Οκτώ χρόνια κατοχής, 500.000 Ιρακινοί και 4.416 Αμερικανοί στρατιώτες νεκροί και ένα ερώτημα να παραμένει: Κέρδισε ή έχασε τον πόλεμο στο Ιράκ η Αμερική;
Η αφορμή για την επέμβαση ήταν γνωστή: το Ιράκ και ο ηγέτης του Σαντάμ Χουσεϊν κατηγορούνταν για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για κατοχή όπλων μαζικής καταστροφής. Και τα δύο είχαν βάση παρά το γεγονός ότι πυρηνικά όπλα ουδέποτε βρέθηκαν στο ιρακινό έδαφος. Ωστόσο όπλα μαζικής καταστροφής θεωρούνται και τα βιολογικά και τα χημικά όπλα. Ο Σαντάμ Χουσεϊν είχε και από τα δύο και συνήθιζε να τα χρησιμοποιεί εναντίον των πολιτών του.
Στα είκοσι χρόνια της διακυβέρνησης της χώρας από τον Χουσεϊν, υπολογίζεται ότι πάνω από 1 εκατομμύριο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους λογώ των πολιτικών τους φρονημάτων ή της εθνότητάς τους. Ένας αριθμός που από μόνος του αποτελεί γενοκτονία.
Φυσικά η Ουάσιγκτον γνώριζε για όλα αυτά από πολύ παλιά. Βέβαια τα πράγματα τη δεκαετία του '70 οπότε και ο Σαντάμ ανήλθε στην εξουσία ήταν διαφορετικά: η απειλή της Σοβιετικής Ένωσης μπορούσε να ανασχεθεί μόνο με τη χρήση του φονταμενταλιστικού Ισλάμ. Μετά το 1990 τα πράγματα άλλαξαν όμως...
Το Ιράκ ως η δεύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα του κόσμου δεν θα μπορούσε παρά να είναι στην αμερικανική σφαίρα επιρροής. Όταν ο Σαντάμ βρέθηκε «εκτός ελέγχου» ήταν πλέον επικίνδυνος για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Έπρεπε να εξοντωθεί και εξοντώθηκε παρά τις φωνές που μιλούσαν για «δεύτερο Βιετνάμ».
Τι κέρδισαν
Με τη λήξη του πολέμου και την απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων λίγοι μπορούν να αμφισβητήσουν την επιτυχία του εγχειρήματος: Ο Σαντάμ εκτελέστηκε και μαζί του και όλα τα πετρελαϊκά συμβόλαια που είχε υπογράψει το καθεστώς. Σαν συνέπεια οι ΗΠΑ απέκτησαν de facto τον έλεγχο των πετρελαιοπηγών του Ιράκ οι οποίες προσφέρουν άφθονο και φτηνό πετρέλαιο μόνο με 1-2 δολάρια το βαρέλι!
Μόνο για το κομμάτι της πετρελαϊκής βιομηχανίας υπολογίζεται πως την επόμενη δεκαετία θα επενδυθούν περί τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια, για να μη μιλήσουμε για το σύνολο της ιρακινής επικράτειας του οποίου οι υποδομές έχουν καταστραφεί.
Σε ότι αφορά το πολιτικό σκέλος και πάλι η Ουάσιγνκτον είναι κερδισμένη. Η δημοκρατία «αποκαταστάθηκε» με ελεύθερες εκλογές και μια κυβέρνηση-μαριονέττα στο έλεος των Αμερικανών συμμάχων της. Αυτό σε συνδυασμό με την de facto τριχοτόμηση του Ιράκ σε ένα σιιτικό, ένα κουρδικό και ένα σουνιτικό κράτος η υπερδύναμη μπορεί πολύ πιο εύκολα να προωθήσει τα συμφέροντα των εταιρειών της. Οι σαφώς ασθενέστερες είναι σαφώς πιο εύκολα χειραγωγήσιμες και πιο επιρρεπείς στην διαφθορά με τις τοπικές ελίτ να δίνουν «γη και ύδωρ» προκειμένου να πλουτίσουν.
Το κόστος των 4.484 στρατιωτών οι Αμερικανοί το θεωρούν «αμελητέεο» μπροστά σε όλα αυτά που διακυβέβονταν. Το ίδιο «αμελητέο» ήταν και το μισό εκατομμύριο Ιρακινοί άμαχοι (οι μισοί από όσους διατείνονταν ότι εκτέλεσε ο Σαντάμ σε είκοσι χρόνια) που έχασαν τη ζωή τους για την «απελευθέρωση της χώρας».
«Λεπτομέρειες» φυσικά είναι και τα φρικτά εγκλήματα πολέμου που διέπραξαν οι Αμερικανοί εξαφανίζοντας από προσώπου γης ολόκληρες πόλεις του Ιράκ που πρόβαλλαν σθεναρή αντίσταση, όπως τη Φαλούτζα. Το ίδιο ισχύει και για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης στο Γκουαντάναμο και το Αμπού Γκραΐμπ.
Τι έχασαν
Πέρα από τις μετρήσιμες απώλειες (χρήματα, ανθρώπινο δυναμικό) η πιο βασική απώλεια για τις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν πολιτική και διπλωματική.
Με την επέμβαση στο Ιράκ, μια επέμβαση που έγινε στο όνομα της «δημοκρατίας», τα γεράκια του Μπους ονειρεύονταν ένα Ιράκ δημοκρατικό που θα λειτουργούσε ως κράτος- πρότυπο για τη Μέση Ανατολή. Αντ' αυτού οι Αμερικανοί βύθισαν τη χώρα σε εμφύλιο πόλεμο και οδήγησντις σιιτικές ομάδες σε όλη την περιοχή στην «αγκαλιά» της Τεχεράνης. Άλλωστε, το Ιράν έχει δηλώσει ότι θα καλύψει το κενό που θα αφήσουν oι Αμερικανοί πίσω τους. Αυτό φάνηκε τόσο με τη Χεζμπολάχ στην Παλαιστίνη όσο και με τους Σιίτες του Λιβάνου.
Επιπλέον οι ΗΠΑ δαπάνησαν περί το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια για τον πόλεμο στο Ιράκ, με την υπερδύναμη να υπολογίζεται οτι σπαταλούσε 5.000 δολάρια το δευτερόλεπτο! Για να αντιληφθείτε το μέγεθος του ποσού, αναλογιστείτε πως όλα τα ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα έχουν την ίδια συνολική αξία! Φυσικά οι γεωστρατηγικοί σχεδιασμοί είναι υπεράνω χρημάτων και προφανώς η Αμερικανική ηγεσία το λαμβάνει υπόψιν αυτό.
Το πρόβλημα όμως για τις Ηνωμένες Πολιτείεςείναι η απουσία ενός συνολικού σχεδίου για την Μέση Ανατολή. Με καταρρακωμένο το διεθνές τους κύρος και με μια επιδερμική ανάγνωση της περιοχής έκαναν κινήσεις που φέρνουν σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τους παραδοσιακούς συμμάχους τους (Σαουδική Αραβία) ενώ παράλληλα ενισχύουν τα τρομοκρατικά δίκτυα που εκμεταλλεύονται τις εσωτερικές αντιφάσεις και διαφωνίες των εθνοτικών ομάδων στην περιοχή.