Τη βούλησή τους να ενισχύσουν τις σχέσεις των δύο χωρών τόνισαν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, Νίκος Κοτζιάς και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στην ανεπίσημη συνάντηση που είχαν σήμερα στην Κρήτη. Μία ιδιαίτερα φιλική τετ α τετ συνάντηση, η οποία διήρκησε τρεις ώρες συνολικά, ξεκίνησε με μία συνομιλία των δύο υπουργών και συνεχίστηκε στο γεύμα.
Η συνάντηση, όπως τόνισαν και οι δύο υπουργοί στις κοινές δηλώσεις που ακολούθησαν, ήταν μια εποικοδομητική ευκαιρία να συζητήσουν τόσο για την εμβάθυνση των διμερών σχέσεων των δύο χωρών και την ενίσχυση του διαλόγου όσο και για τα μεγάλα προβλήματα που εξελίσσονται στην περιοχή μας. Μια ευκαιρία, όπως είπε ο κ. Κοτζιάς, να βρεθούν τρόποι συνεργασίας που θα συμβάλλουν οι δύο πλευρές στη λύση τους.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε «για άλλη μια φορά την αλληλεγγύη του ελληνικού λαού προς τον τουρκικό λαό που αντιπάλεψε το πραξικόπημα που έγινε προσπάθεια να επιβληθεί στην Τουρκία» και τόνισε ότι μετά τη συνάντηση των δύο κυβερνήσεων στη Σμύρνη που άνοιξε τα κανάλια συνεννόησης, διαλόγου και συνεργασίας, αποφασίστηκε με τον κ. Τσαβούσογλου αυτά να διευρυνθούν περαιτέρω στους τομείς που υπάρχουν, όπως η οικονομική συνεργασία, η συνεργασία στις μεταφορές, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) και ο πολιτικός διάλογος.
«Η ελληνική εξωτερική πολιτική» πρόσθεσε ο κ. Κοτζιάς «συνεχίζει με ένταση το έργο της, αναπτύσσουμε τις σχέσεις μας με τις γείτονες χώρες και σ’ όλη την Ευρώπη και στην ευρύτερη περιοχή, αλλά η Τουρκία είναι μια χώρα με την οποία έχουμε ιδιαίτερες σχέσεις και ιδιαίτερα συμφέροντα. Γι' αυτό η σημερινή μας συνάντηση έχει μεγάλη σημασία για τις δύο χώρες αλλά, νομίζω, και για την περιοχή ευρύτερα».
Τη χαρά του για την επίσκεψή του στην Κρήτη που επισκέπτεται για πρώτη φορά, όπως είπε, εξέφρασε από την πλευρά του ο κ. Τσαβούσογλου ευχαριστώντας για την πρόσκληση τον κ. Κοτζιά. Ένα ιδιαίτερο «ευχαριστώ» εξέφρασε προς τον ομόλογό του, αλλά και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, «για την υποστήριξη που μας προσέφεραν τις δύσκολες στιγμές που περάσαμε στην Τουρκία κατά τη διάρκεια της πρόσφατης απόπειρας πραξικοπήματος». «Η υποστήριξη του ελληνικού λαού καθώς και η ξεκάθαρη στάση της ελληνικής κυβέρνησης» πρόσθεσε «έγιναν δεκτές με μεγάλη ευχαρίστηση από τον τουρκικό λαό, ο οποίος μάλιστα λέει ότι μόνο οι Έλληνες μπορούν να αναγνωρίσουν και να καταλάβουν τα προβλήματα τους».
«Η προσπάθεια μας όλη έγκειται στο να δυναμώσουμε ακόμη πιο πολύ τις σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα» τόνισε ο κ. Τσαβούσογλου κάνοντας αναφορά στο θεσμό του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, καθώς και τις διερευνητικές συνομιλίες που υφίστανται μεταξύ των δύο χωρών, ενώ εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρωτοβουλία του κ. Κοτζιά να έχουν τακτικές ανεπίσημες συναντήσεις και στην Τουρκία και στην Ελλάδα, όπως η σημερινή. «Στις αρχές αυτού του έτους» είπε «τον είχα φιλοξενήσει στην Κωνσταντινούπολη για ένα δείπνο, γι' αυτό σήμερα ήρθα μετά την πρόσκλησή του εδώ».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας χαρακτήρισε τη συζήτηση με τον κ. Κοτζιά ως «πολύ εποικοδομητική» και εξήγησε: «Εκφράσαμε τη θέλησή μας να βελτιώσουμε ακόμα πιο πολύ τις σχέσεις μας, εκτιμήσαμε και τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας».
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, εξέφρασε την ελπίδα ότι «αυτή τη φορά και οι δύο πλευρές στην Κύπρο να αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία που έχουν» και τόνισε πως «εμείς, και οι δύο πλευρές θα την υποστηρίξουμε».
