Ένας χρηστικός και πολύ ρεαλιστικός οδηγός που έρχεται να λύσει απορίες και να δώσει λύσεις σε εκείνους που καταπιάνονται με την περιπέτεια τη γραφής και επιθυμούν να δουν το έργο τους στις προθήκες των βιβλιοπωλείων. Από τον συγγραφέα και επιμελητή εκδόσεων Κυριάκο Αθανασιάδη.
«Συγγραφέας είναι αυτός για τον οποίο το γράψιμο είναι πιο δύσκολο από ό,τι είναι για τους άλλους ανθρώπους». Η γνωστή ρήση του Τόμας Μαν είναι η πρώτη φράση στην εισαγωγή του βιβλίου του Αθανασιάδη. Η συγγραφή είναι δουλειά και μάλιστα πολύ σοβαρή. Και επίπονη.
Αλήθεια, διδάσκεται η συγγραφή;
Η απάντηση του Αθανασιάδη είναι ξεκάθαρα θετική: «Το γράψιμο –όπως και κάθε άλλη τέχνη– διδάσκεται. Έχει κανόνες, μυστικά, τεχνικές και κόλπα που μπορεί (και πρέπει) να τα μάθει κανείς». Ακριβώς όπως και οι άλλες τέχνες, ο χορός, το θέατρο, ο κινηματογράφος, η ζωγραφική, έτσι και το γράψιμο διδάσκεται. Και πρέπει κανείς να γνωρίζει πολύ καλά τους κανόνες για να μπορέσει να τους «σπάσει» και να δημιουργήσει κάτι αληθινά σημαντικό.
Σαν τον πιο αυστηρό καθηγητή που αγαπάει τους μαθητές του και θέλει να τους δει να προοδεύουν, ο Αθανασιάδης γράφει χωρίς να μασάει τα λόγια του. Ο λόγος του είναι σύντομος, σαφής και σοβαρός. Μετά από πολλά χρόνια και ατελείωτες ώρες εργασίας πάνω από χειρόγραφα και υπό έκδοση βιβλία, δείχνει να ξέρει πολύ καλά για ποιο πράγμα μιλάει. Στον χώρο της συγγραφής τίποτε δεν είναι εύκολο. Ούτε δεδομένο. Και επιτέλους κάποιος βρίσκει το θάρρος να πει τα πράγματα όπως είναι: ναι, ο κόσμος της συγγραφής είναι σκληρός και αδυσώπητος, όπως είναι εξάλλου και όλοι οι επαγγελματικοί χώροι υψηλού ανταγωνισμού. Στο πεδίο της συγγραφής, που αν το καλοσκεφτεί κανείς είναι ανοιχτό σε οποιονδήποτε γνωρίζει γραφή και ανάγνωση, ξεχωρίζουν οι λίγοι, οι ελάχιστοι. «Όπως ακριβώς και στον αθλητισμό: ένα πολύ μικρό ποσοστό», σημειώνει εύστοχα ο συγγραφέας.
Ο Οδηγός Συγγραφής του πολυέμπειρου επιμελητή εκδόσεων απευθύνεται κυρίως σε εκείνους που γράφουν ή επιθυμούν να γράψουν ένα έργο και να καταφέρουν να εκδοθεί. Συγγραφή και έκδοση είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Διαβάζεται όμως εξίσου ευχάριστα και από συγγραφείς που μπορεί να δουν τα δικά τους λάθη, ιδιαίτερα αν βρίσκονται στα πρώτα τους βήματα, αναγνώστες που θα κατανοήσουν περισσότερο τη διαδικασία της δημιουργίας ενός λογοτεχνικού έργου, εκδότες που θα κρίνουν αν ένα έργο ανταποκρίνεται στα δικά τους εκδοτικά σχέδια, επιμελητές στους οποίους θα δώσει χρήσιμα εργαλεία για τη δουλειά τους και γενικότερα οποιονδήποτε έχει ενδιαφέρον για τη διαδικασία της συγγραφής και της έκδοσης ενός βιβλίου.
Το βιβλίο περιλαμβάνει πενήντα κανόνες για τι πρέπει να κάνει και, κυρίως, τι δεν πρέπει να κάνει ένας συγγραφέας που επιθυμεί να δει τους κόπους του να ανταμείβονται και το βιβλίο του να εκδίδεται. Ας δούμε μερικούς από αυτούς, μέσα από τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα:
Η συγγραφή είναι δουλειά. Και, όπως όλες οι δουλειές, απαιτεί ωράριο. Δε γίνεται όποτε θέλουμε, ή όποτε μπορούμε, ή λίγο τώρα και λίγο πιο μετά, ή όποτε κλείσουμε ραντεβού με την έμπνευση. Για την ακρίβεια, δεν υπάρχει έμπνευση. Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα. Υπάρχει μόνο δουλειά.
Διάβαζε. Διάβαζε συστηματικά, με το ρολόι. Και με τις σελίδες. Μην ξεκινάς καν να σκέφτεσαι ότι θα μπορούσες ίσως κι εσύ να γράψεις κάτι της προκοπής, αν δεν έχει διαβάσει μια καλή βιβλιοθήκη πρώτα: τον 19ο και τον 20ο αιώνα. Οι προηγούμενοι δεν σου χρειάζονται, ειλικρινά. Διάβαζε και μετά συνέχισε να διαβάζεις. Δεν γίνεται αλλιώς και δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς.
Διάβαζε τα πάντα. Κυριολεκτικά όμως. Για να μάθεις, διάβαζε ταπεινά μυθιστορήματα. Για να ξέρεις, διάβαζε τους μεγάλους. Για να έχεις μία πιθανότητα στο εκατομμύριο να γίνεις –πες– Τόμας Μπερνχαρντ, μην περιμένεις να γίνεις διαβάζοντας Τόμας Μπέρνχαρτντ.
INFO
ΟΔΗΓΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
Συγγραφέας: Κυριάκος Αθανασιάδης
Εκδόσεις Ψυχογιός