Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η υφήλιος την εξέλιξη της εκλογικής διαδικασίας στις ΗΠΑ.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προβληματίζονται σφόδρα για το ποιος θα επικρατήσει τελικά ενώ ειδικά το Βερολίνο φαίνεται να «τρέμει» ενδεχόμενο επικράτησης Τραμπ.
«Είναι δύσκολο να γίνουν εκτιμήσεις» είπε στη Handelsblatt ο Γιούργκεν Χαρντ, συντονιστής της γερμανικής κυβέρνησης για τις διατλαντικές σχέσεις στο ερώτημα τι περιμένει η γερμανική κυβέρνηση σε περίπτωση εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ.
«Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών έχει ελάχιστους συμβούλους με τους οποίους τα μέλη της γερμανικής κυβέρνησης θα μπορούσαν να έχουν επαφές και όλο το στενό του περιβάλλον αποτελείται από ανθρώπους που δεν προέρχονται από τον πολιτικό χώρο» είπε ακόμη.
Τι θα γίνει με το ΔΝΤ και την Ελλάδα;
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα διάφορα υπουργεία δεν προετοιμάζονται για ενδεχόμενη νίκη του Τραμπ. Στο υπουργείο Οικονομικών γίνονται σενάρια επί χάρτου και αναλύσεις για το πώς θα αντιδράσουν οι χρηματαγορές την επομένη της ανακοίνωσης των «κακών» αποτελεσμάτων. Θα σημειωθούν αναταραχές; Η απάντηση είναι μάλλον αρνητική, τουλάχιστον αυτό υποστηρίζουν όσοι έχουν γνώση των αναλύσεων. Και όμως. Ο κατάλογος των κίνδυνων είναι μακρύς. Ένα βασικό σημείο είναι η συνεργασία - με μια πιθανή κυβέρνηση Τραμπ - και βασικούς οργανισμούς όπως είναι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μέχρι τώρα και παρά τις διαφωνίες οι Αμερικανοί στάθηκαν στον πλευρό των Ευρωπαίων όταν επρόκειτο να επιβάλουν το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας παρά τη θέληση των υπό ανάπτυξη χωρών. Θα συνεχιστεί η ίδια πολιτική; Υπάρχει εμπιστοσύνη στον Τραμπ για την οικονομική διάσωση της Ελλάδας; Το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών διακατέχεται από αμφιβολίες.
Τις ίδιες αμφιβολίες έχει και το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών στο θέμα της πολιτικής ασφάλειας. Οι απειλές του Τραμπ, ότι σε περίπτωση νίκης του θα βγάλει τη χώρα του από το ΝΑΤΟ δεν έχουν ξεχαστεί αλλά διασκεδάστηκαν με τη σκέψη ότι πρόκειται για λόγια της προεκλογικής εκστρατείας. Σε κάθε περίπτωση ένα είναι σαφές: ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ είτε ονομάζεται Τραμπ ή Κλίντον, θα αναγκάσει του Ευρωπαίους να αναλάβουν περισσότερες ευθύνες για τα του οίκου τους, βλέπε Ουκρανία. Πρόκειται για μια πρόβλεψη που για το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών αποτελεί βεβαιότητα. Η επόμενη αμερικανική κυβέρνηση δεν θα είναι πλέον διατεθειμένη να επιλύει κάθε διένεξη στη γηραιά ήπειρο θεωρεί ο Σόιμπλε και αυτός είναι ο λόγος που τον ωθεί να αυξήσει μεσοπρόθεσμα τα κονδύλια των αμυντικών δαπανών.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος με τον Τραμπ
Στο γερμανικό υπουργείο Οικονομίας που βρίσκεται στα χέρια του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος έχει γίνει ήδη μια εσωτερική πεντασέλιδη ανάλυση για το οικονομικό πρόγραμμα των δύο υποψηφίων. Τα στελέχη του υπουργείου διαπίστωσαν ένα κοινό σημείο: οι προτάσεις τους σε σχέση με τον εμπορικό προσανατολισμό της χώρας είναι μάλλον περιοριστικές, βλέπε ΤΤΙΡ. Αλλά πέραν αυτού δεν χρειάζεται να καταβάλει κανείς μεγάλο κόπο για να αντιληφθεί ποιον ή μάλλον ποιαν θέλουν για πρόεδρο στο Λευκό Οίκο και προειδοποιούν ότι οι συντηρητικές ιδέες του Τραμπ για τη μετανάστευση και την εμπορική πολιτική θα απομόνωναν τις ΗΠΑ ως παγκόσμιο οικονομικό παίκτη.