Μετά τις δηλώσεις ο κ. Κοτζιάς συνόδευσε τον κ. Τσαβούσογλου στο σπήλαιο Δικταίον 'Αντρον, στο οροπέδιο Λασιθίου, όπου γεννήθηκε ο Δίας, εκεί όπου οδήγησε την Ευρώπη, μετά την απαγωγή της από τη Λιβύη. «Ένας μύθος βαθιά αντιρατσιστικός, τον οποίο κανείς στην Ευρώπη δεν πρέπει να ξεχνάει. Ευχαριστώ πάρα πολύ», όπως επισήμανε ο κ. Κοτζιάς.
Στην πλατεία του χωριού Ψυχρό την οποία ονομάτισε ο κ. Κοτζιάς πριν από ένα χρόνο σε πλατεία Ευρώπης, μια μικρή γιορτή, με τους ήχους της κρητικής λύρας και ένα σύντομο παραδοσιακό χορό, έδωσαν τον γιορτινό τόνο στην επίσκεψη πριν από την ανάβαση στο σπήλαιο.
Αναλυτικά οι κοινές δηλώσεις του Ν. Κοτζιά και του Μ. Τσαβούσογλου μετά την ανεπίσημη συνάντησή τους στην Κρήτη:
Ν. Κοτζιάς: Με μεγάλη μου χαρά υποδέχτηκα τον φίλο Μεβλούτ Τσαβούσογλου και μαζί γνωρίσαμε μια πλευρά από τις πολλές όμορφες του νησιού. Είχαμε μια ευκαιρία και πάλι να συζητήσουμε για τα μεγάλα προβλήματα που εξελίσσονται στην περιοχή μας, να βρούμε τρόπους με τους οποίους μπορούμε να συνεργαστούμε και να συμβάλουμε στη λύση τους. Του εξέφρασα, για άλλη μια φορά, την αλληλεγγύη του ελληνικού λαού προς τον τουρκικό λαό που αντιπάλεψε το πραξικόπημα που έγινε προσπάθεια να επιβληθεί στην Τουρκία. Μιλήσαμε για τη συνεργασία μας, που έχει μπει σε γρήγορα κανάλια, ιδιαίτερα μετά από τη συνάντηση των δύο κυβερνήσεων στη Σμύρνη φέτος – και αποφασίσαμε να συνεχίσουμε και να διευρύνουμε τα κανάλια συνεννόησης, διαλόγου και συνεργασίας που έχουμε σε τομείς όπως η οικονομική συνεργασία, η συνεργασία στις μεταφορές, τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και ο πολιτικός διάλογος.
Η ελληνική εξωτερική πολιτική συνεχίζει με ένταση το έργο της, αναπτύσσουμε τις σχέσεις μας με τις γείτονες χώρες και σε όλη την Ευρώπη και στην ευρύτερη περιοχή, αλλά η Τουρκία είναι μια χώρα με την οποία έχουμε ιδιαίτερες σχέσεις και ιδιαίτερα συμφέροντα. Γι’ αυτό η σημερινή μας συνάντηση έχει μεγάλη σημασία για τις δύο χώρες αλλά, νομίζω, και για την περιοχή ευρύτερα.
Ευχαριστώ για άλλη μια φορά τον Μεβλούτ για την επίσκεψή του και τώρα θα πάμε να δούμε το μέρος όπου γεννήθηκε ο Δίας στο Οροπέδιο Λασιθίου. Εκεί γεννήθηκε η Ευρώπη, ουσιαστικά, την οποία είχε απαγάγει ο Δίας από τη Λιβύη. Ένας μύθος βαθιά αντιρατσιστικός, τον οποίο κανείς στην Ευρώπη δεν πρέπει να ξεχνάει.
Μεβλούτ ευχαριστώ πάρα πολύ για την επίσκεψη.
Μ. Τσαβούσογλου: Πρωτίστως θέλω να ευχαριστήσω τον φίλο μου τον Νίκο για την πρόσκλησή του. Νοιώθω μια μεγάλη χαρά που βρίσκομαι εδώ στην Κρήτη. Στην περιοχή που ζω εγώ, την Αττάλεια, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που κατάγονται από την Κρήτη. Έχω μιλήσει αρκετές φορές με αυτούς, αλλά είναι η πρώτη φορά που επισκέπτομαι το νησί.
Ευχαριστώ πολύ τον αξιότιμο Πρωθυπουργό, κ. Τσίπρα, και τον φίλο μου τον Νίκο και τον ελληνικό λαό για την υποστήριξη και την αλληλεγγύη που προσέφεραν σε μας, στην κυβέρνησή μας, στη δημοκρατία μας και στον τουρκικό λαό τις δύσκολες στιγμές που περάσαμε στην Τουρκία κατά τη διάρκεια της πρόσφατης απόπειρας πραξικοπήματος. Η αλληλεγγύη του ελληνικού λαού καθώς και η ξεκάθαρη στάση που επέδειξε η ελληνική κυβέρνηση έγιναν δεκτές με μεγάλη ευχαρίστηση από τον τουρκικό λαό, ο οποίος μάλιστα λέει ότι στην Ευρώπη, τον κίνδυνο που γνώρισε η Τουρκία, κανείς δεν μπορεί να τον καταλάβει καλύτερα από την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό.
