Σε 360 δις € ανέρχονται τα ιταλικά κόκκινα δάνεια, περισσότερα από τα έσοδα του γερμανικού δημοσίου, με την ιστορική τράπεζα Monte Dei Paschi να αποτελεί τον αδύναμο κρίκο.
Ένα από τα πιο ιστορικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ιταλίας είναι η Monte Dei Paschi, η οποία ιδρύθηκε το 1472 στη Σιένα της Τοσκάνης. Σήμερα η ίδια θεωρείται ένα από τα πλέον επικίνδυνα τραπεζικά ιδρύματα της Ιταλίας. Βρίσκεται σε ιδιαίτερα επισφαλή κατάσταση, δεδομένου ότι τα κόκκινα δάνειά της ανέρχονται σε πολλά δισεκατομμύρια ευρώ. Προς το παρόν παραμένει ασαφές πώς ο τραπεζικός κολοσσός θα διασωθεί και κυρίως ποιος τελικά θα πληρώσει αυτή τη διάσωση.
Σε αντίστοιχη αλγεινή θέση βρίσκεται και η τράπεζα Banca Etruria στο Αρέτσο, η οποία βρίσκεται ένα βήμα πριν την πτώχευση, προκαλώντας έντονο άγχος κυρίως στους μικροκαταθέτες. «Η διοίκηση της τράπεζας έχει προχωρήσει σε παροχή δανείων σε επιχειρήσεις, σε φίλους φίλων… Μιλάμε για εκατομμύρια ευρώ τα οποία δεν θα πάρει ποτέ πίσω. Τέτοιες περιπτώσεις έφεραν την τράπεζα σε αυτή την κατάσταση. Τα χρήματα των καταθετών κατασπαταλήθηκαν με παράνομο τρόπο», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Τζιουζέπε Λεάντρι, συνταξιούχος με λογαριασμό στην Banca Etruria. Όπως σημειώνει ο Αλεσάντρο Μουγκάι, μέλος εργατικού συνδικάτου του Αρέτσο: «από την κατάσταση αυτή πλήττεται κυρίως ο απλός κόσμος, οι εργαζόμενοι και πολλοί, πάρα πολλοί συνταξιούχοι. Οι περισσότεροι δεν έχουν καμία ιδέα για το τι γινόταν στην τράπεζα με όλα αυτά τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα».
«Ο κίνδυνος δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί»
Από την πλευρά της η ΕΚΤ εκτιμά ότι καταρχήν τα προβλήματα των ιταλικών τραπεζών μπορούν ακόμη να επιλυθούν. Όπως δήλωσε στην ιταλική εφημερίδα Il Sole 24 Ore o o εκπρόσωπος της ΕΚΤ στον Ενιαίο Μηχανισμό Εποπτείας των ευρωπαϊκών τραπεζών Ιγκνάτσιο Αντζελόνι το θετικό είναι ότι δεν πρόκειται για εθνικό πρόβλημα της Ιταλίας αλλά για πρόβλημα μεμονωμένων τραπεζικών ιδρυμάτων. Σημείωσε ωστόσο ότι σε κάθε περίπτωση η κατάσταση των κόκκινων δανείων στην Ιταλία παραμένει προβληματική κι ως εκ τούτου «ο κίνδυνος δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί».
Σύμφωνα με ειδικούς το πρόβλημα των κόκκινων δανείων στην Ιταλία είναι απόρροια της μακράς ύφεσης της εγχώριας οικονομίας αλλά και των μειωμένων εσόδων πολλών τραπεζών εδώ και χρόνια. Ο ιταλικός τραπεζικός τομέας ήδη από το 2014 είχε κριθεί κατόπιν stress test της ΕΚΤ προβληματικός. Σήμερα, δύο χρόνια μετά, παρουσιάζει όμοια, αν όχι χειρότερη εικόνα. Εν τω μεταξύ στο μεσοδιάστημα δεν προχώρησε το σχέδιο μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού της ιταλικής οικονομίας. Ούτε η ψηφιοποίηση του ιταλικού χρηματοπιστωτικού κλάδου. Σήμερα στον τραπεζικό τομέα της Ιταλίας απασχολούνται περίπου 300.000 εργαζόμενοι.
Συγκρατημένη αισιοδοξία
Πάντως παρά την κρισιμότητα της κατάστασης και την αγωνία για τα σημερινά stress test πολλοί οικονομολόγοι παραμένουν συγκρατημένα αισιόδοξοι. Ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Bocconi του Μιλάνου Στέφανο Κασέλι εκτιμά ότι παρά το κακό κλίμα, ορισμένα μεγάλα τραπεζικά ιδρύματα όπως η Uni Credito δεν είναι σε τόσο άσχημη κατάσταση. Υπογραμμίζει βέβαια ότι σε κάθε περίπτωση απαιτείται χρόνος ούτως ώστε να ανασυνταχθεί το ιταλικό τραπεζικό σύστημα και επισημαίνει ότι: «Πρέπει να πάρουμε μέτρα, πρέπει να προχωρήσουμε σε περικοπές σε πολλούς τομείς. Κι αυτό σημαίνει δυστυχώς ότι θα πρέπει να γίνουν και απολύσεις. Αυτή είναι η σκοτεινή πλευρά της όλης ιστορίας. Γι αυτό έχω περισσότερο άγχος παρά για την τύχη των κόκκινων δανείων». Σύμφωνα με τον ιταλό καθηγητή, τα νέα μέτρα εξυγίανσης των ιταλικών τραπεζών θα μπορούσαν, μεταξύ άλλων, να οδηγήσουν στην πράξη στην απώλεια έως και 100.000 θέσεων εργασίας.
Πηγή: Deutsche Welle