Ο Καταλανός συγγραφέας Ζάουμε Καμπρέ υπογράφει το μεγάλο μυθιστόρημα της χρονιάς.
Μια πολυσέλιδη αφήγηση που ανασυνθέτει μια βαριά οικογενειακή ιστορία η οποία συναντάει, με έναν πολύ πρωτότυπο τρόπο, τα τραγικά γεγονότα της πολύπαθης ευρωπαϊκής ιστορίας.
Ο Αντριά Αρντεβό, ένας διακεκριμένος καθηγητής πανεπιστημίου, βρίσκεται κοντά στο τέλος της ζωής του. Χτυπημένος από το Αλτσχάιμερ και φοβούμενος ότι σε λίγο δεν θα έχει μείνει τίποτε για να θυμάται πια, καταγράφει την προσωπική του ιστορία σαν ένα μακροσκελές γράμμα που γράφει στην άλλοτε αγαπημένη του, τη μονάκριβη Σάρα.
Ο Αντριά ξεκινάει την αφήγηση από τα παιδικά του χρόνια στη Βαρκελώνη της δεκαετίας του '50. Ένα χαρισματικό παιδί μεγαλώνει με έναν αυστηρό και πολύ φιλόδοξο πατέρα, αντικέρ στο επάγγελμα, που ονειρεύεται να δει τον γιο του φημισμένο γλωσσολόγο και μια άπονη μητέρα που προτιμάει μια μεγάλη καριέρα βιολονίστα για τον μονάκριβό της. Ο υπάκουος Αντριά ζει σ’ ένα ασφυκτικό περιβάλλον, όπου η ανεμελιά της παιδικής ηλικίας είναι ανύπαρκτη, και κάνει προσπάθειες για να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες και τα όνειρα των γονιών του. Ένα παιδί μοναχικό που βρίσκει καταφύγιο και παρηγοριά σε δυο φανταστικούς φίλους, τον σερίφη Κάρσον και τον Ινδιάνο Μαύρο Αετό. Κάποια στιγμή, ο ντροπαλός νεαρός θα γνωρίσει τον έρωτα στα μάτια μιας νεαρής Εβραίας.
Η αφήγηση του Αντριά δημιουργεί έναν πραγματικό λαβύρινθο. Με αφορμή την αναζήτηση της προέλευσης του πανάκριβου βιολιού που χρησιμοποιεί στη μελέτη του, ένα Στοριόνι του 1764, ο νεαρός Αντριά θα ανακαλύψει τη σκοτεινή προέλευση του πλούτου του πατέρα του και τα καλά κρυμμένα μυστικά της «αξιοσέβαστης» οικογένειάς του. Την ίδια στιγμή, μέσα από την ίδια την ιστορία του σπάνιου βιολιού, ο αναγνώστης θα κάνει ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο, στους αιώνες της ευρωπαϊκής ιστορίας, από τα αυστηρά μοναστήρια του Μεσαίωνα μέχρι τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το βιολί αυτό μοιάζει να είναι το κλειδί ολόκληρης της ιστορίας. Φτιαγμένο από ένα ξύλο «ποτισμένο με αίμα», βάφεται πάλι κόκκινο μέσα στο ναζιστικό στρατόπεδο, λίγο πριν φτάσει στα χέρια του νεαρού βιρτουόζου. Ολόκληρη η διαδρομή του βιολιού είναι πνιγμένη στο αίμα, όπως και ολόκληρη η διαδρομή της ευρωπαϊκής ιστορίας, από τα βασανιστήρια της Ιεράς Εξέτασης μέχρι τα πειράματα και τη φρίκη των ναζιστικών στρατοπέδων και τις εκτελέσεις του δικτάτορα Φράνκο.
Άραγε το Κακό είναι συνυφασμένο με την ανθρωπινή μοίρα;
Γιατί μας αρέσει:
Γιατί είναι το μεγάλο μυθιστόρημα της Ευρώπης. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου κυλούν αβίαστα οι αιώνες της ευρωπαϊκής ιστορίας, με αποκορύφωμα τον εικοστό αιώνα, έναν αιώνα άγριο, γεμάτο μίσος και πολέμους που οδήγησαν εκατομμύρια ανθρώπους στο θάνατο.
Γιατί το μυθιστόρημα έχει δυνατή πλοκή που κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι το τέλος, όπου το μυστήριο αγκαλιάζει το συναίσθημα και εναλλάσσονται με μοναδική ευκολία. Ο λόγος ρέει αβίαστα και παρά τις 736 σελίδες, ο συγγραφέας δεν κουράζει στιγμή τον αναγνώστη.
Γιατί ο Καμπρέ, που αφηγείται άλλοτε σε πρώτο και άλλοτε σε τρίτο πρόσωπο, περιγράφει με μοναδική μαεστρία διαφορετικούς τόπους και διαφορετικούς χρόνους. Ο αναγνώστης έχει την αίσθηση ότι βρίσκεται εκεί, σχεδόν οσμίζεται τη μυρωδιά του γραφείου του αυστηρού Φέλιξ Αρντέβο, εκεί όπου ο μικρός Αντριά προσπαθεί να καταλάβει τα μυστήρια της ζωής και τα μυστικά της οικογένειάς του.
Γιατί ο συγγραφέας κάνει σαφείς αναφορές και συνδέσεις ανάμεσα στην Ισπανία του Φράνκο, την Ιερά Εξέταση και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Χίτλερ, χωρίς υπερβολές ή πολιτικούς φανατισμούς.
Γιατί είναι ένα μυθιστόρημα χαρακτήρων. Τον πρώτο λόγο έχουν οι ήρωες και οι συμπεριφορές τους, μερικούς από τους οποίους ο αναγνώστης θα συνεχίσει να κουβαλάει ακόμη κι αφού τελειώσει το βιβλίο.
Γιατί Confiteor σημαίνει στα λατινικά «ομολογώ». Για τους καθολικούς το Confiteor είναι μια προσευχή, η ομολογία της μετάνοιας. Το μυθιστόρημα δεν είναι απλώς η εξομολόγηση του μικρού Αντριά που νιώθει το τέλος να πλησιάζει, είναι η μετάνοια ολόκληρης της ευρωπαϊκής ιστορίας απέναντι στα εκατομμύρια των ψυχών που χάθηκαν στο πέρασμα τόσων αιώνων μισαλλοδοξίας και φανατισμού.
Γιατί όπως όλα τα μεγάλα κλασικά μυθιστορήματα στο κέντρο του Confiteor βρίσκεται η ίδια η ανθρώπινη ύπαρξη: το καλό και το κακό, η επιθυμία για εξουσία, η αγάπη, ο πόνος, η εκδίκηση, η ενοχή, η συγχώρεση, η ανάγκη για εξιλέωση.
Γιατί είναι ένα βιβλίο που μπορεί να διχάσει τους αναγνώστες, ο καθένας θα βγάλει τα δικά του συμπεράσματα, αλλά στο τέλος όλοι θα συμφωνήσουν: «Ναι, έπρεπε να το διαβάσω».
INFO
CONFIETOR
Συγγραφέας: Jaume Cabré
Μετάφραση: Ευρυβιάδης Σοφός
Εκδόσεις Πόλις