Ωστόσο πέραν όλων αυτών εκείνο που τρομάζει πραγματικά τη γερμανική κυβέρνηση είναι το απρόβλεπτο του χαρακτήρα του Τραμπ. «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι οι αυθορμητισμός του», υποστηρίζει ο Γιούργκεν Χαρντ. Θεωρεί ότι είναι ένας πολιτικός που μπορεί να αποφασίζει αυθόρμητα χωρίς να ακούει τους συμβούλους του. Είναι το ακριβώς αντίθετο από τη Μέρκελ που παίρνει χρόνο για να ζυγίσει τις αποφάσεις της. Και να ψάξει κανείς δεν πρόκειται να βρει δημόσιες τοποθετήσεις της καγκελαρίου υπέρ της μιας ή της άλλης υποψηφιότητας. Αλλά ενδόμυχα είναι σαφές ποιον υποψήφιο προτιμά. Στην καγκελαρία και σε όλα τα υπουργεία εύχονται καλή τύχη στην Χίλαρι Κλίντον.
Η απάντηση είναι σαφής. Ο «φωνακλάς» Τραμπ προκαλεί από αισθήματα απώθησης μέχρι ρίγη ανησυχίας. Υπάρχουν όμως και οπαδοί του. «Δεν θέλει να γίνει Πάπας, πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει να γίνει» υποστηρίζει.
Οι Ευρωπαίοι στο πλευρό της Κλίντον
Είναι κοινό μυστικό πως οι Ευρωπαίοι πολιτικοί, άλλοι πίσω από κλειστές πόρτες, άλλοι εντελώς φανερά, απεύχονται την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ.
Για τον Ντέιβιντ Μακ Άλιστερ, γερμανό ευρωβουλευτή με ρίζες από τη Σκοτία, ο Τράμπ παραμένει ένας άγνωστος, ενώ το πρόγραμμά του στην εξωτερική πολιτική προκαλεί ανησυχία. «Φυσικά γνωρίζουμε την Χίλαρυ Κλίντον καλύτερα», συμπληρώνει. «Πιστεύει στους ισχυρούς διατλαντικούς δεσμούς και με εκείνη ως πρόεδρο μπορούμε να επιτύχουμε πολλά».
Στις Βρυξέλλες ωστόσο υπάρχουν και οπαδοί του Τραμπ, κυρίως από το στρατόπεδο των ακροδεξιών λαϊκιστών. Μια τέτοια περίπτωση είναι ο βρετανός ευρωβουλευτής Νάιτζελ Φάρατζ, ο οποίος συμμετέχει μάλιστα σε προεκλογικές εμφανίσεις του αμερικανού υποψηφίου. Τους δύο πολιτικούς συνδέει η εμμονή με ό,τι είναι εθνικό. Ας μην ξεχνάμε ότι Φάρατζ ηγήθηκε της εκστρατείας για το Brexit επιδιώκοντας μια ανεξάρτητη Βρετανία. Το ότι ο Τραμπ με σεξιστικά σχόλια και τη «ματσό» εμφάνισή του έχει αποκαρδιώσει γυναίκες ψηφοφόρους, το θεωρεί ως συγχωρητέα αμαρτία. «Τουλάχιστον ο Τραμπ εκπέμπει μια σχετική ειλικρίνεια», υποστηρίζει σε συνέντευξη στο αμερικανικό δίκτυο Fox, «είναι αυτός που είναι. Δεν θέλει να εκλεγεί Πάπας, αλλά πρόεδρος των ΗΠΑ. Είναι άνθρωπος, και όπως κάθε άνθρωπος έχει και τα κουσούρια του που όλοι μας ξέρουμε».
«Κοιτάξτε αυτόν τον φωνακλά»
Η σε υψηλών τόνων προεκλογική εκστρατεία, χωρίς ουσία και πολιτική θεματολογία προκάλεσε ασυνήθιστες αντιδράσεις σε πολιτικούς με μακρά υπουργική θητεία, όπως στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Σε μια συνάντηση των υπουργών Οικονομικών στο Λουξεμβούργο εμφανίστηκε έκπληκτος. «Παρακολούθησα ένα ντιμπέιτ στην τηλεόραση και απήλαυσα τον αιώνα μετά το τέλος της πολιτικής. Εάν αυτό αποτελεί την βάση για το πώς λαμβάνονται αποφάσεις, τότε ο Θεός να μας φυλάξει σε ό,τι αφορά τη Δημοκρατία και το κράτος δικαίου».
