Η ανακοίνωση από τον υπουργό Αμυνας της Τουρκίας ότι η Αγκυρα παρήγγειλε ήδη 24 μαχητικά αεροσκάφη πέμπτης γενιάς τύπου F-35 αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από την Αθήνα.
Η Τουρκία περιμένει ότι θα παραλάβει τα πρώτα αεροσκάφη το 2018. Συνολικά, η Aγκυρα σχεδιάζει να αγοράσει 100 μαχητικά F-35.
Τα χαρακτηριστικά του F-35
To υπερηχητικό, πολλαπλών ρόλων F-35 διαθέτει προηγμένη τεχνολογία stealth που το καθιστά «αόρατο» στα εχθρικά ραντάρ. Συνδυάζει χαρακτηριστικά μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς με προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα, ενώ, σύμφωνα με την εταιρεία, διαθέτει «το πιο ισχυρό και ολοκληρωμένο πακέτο αισθητήρα οποιουδήποτε μαχητικού αεροσκάφους στην ιστορία».
Το F-35 Lightning II της Lockheed Martin είναι ένα μονοθέσιο, μονοκινητήριο, παντός καιρού stealth μαχητικό αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων. Σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από μια ομάδα αεροδιαστημικής βιομηχανίας υπό την καθοδήγηση της Lockheed Martin. Είναι πέμπτης γενιάς μαχητικό και έχει σχεδιαστεί για να εκτελεί επίγειες επιθέσεις και αποστολές αεράμυνας.
Το F-35 έχει τρία βασικά μοντέλα: το F-35A συμβατικής απογείωσης και προσγείωσης (CTOL) παραλλαγή, το F-35B με σύντομη απογείωση και κάθετη προσγείωση (STOVL) και το F-35C με υποβοηθούμενη βάση καταπέλτη
Η πρώτη του πτήση έγινε το 2006 και η αεροπορία των ΗΠΑ ανακήρυξε ετοιμοπόλεμη την πρώτη Μοίρα F-35B τον Αύγουστο του 2015.
Ποιοι το χρηματοδοτούν
Οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να αγοράσουν 2.457 αεροσκάφη F-35 τα οποία προορίζονται να καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος της επανδρωμένης τακτικής δύναμης αέρος της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, του Πολεμικού Ναυτικού και του Σώματος Πεζοναυτών κατά τις επόμενες δεκαετίες. Οι παραδόσεις των F-35 για το στρατό των ΗΠΑ είναι προγραμματισμένο να ολοκληρωθούν το 2037 με την προβλεπόμενη διάρκεια ζωής μέχρι το 2070.
Το πρόγραμμα Joint Strike Fighter (JSF) του F-35 χρηματοδοτείται κυρίως από τις Ηνωμένες Πολιτείες με πρόσθετη χρηματοδότηση από τους εταίρους μέλη του ΝΑΤΟ ή στενών συμμάχων των ΗΠΑ. Η Τουρκία, όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Νορβηγία, η Δανία, η Ολλανδία, συμμετέχουν ενεργά στο πρόγραμμα ανάπτυξης, ενώ αρκετές επιπλέον χώρες έχουν παραγγείλει, ή εξετάζουν να παραγγείλουν το F-35.
Το ακριβότερο οπλικό σύστημα στην ιστορία
Το πρόγραμμα είναι το ακριβότερο στρατιωτικό οπλικό σύστημα στην ιστορία και έχει αποτελέσει αντικείμενο έντονης κριτικής από κυβερνητικούς αξιωματούχους και όχι μόνο, τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε συμμαχικές χώρες.
Σφοδρές επικρίσεις: Πάσχει από ελαττώματα
Οι επικριτές του αεροπλάνου υποστηρίζουν ότι το αεροπλάνο «μαστίζεται από ελαττώματα σχεδιασμού». Πολλές κατηγορίες υπάρχουν και για την διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων όπου επιτράπηκε στην Lockheed να σχεδιάσει, να δοκιμάσει και να προχωρήσει στην παραγωγή το F-35 αντί να προσδιορίσει και διορθώσει τα ελαττώματα πριν βγει στην παραγωγή.
Μέχρι το 2014, το πρόγραμμα ήταν 163.000.000.000 $ πάνω από τον προϋπολογισμό και επτά χρόνια πίσω από το χρονοδιάγραμμα!
Φωτογραφίες Fiona Hanson/AP Images for Pratt & Whitney
Τα προβλήματα
Προς επίρρωσιν των επικριτών, τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι σταμάτησε τις πτήσεις 15 αεροσκαφών F-35 καθώς διαπιστώθηκε ελαττωματική μόνωση στην ψυκτική γραμμή η οποία είχε αρχίσει να ξεφλουδίζει. Η υπηρεσία ανησύχησε ότι τα υπολείμματα στη δεξαμενή καυσίμων μπορούσαν να προκαλέσουν αλλαγή στην πίεση, η οποία θα οδηγούσε σε δομικές βλάβες. Μάλιστα άλλα 42 αεροσκάφη που βρίσκονταν στο στάδιο παραγωγής βρέθηκαν με το ίδιο πρόβλημα.
Στις 16 Σεπτεμβρίου, η Πολεμική Αεροπορία ανακοίνωσε ότι είχε παύση των πτήσεων για 15 F-35As που βρέθηκαν να έχουν ελαττωματική μόνωση γραμμή ψυκτικού μέσου, η οποία είχε ξεκινήσει - σε ορισμένες περιπτώσεις - για να αρχίσει το ξεφλούδισμα. Η υπηρεσία ήταν ανησυχούν ότι τα συντρίμμια στη δεξαμενή καυσίμου μπορεί να οδηγήσει σε μια αλλαγή στην πίεση, προκαλώντας δομικές βλάβες. Ένα σύνολο 42 άλλων πιδάκων σε διάφορα στάδια της παραγωγής βρέθηκαν να έχουν το ίδιο πρόβλημα.