθανθούν υπερήφανες για την πολιτιστική κληρονομιά τους, εφ' όσον ανέκαθεν οι αμερικανίδες είχαν ένα κόμπλεξ απέναντι στις ευρωπαίες και στην κουλτούρα τους οπότε τώρα αισθάνθηκαν ότι εισέπραξαν χρηματιστηριακά εξαργυρώσιμη επιβεβαίωση αξιογαμησιμότητας. Και επίσης αγοράστηκε για διανομή από την εταιρεία των Γουαινστάιν, ναι, των υπεύθυνων για βράβευση με Όσκαρ καλύτερης ταινίας μίας από τις πλέον μέτριες ταινίες που δαφνοστεφανώθηκαν ποτέ με το χρυσό αγαλματίδιο, του «Ερωτευμένου Σέξπιρ», να 'ναι καλά το marketing.
Από κει και πέρα πάμε στο κυρίως γεύμα. Το «The Artist» είναι μια αισιόδοξη, γλυκιά χαριτωμενιά, που παίζει έξυπνα με τη σύμβαση του βωβού, χωρίς όμως να διαθέτει τίποτα στο εσωτερικό του. Από υπόθεση και χαρακτήρες; Μηδέν. Μια δραματικομεντιέν ιχνογραφία του «Ένα Αστέρι Γεννιέται». Από γευστικότητα συναισθήματος; Σαν πουτανογκουρμέ χάμβουργερ των McDonalds.
Από αισθητική; Ο Δαλιανίδης αν είχε φράγκα και χρόνο και μηχανισμό παραγωγής στη διάθεσή του θα το πήγαινε πολύ καλύτερα σαν φόρο τιμής σε είδος. Από γνησιότητα; Όση γνησιότητα έχει και μια τραβεστί που καταφέρνει με κόπο και ιδρώτα να σε πείσει ότι είναι γυναίκα. Από ηθοποιούς; Ναι, ο πρωταγωνιστής Jean Dujardin που πήρε τη Φοινικιά καλύτερης ερμηνείας είναι ο ίδιος φωτογενής και χαριτωμένος τυπάκος που έπαιξε σε δύο γαλλικές τζειμσμποντικές παρωδίες του ίδιου σκηνοθέτη που υπογράφει και το «The Artist", του Michel Hazanavicious, με ήρωα τον γάλλο Τζέιμς Μποντ, OSS117. Οι τίτλοι τους στα Ελληνικά; «Αποστολή στο Κάιρο» και ο «Κατάσκοπος που γύρισε από το Ρίο».
Δεν ξερνάς με τις προαναφερθείσες ταινίες (τουλάχιστον αν δεν είσαι στομαχικός) αλλά δεν παθαίνεις και ντελίριο τέχνης. Και η μοιραία γυναίκα που τον ερωτεύεται την ώρα του ξεπεσμού του και από τα αλώνια πηγαίνει στα σαλόνια, είναι μια γλυκύτατη αλλά ντεμί γκλαμούρ του μακιγιάζ σε εκτόπισμα φάτσα που είναι και η σύντροφος του σκηνοθέτη της ταινίας. Αν αυτοί οι δύο έχουν την στόφα του σταρ, εγώ προσωπικά είμαι η σκρόφα του μπαρ (που μάλλον είμαι οπότε κι αυτοί γιατί όχι να μην είναι σταρ;).
Για να μην στα πολυλογώ, σε όλη την ταινία, που μοιάζει σαν οσκαρικό (και καλά alternative) στανταράκι πιο προκάτ κι από τα νοβοπάν σκηνικά ελληνικού σίριαλ, τα μόνα που σε παίρνουν από κάτω ή από πάνω του (εξαρτάται ποια είναι η αγαπημένη σου στάση) είναι αφ' ενός η γνήσια σινεφίλ τρέλα ενός ελεγχόμενα (δηλαδή μέτρια) ταλαντούχου ευρωπαίου σκηνοθέτη να δοκιμάσει τις ικανότητές του στην υπέρβαση δημιουργώντας ασπρόμαυρο βωβό φιλμ κι αφ' ετέρου η τεχνική του (αλλά επ' ουδενί καλλιτεχνική) επάρκεια στην εκτέλεση του ονείρου του.
Το γιατί οι Αμερικάνοι πάθανε τέτοιο κοκομπλόκο με μία τέτοια μετριότητα, πέραν του feel good στοιχείου της κατάστασης, θα στο εξηγήσω απλά: είναι πάνω κάτω το ίδιο με αυτό που παθαίνουμε εμείς οι Έλληνες, κάθε φορά που ένας ενοχλητικά μέτριος στην ουσία του σκηνοθέτης όπως ο Γιάννης Σμαραγδής, βρίσκει λεφτά (και τον Λάκη Λαζόπουλο και την Κατρίν Ντενέβ) για να κάνει άλλη μια "διεθνή" υπερπαραγωγή (του κουλού, του κουτσού και του ανάπηρου εν γένει). Μόνο και μόνο επειδή η θεματολογία του, είναι εμπνευσμένη από το tonotil της εθνικής μας ιδεολογίας.
Ε, αυτό έκανε και ο Hazanavicious. Πήρε το τονοτίλ της αμερικάνικης (και γενικότερα κινηματογραφικής) μυθολογίας, το καθαγίασε με την ευρωπαϊκή του προσωπική ταυτότητα, έκλεισε και δύο τρία έξυπνα deal με παραγωγούς και διανομείς που ανοίγουν και κλείνουν πόρτες στο Hollywood και τα Όσκαρ και τα media ακολούθησαν, εκπαιδευμένα πλέον στο να μη δημιουργούν τάσεις αλλά να ακολουθούν. Αυτές που τους επιβάλλονται. Μπας και βγει το μεροκάματο μαζί με κανένα εξτρά ταξιδάκι και εξασφαλιστεί και η εύνοια του αφεντικού που συνήθως ελέγχει πέρα από την εταιρεία που διανέμει μια ταινία και το έντυπο στο οποίο δημοσιεύεται η αντικειμενική σου κριτική. Γιατί μπορεί (όπως ονομάζεται και η τελευταία ταινία του Σμαραγδή) ο «Θεός να αγαπάει το Χαβιάρι», ο κολίγος όμως, αν του το τάξεις ότι θα το φάει, παρ' όλο που δεν θα του αρέσει, κατουριέται πάνω του από τη χαρά του.
***To "Τhe Artist" έχει μέχρι στιγμής, έχει μεταξύ άλλων ανακηρυχθεί ως καλύτερη ταινία της χρονιάς (ή καλύτερης σκηνοθεσίας) από τις Ενώσεις Κριτικών της Νέας Υόρκης, της Βοστόνης και της Ουάσιγκτον, έχει κερδίσει το βραβείο κοινού στο φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν και είναι υποψήφιο για 6 Χρυσές Σφαίρες (καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου, καλύτερης αντρικής ερμηνείας, καλύτερης γυναικείας ερμηνείας, μουσικής).