Το «άγγιγμα» του αρχιτεκτονικού γραφείου Tabanlioglu Architects ήταν μετρημένο, απαλό.
Το αποτέλεσμα, πανέμορφο: Η Beyazit Public Library, η πιο παλιά και πιο μεγάλη βιβλιοθήκη της Κωνσταντινούπολης, ξανάνιωσε και δίκαια καμαρώνει,ισορροπώντας αριστοτεχνικά ανάμεσα στο σύγχρονο και την πατίνα της ιστορίας.
Το ιστορικό αρχιτεκτόνημα ολοκληρώθηκε το 1884.Είναι πάνω στο Divan Yolu, τον άξονα του ιστορικού καρδιάς της πόλης, δίπλα από το Τζαμί του Σουλτάνου Βαγιαζίτ, το πιο παλιό αυτοκρατορικό τζαμί της Κωνστατινούπολης.
Οι παλαιότερες χρήσεις του ήταν κουζίνα για σούπα σε απόρους και καραβάν σαράι,το οποίο περιλάμβανε κουζίνα, σχολείο για μικρά παιδιά, νοσοκομείο, μεντρεσέ (δηλαδή ιεροδιδασκαλείο), χαμάμ.
Αργότερα, κοντά στα τέλη της δεκαετίας του 1890, οι φωτογράφοι Abdullah Freres φωτογραφίζουν το εσωτερικό του κτιρίου το οποίο έχει, πλέον, χρήση βιβλιοθήκης.
Το 2006, το γραφείο Tabanlioglu Architects ξεκινά, προσεκτικά, να αναδιοργανώσει το εσωτερικό και να αναπαλαιώσει το κτίσμα της κρατικής βιβλιοθήκης. Ο περιβάλλον χώρος επιβάλλει ευαισθησία: Σε μία αυλή ένα ιστορικό παλαιοβιβλιοπωλείο οδηγεί προς την Πύλη Βαγιαζίτ, μία από τις κύριες εισόδους στο Καπαλί Τσαρσί. Η πρόσοψη της βιβλιοθήκης «βάζει πλάτη» σε έναν γιγάντιο πλάτανο, στον ίσκιο του οποίου ένα καφενείο σερβίρει αδιάλειπτα, από τα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Στη θέση της παλαιάς οροφής, οι αρχιτέκτονες τοποθέτησαν μια ελαφριά, μεμβρανωτή κατασκευή που φουσκώνει και η οποία φιλτράρει το φως προς την ανοιχτή, στο παρελθόν, εσωτερική αυλή που καλύπτει.
Διάφανα «περίπτερα», σε σχήμα μεγάλων γυάλινων κιβωτίων, τοποθετήθηκαν στο εσωτερικό, φέροντας το σύγχρονο σε διάλογο με τον ιστορικό περίγυρο. Λειτουργούν, ταυτόχρονα, ως ιδανικές «αποθήκες» του ανεκτίμητου θησαυρού παλαιών χειρογράφων και βιβλίων που διαθέτει η βιβλιοθήκη.
Μια σεμνή επέκταση, σεβόμενη την κλίμακα του αρχικού κτιρίου, κατασκευάστηκε στην βορειοανατολική πρόσοψη της βιβλιοθήκης, ενώ η κύρια είσοδος σε αυτήν είναι, πλέον, μέσω της εσωτερικής αυτής.
Η σύγχρονη τουρκική εκδοτική παραγωγή βρίσκει φιλοξενία στον δεύτερο όροφο. Στον πρώτο, οι περιοδικές εκδόσεις. Το ισόγειο επιφυλάσσει αμέριστη θαλπωρή στις εκδόσεις της οθωμανικής περιόδου και στα σπάνια τουρκικά, αραβικά και περσικά χειρόγραφα.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκαλύφθηκαν τα ερείπια Βυζαντινής εκκλησίας. Συντηρήθηκαν με φροντίδα και είναι προσιτά στα μάτια των επισκεπτών μέσα από υάλινη οροφή.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Φωτογραφίες: tabanlioglu.com