Στις 27 Αυγούστου, τιμούμε την μνήμη του Αγίου Φανουρίου του Μεγαλομάρτυρα, ενώ είναι έθιμο σε πολλά σπίτια οι νοικοκυρές να φτιάχνουν φανουρόπιτες. Ποιος ήταν όμως ο Αγιος Φανούριος και τι συμβολίζει η παραδοσιακή φανουρόπιτα;
Ο Αγιος Φανούριος, έζησε στα Ρωμαϊκά χρόνια και συγκρούστηκε με το ειδωλολατρικό κόσμο. Ωστόσο για την καταγωγή και τη ζωή του Αγίου Φανουρίου δεν υπάρχουν συγκεκριμένες πληροφορίες, παρά μόνο ότι η εικόνα του βρέθηκε γύρω στα 1500 μ.Χ., στη Ρόδο.
Σύμφωνα με την εικόνα του, ο άγιος ήταν νεαρός στρατιώτης ο οποίος υπέστη 12 μαρτύρια, ενώ υπάρχει επίσης η υπόθεση από ερευνητές ότι ο άγιος συγχέεται με τον Άγιο Γεώργιο, καθώς η εικόνα φαίνεται να έχει αρκετές ομοιότητες με αυτή του Αγίου Γεωργίου.
Το ρήμα «ϕαίνω» που προκύπτει ετυμολογικά από το όνομα του Αγίου, τον έκανε δημοφιλή στη λαϊκή παράδοση για την φανέρωση χαμένων ανθρώπων, ζώων ή πραγμάτων.
Οι χριστιανοί φτιάχνουν μια νηστίσιμη πίτα την εορταστική του ημέρα, την λεγόμενη «φανουρόπιτα», που γίνεται από γίνεται από καθαρό αλεύρι, ζάχαρη, κανέλα και λάδι, για να τους φανερώσει ο άγιος χαμένα αντικείμενα ή ακόμη και την τύχη των ανύπαντρων κοριτσιών.
Η πίτα είναι συνήθως μικρή και στρογγυλή και όσο την φτιάχνει η νοικοκυρά έχει μια λαμπάδα αναμμένη. Συνολικά η φανουρόπιτα γίνεται με εννέα νηστίσιμα υλικά και αφού διαβαστεί και κοπεί σε σαράντα κομμάτια μοιράζεται στους πιστούς. Γιατί, όμως, πρέπει να μοιραστεί;
Η παράδοση για την Φανουρόπιτα λέει ότι η Μητέρα του Αγίου Φανουρίου ήταν αμαρτωλή, σκληρή, άπονη και αυστηρή με τους φτωχούς και τους συμπεριφερόταν σχεδόν απάνθρωπα. Ο Άγιος Φανούριος παρακάλεσε με δάκρυα πόνου να μην φτιάχνουν τίποτα γι’αυτόν, αλλά μόνο για την ψυχή της μάνα του και η προσευχή του λέγεται ότι εισακούστηκε στον Θεό.Αυτός είναι ο λόγος που οι νοικοκυρές φτιάχνουν την ημέρα αυτή φανουρόπιτες και αφού τις πάνε στην εκκλησία και ευλογηθούν τις μοιράζουν στη γειτονιά και στο εκκλησίασμα, με τη σύσταση να ευχηθούν να συχωρεθεί η μάνα του Αγίου.
Η φανερόπιτα
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται για τη Φανουρόπιτα είναι συνήθως 7 ή 9 , καθώς οι αριθμοί 7 και 9 συμβολίζουν τα μυστήρια της εκκλησίας, τις μέρες δημιουργίας, αλλά και τα τάγματα τον αγγέλων. Πάντα όταν την φτιάχνουν οι νοικοκυρές φροντίζουν να υπάρχει αναμμένο κερί και θυμίαμα.
Συνταγή για Φανουρόπιτα με 9 υλικά, σύμφωνα με το dogma.gr:
- 1 πακέτο αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
- 1 κούπα νερό
- 1 κούπα ζάχαρη
- 1/2 κούπα λάδι
- 2 κουταλάκια του γλυκού μπέικιν πάουντερ
- 1 πορτοκάλι (χρειαζόμαστε το χυμό και το ξύσμα του)
- 2 χούφτες καρύδια ή αμύγδαλα (τριμμένα στο μούλτι)
- 1 φακελάκι ξανθές σταφίδες
- 2 κουταλάκια του γλυκού κανέλα
Εκτέλεση
- Σε ένα μπολ ανακατέψτε όλα τα στέρεα υλικά μαζί
- Σε ένα μεγαλύτερο ανακατέψτε όλα τα υγρά υλικά μαζί.
- Έπειτα σιγά-σιγά ρίξτε τα στέρεα υλικά στα υγρά και ανακατέψτε τα καλά μέχρι να έχετε μια ομοιόμορφη και ομοιογενή ζύμη.
- Βάλτε τη σε λαδωμένο ταψάκι που θα έχετε πασπαλίσει με λίγο αλεύρι και ψήστε τη στους 180 βαθμούς για 1 ώρα περίπου.
- Αφού είναι έτοιμη πασπαλίστε τη με λίγη άχνη και κανέλα.