Η υπεροχή του Εθνικού Αφρικανικού Κονγκρέσου, που βρίσκεται στην εξουσία της Νότιας Αφρικής από το τέλος του καθεστώτος του απαρτχάιντ, τίθεται σε αμφισβήτηση.
Μετά τις δημοτικές εκλογές, κατά τις οποίες η παράταξη του προέδρου Τζέικομπ Ζούμα κατέγραψε ιστορική υποχώρηση σε εθνικό επίπεδο χάνοντας την πλειοψηφία με πόλεις-σύμβολα, όπως η Πρετόρια.
Στο σύνολο της χώρας, είναι η πρώτη φορά που το Εθνικό Αφρικανικό Κονγκρέσο εξασφαλίζει τόσο χαμηλό ποσοστό, το 53,9%, από τότε που ανήλθε στην εξουσία, με το τέλος του καθεστώτος του απαρτχάιντ και την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας το 1994.
«Η υποχώρηση αυτή καταγράφεται ταχύτερα και σε μεγαλύτερες διαστάσεις από αυτό που φανταζόμασταν. Πρόκειτια για σοκ για όλον τον κόσμο», εκτιμά ο ανεξάρτητος πολιτικός αναλυτής Ραλφ Μπατένγκα.
Τα τελευταία χρόνια, μετά την αποχώρηση της ιστορικής προσωπικότητας του κόμματος, του Νέλσον Μαντέλα, το Εθνικό Αφρικανικό Κονγκρέσο ήταν συνηθισμένο να επικρατεί άνετα σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, με περισσότερο από το 60% των ψήφων.
Ωστόσο, αυτές οι δημοτικές εκλογές αλλάζουν τα δεδομένα. Και αν και το ΕΑΚ παραμένει το πρώτο κόμμα σε εθνικό επίπεδο, υφίσταται ιστορική υποχώρηση σε πολλές ιστορικές-συμβολικές πόλεις κλειδιά.
Στην πρωτεύουσα Πρετόρια, όπου μέχρι σήμερα διέθετε ισχυρή απόλυτη πλειοψηφία, η Δημοκρατική Συμμαχία, το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης , έρχεται πρώτο με το 43,1% των ψήφων ένατι 41,2% για το κυβερνών κόμμα.
Στο Νέλσον Μαντέλα Μπέι, την έκτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας που περιλαμβάνει το Πορτ Ελίζαμπεθ και προπύργιο του αγώνα κατά του απαρτχάιντ, το σοκ είναι ακόμη ισχυρότερο, με τη Δημοκρατική Συμμαχία να επικρατεί με 46,7% των ψήφων έναντι μόνο 40% για το ΕΑΚ.
Η Δημοκρατική Συμμαχία, που διατηρεί το Κέιπτάουν, το οποίο κυβερνά από το 2006 με συντριπτική πλειοψηφία , 66%, ηττάται ωστόσο στο Γιοχάνεσμπουργκ, όπου το ΑΕΚ εξασφαλίζει το 44,5% των ψήφων , έναντι 38,3% για τη Δημοκρατική Συμμαχία, αλλά το κυβερνών κόμμα χάνει την απόλυτη πλειοψηφία του.
Ηδη από χθες, ο αντιπρόεδρος του Εθνικού Αφρικανικού Κονγκρέσου Σίριλ Ραμαφόζα δήλωσε ότι το κυβερνών κόμμα οφείλει να κάνει την ενδοσκόπησή του.
Ποιο είναι το μέλλον του Ζούμα;
Μία τέτοια ενδοσκόπηση μπορεί να οδηγήσει στην αμφισβήτηση του προέδρου Τζέικομπ Ζούμα στην ηγεσία της χώρας.
Η προεδρική θητεία του Ζούμα λήγει σε τρία χρόνια, αλλά το κόμμα είναι πιθανόν να αναγκασθεί να την διακόψει πριν από το τέλος της ώστε να αποφύγει ένα ακόμη χειρότερο αποτέλεσμα κατά τις εκλογές του 2019.
Στην ηγεσία της Νότιας Αφρικής από το 2009, η προεδρία Ζούμα συνοδεύεται από άρωμα σκανδάλων.
Παρά την εκλογική της επιτυχία στο Πορτ Ελίζαμπεθ και στην Πρετόρια, η Δημοκρατική Συμμαχία δεν κατορθώνει να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία για να κυβερνήσει και κατά συνέπεια είναι υποχρεωμένη να καταφύγει σε συνεργασίες με άλλα κόμματα για να κυβερνήσει τις πόλεις αυτές. Στην Πρετόρια, θα πρέπει να συνεργαθεί με του Μαχητές για την Οικονομική Ελευθερία του Τζούλιους Μαλέμα, κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς που εξασφαλίζει στις πρώτες του δημοτικές εκλογές το 8% των ψήφων στην Πρετόρια και 10% σε εθνικό επίπεδο.
«Μία τέτοια συμμαχία είναι πιθανόν να είναι ασταθής μακροπρόθεσμα, διότι η Δημοκρατική Συμμαχία και οι Μαχητές έχουν διαμετρικά αντίθετες απόψεις για όλα τα θέματα», προειδοποιεί ο ανεξάρτητος πολιτικός αναλυτής Ντάνιελ Σίλκε.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)