Ο ερχομός της άνοιξης φέρνει μια αλλαγή στη διάθεσή μας, μια έντονη ανάγκη για βόλτες στην εξοχή. Για τα κατοικίδιά μας αυτό είναι ό, τι καλύτερο!Τρέχουν, παίζουν, εκτονώνουν όλη τους την ενέργειά.Μαζί με τη φύση που ανθίζει όμως, δυστυχώς ανθίζουν και τα παράσιτα.Μικροσκοπικά 'ζωύφια' που ξυπνούν με την καλοκαιρία και σίγουρα δεν θα θέλαμε να τα δούμε να 'κόβουν βόλτες' πάνω στο αγαπημένο μας ζωάκι. Δυο από τους πιο γνωστούς αντιπροσώπους του μικρόκοσμου των παρασίτων είναι τα τσιμπούρια και οι ψύλλοι.
Για να μάθουμε πως μπορούμε να τα αποφύγουμε, ας μιλήσουμε λίγο για τις συνήθειές τους ,τον τρόπο ζωής τους, με άλλα λόγια τον βιολογικό τους κύκλο.
Τα τσιμπούρια ή αλλιώς 'κρότωνες' ,είναι μικρά αιματοφάγα έξω-παράσιτατων θηλαστικών. Διακρίνονται μορφολογικά σε 'σκληρούς' (γένος Ixodidae) και σε 'μαλακούς' (γένος Argasidae) κρότωνες. Έχουν καφέ-κόκκινο έως μαύρο χρώμα και τα ενήλικα φέρουν 4 ζεύγη ποδιών.
Οι κρότωνες είναι μάλλον 'σκοτεινοί τύποι' και τους αρέσει να ζουν σε υγρά και σκοτεινά μέρη με χαμηλή σχετικά βλάστηση. Ο βιολογικός τους κύκλος περιλαμβάνει 4 εξελικτικά στάδια (αυγά/προνύμφες/νύμφες/ενήλικα) τα οποία διαρκούν μεγάλο χρονικό διάστημα. Κάθε στάδιο ανάπτυξης χρειάζεται ένα θηλαστικό (ξενιστής) για να τραφεί και να αναπτυχθεί. Το θηλυκό ενήλικο τσιμπούρι γεννά περισσότερα από 2000 αυγά τη φορά, τα οποία εκκολάπτονται στο περιβάλλον όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές (μέγιστη δραστηριότητα τον Αύγουστο). Αν και μικροί σε μέγεθος, οι κρότωνες μπορεί να δημιουργήσουν πονοκέφαλο στους μικρούς μας φίλους, καθώς μπορούν να μεταδώσουν αρκετές ασθένειες όπως ερλιχίωση, νόσος Lyme, κροτωγενής παράλυση κ.λ.π.
Οι ψύλλοι είναι οι μικροί ακροβάτες του μικρόκοσμου των παρασίτων. Αυτό γιατί είναι μικροσκοπικοί σε μέγεθος, δεν πετάνε όμως τρέχουν γρήγορα πηδώντας με μεγάλα άλματα. Είναι και αυτοί αιματοφάγα έξω-παράσιτα και ζουν σε υγρά και σκοτεινά μέρη (γωνίες, παλιά ξύλινα πατώματα, χαραμάδες ξύλων). Ο βιολογικός τους κύκλος περιλαμβάνει τα εξής στάδια: αυγά/προνύμφες 1ου-2ου-3ου σταδίου/νύμφες/ενήλικα. Τα αυγά των ψύλλων εξελίσσονται στο περιβάλλον όταν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες (θερμοκρασία 18-30ο C και υγρασία 70-80 %) και δίνουν τα ενήλικα παράσιτα. Όπως και τα τσιμπούρια ,έτσι και οι ψύλλοι μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στο αγαπημένο μας κατοικίδιο όπως αλλεργίες, κνησμώδεις δερματίτιδες, μετάδοση ένδο-παρασίτων (κυρίως Dipillidium caninum) ακόμη και αναιμία (σε μεγάλο ποσοστό παρασίτωσης).
Για να αποφύγουμε λοιπόν τους ανοιξιάτικους μπελάδες ,πρέπει να ακολουθήσουμε ένα τακτικό πρόγραμμα αποπαρασιτισμών με τη χρήση κατάλληλων αντιπαρασιτικών σκευασμάτων (περιλαίμια, σπρέι, αμπούλες μακράς δράσης ) πάντα με την καθοδήγηση του κτηνιάτρου, που αφορούν όχι μόνο στα ζώα αλλά και στο περιβάλλον διαβίωσής τους. Σημαντικό επίσης κομμάτι της σωστής πρόληψης, είναι ο έλεγχος του ζώου μας για ασθένειες που μεταδίδονται από τα τσιμπούρια (όπως η ερλιχίωση) καθώς και ο τακτικός κλινικός έλεγχος για την εντόπιση ενδείξεων παρασίτωσης από ψύλλους. Προετοιμαστείτε λοιπόν κατάλληλα και απολαύστε ξένοιαστα την πιο όμορφη εποχή του χρόνου, παρέα με τους πιστούς σας φίλους.
Μαθιουδάκη-Πάλμου Ειρήνη ,DVM
Ντόβα Ελένη, DVM
Τα συχνά μπάνια βοηθούν στην απομάκρυνση των έξω-παρασίτων;
Μόνο η χρήση κατάλληλων αντιπαρασιτικών σκευασμάτων μπορεί να απομακρύνει τα έξω-παράσιτα.
Μπορεί το ζώο μου να έχει ψύλλους και να μην τους βλέπω;
Δεν μπορούμε πάντα να δούμε τους ψύλλους πάνω στο ζώο μας λόγω του μικρού μεγέθους τους και των αλμάτων που κάνουν .Μπορούμε όμως να βρούμε κατάλοιπα ψύλλων ( κόπρανα ) που μοιάζουν με στάχτη τσιγάρου. Αν το ζώο σας ξύνεται έντονα καλό θα ήταν να επισκεφθείτε τον κτηνίατρο για μια ολοκληρωμένη κλινική εξέταση.
Περιμένουμε με ενδιαφέρον και άλλες απορίες καθώς και τα σχόλια σας στο pet@iefimerida.gr