Ασυνήθιστη ήταν και η δήλωση του γερμανού υπουργού Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, που δεν υποπίπτει κανονικά στον πειρασμό να αναμειγνύεται σε εκλογικές διαδικασίες. Αποκάλεσε το Ντόναλντ Τραμπ «κήρυκα του μίσους» και τον τοποθέτησε στη χορεία των ακροδεξιών και ακροαριστερών λαϊκιστών που υπάρχουν και στην Ευρώπη: «Κοιτάξτε αυτό τον φωνακλά ονόματι Ντόναλντ Τραμπ στην Αμερική. Αυτοί οι τύποι παίζουν με τους φόβους των ανθρώπων.
Δημοσκόπηση: Η πλειοψηφία των Γερμανών υπέρ Χίλαρι
Πάντως, η πλειονότητα των Γερμανών πολιτών τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ της υποψήφιας των Δημοκρατικών Χίλαρι Κλίντον, όπως προκύπτει από τη νέα δημοσκόπηση του ARD-Deutschlandtrend που διεξήγε το δημοσκοπικό Ινστιτούτο infratest-dimap. Σε αυτή, και στο θεωρητικό ερώτημα ποιόν θα ψήφιζαν εάν είχαν το δικαίωμα, το 75% των Γερμανών εκφράζουν τη στήριξή τους στην πρώην Πρώτη Κυρία.
Αξιοσημείωτο είναι ωστόσο ότι τα ποσοστά της έχουν υποχωρήσει σημαντικά σε σχέση με την τελευταία δημοσκόπηση πριν από έναν μήνα και συγκεκριμένα κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες. Την ίδια ώρα μόλις το 4% δηλώνει ότι θα ψήφιζε τον Ντόναλντ Τραμπ.
Για την περίπτωση πάντως που επικρατήσει τελικώς την ερχόμενη εβδομάδα ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων, σχεδόν τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων εκφράζουν φόβους για επιδείνωση των γερμανο-αμερικανικών σχέσεων. Μόλις 2% πιστεύουν, αντίθετα, ότι μια προεδρία Τραμπ θα ενίσχυε τις σχέσεις ΗΠΑ-Γερμανίας.
Την ίδια ώρα το 80% εκτιμά ότι ενδεχόμενη επικράτηση της πρώην υπουργού Εξωτερικών δεν θα επιφέρει αξιοσημείωτες αλλαγές στις διμερείς σχέσεις. Το 12% μάλιστα πιστεύει ότι θα υπάρξει βελτίωση ενώ το 5% επιδείνωση.
Φοβούνται εκλογή Τραμπ τα 3/4 των Γερμανών
Τα 3/4 των Γερμανών θεωρούν ότι οι σχέσεις του Βερολίνου με την Ουάσινγκτον θα δεχτούν σοβαρές πιέσεις αν ο Ντόναλντ Τραμπ κερδίσει τις εκλογές, σύμφωνα με δημοσκόπηση της εταιρείας Emnid.
Πιο συγκεκριμένα, η δημοσκόπηση δείχνει ότι το 77% των Γερμανών φοβάται ότι θα υπάρξει ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών αν εκλεγεί ο Τραμπ.
Αντιθέτως, το 67% πιστεύει ότι οι στενές σχέσεις των ΗΠΑ με τη Γερμανία δεν θα διαταραχθούν αν εκλεγεί πρόεδρος η Χίλαρι Κλίντον.
Οι κυριότερες ανησυχίες των Γερμανών είναι η στάση που θα τηρήσει ο Τραμπ απέναντι στη Ρωσία και το ΝΑΤΟ.
Ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιοάχιμ Γκάουκ, πρώην πάστορας και ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην πρώην Ανατολική Γερμανία, έχει εκφράσει ανησυχίες ιδίως επειδή ο Νεοϋορκέζος επιχειρηματίας είναι «απρόβλεπτος».
Να σημειωθεί ότι τον περασμένο Ιούλιο ο Τραμπ προκάλεσε σοκ στο Βερολίνο, όταν είπε πως αν η Ρωσία επιτεθεί σε μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ ο ίδιος θα εξετάσει πρώτα αν η χώρα αυτή έχει τηρήσει τις στρατιωτικές δεσμεύεις που έχει αναλάβει, πριν αποφασίσει να της παράσχει στρατιωτική βοήθεια.