Η προσπάθεια μας όλη έγκειται στο να ενδυναμώσουμε ακόμη πιο πολύ τις σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα. Όπως ξέρετε, ανάμεσα στις χώρες μας υφίσταται ο θεσμός του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, και εκτός τούτου, υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί, όπως τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, ο πολιτικός διάλογος και οι διερευνητικές συνομιλίες. Εκτός τούτου, με πρόταση του φίλου μου του Νίκου, ξεκινήσαμε σε άτυπη βάση να συναντιόμαστε και στην Τουρκία και στην Ελλάδα. Στις αρχές αυτού του έτους τον είχα φιλοξενήσει στην Πόλη για ένα δείπνο, γι’ αυτό σήμερα ήρθα μετά από την πρόσκλησή του εδώ. Εκφράσαμε τη θέλησή μας να βελτιώσουμε ακόμα πιο πολύ τις σχέσεις μας. Όπως είπε και ο ίδιος εκτιμήσαμε και τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας.
Ήταν πολύ εποικοδομητική η συζήτησή μας. Γι’ αυτό υποστηρίζουμε τις προσπάθειες που γίνονται στις συνομιλίες που συνεχίζουν στην Κύπρο για την εξεύρεση λύσης. Ελπίζω αυτή τη φορά και οι δύο πλευρές στην Κύπρο να αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία που έχουν και εμείς και οι δύο πλευρές θα την υποστηρίξουμε. Ο φίλος μου τώρα θα μου δείξει τις ωραιότερες περιοχές της Κρήτης και νομίζω μετά από αυτή την εργασία το αξίζουμε αυτό. Ευχαριστώ πάρα πολύ και για την πρόσκληση και για την φιλοξενία.
Δηλώσεις μετά την επίσκεψη στο σπήλαιο
Με μία συμβολική πρωτοβουλία για τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ, την επίσκεψή του με τον κ. Τσαβούσογλου στο σπήλαιο όπου γεννήθηκε ο Δίας και οδήγησε εκεί την Ευρώπη μετά την απαγωγή της από τη Λιβύη, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς συνέδεσε τη στήριξη της Ελλάδας προς τη γειτονική χώρα. «Θεώρησα ότι είναι σωστό μιας και η συνάντησή μας έγινε στην Κρήτη να έρθουμε στο μέρος όπου γεννήθηκε ο Δίας και που έκανε τη μεγάλη απαγωγή της Ευρώπης, δείχνοντας το πώς εμείς πιστεύουμε ότι ο φίλος λαός της Τουρκίας ανήκει στην Ευρώπη και μπορεί και πρέπει να έρθει στην ΕΕ εφόσον και όταν ικανοποιήσει όλα τα κριτήρια».
Ο κ. Κοτζιάς μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης στο σπήλαιο με τον Τούρκο ομόλογό του, απάντησε στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων σχετικά με τα θέματα που συζήτησαν με τον κ. Τσαβούσογλου, τα οποία εκτός από τις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών, όπως είπε, ήταν οι εξελίξεις στην περιοχή, ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή και το προσφυγικό, καθώς και οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας όπως αυτές διαμορφώνονται μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, το οποίο πολλάκις η Ελλάδα έχει καταδικάσει.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών ερωτηθείς σχετικά με το ζήτημα της έκδοσης των Τούρκων στρατιωτικών, είπε ότι αυτό δεν συζητήθηκε καθώς, όπως τόνισε, το υπουργείο Εξωτερικών έχει εξ αρχής αποσαφηνίσει ότι αυτό το ζήτημα θα λυθεί στα ελληνικά δικαστήρια με βάση το ελληνικό και το ευρωπαϊκό δίκαιο, λαμβάνοντας υπόψη και εφόσον διευκρινιστεί αν και σε ποιο βαθμό αυτοί συμμετείχαν στο πραξικόπημα.
Απαντώντας σχετικά με τις προσφυγικές ροές και τον κίνδυνο κατάρρευσης της σχετικής συμφωνίας Τουρκίας- ΕΕ, ο κ. Κοτζιάς είπε ότι, όπως ο ίδιος έχει κατανοήσει, «η Τουρκία θέλει να κρατήσει αυτή τη συμφωνία». «Αυτό που εκείνοι υπογραμμίζουν» σημείωσε «είναι ότι και η ΕΕ από την πλευρά της πρέπει να κρατήσει το δικό της τμήμα της συμφωνίας. Εμείς φροντίζουμε, όσο είναι δυνατόν, όλες οι πλευρές να ανταποκριθούν σε όσα έχουμε συμφωνήσει».
Τέλος σχετικά με το Κυπριακό, ο κ. Κοτζιάς τόνισε ότι είναι γνωστή η θέση του που έχει καταθέσει σχετικά με το θέμα των εγγυήσεων και των κατοχικών στρατευμάτων. «Αναζητούμε μια λύση και θα επανέλθουμε σ’ αυτό το θέμα» είπε εκφράζοντας την ελπίδα να έχει μία θετική κατάληξη, καταλήγοντας ότι «η διεθνής πολιτική χρειάζεται πάντα συμβιβασμούς, αλλά καλούς και όχι σάπιους».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