Δύο εβδομάδες πέρασαν από τις βουλευτικές εκλογές και σήμερα, Τρίτη 12 Ιουλίου, ο νικητής Μαριάνο Ραχόι αρχίζει διαπραγματεύσεις για να σχηματίσει κυβέρνηση.
«Οχι» από τους Σοσιαλιστές
Ωστόσο το πεδίο μοιάζει ναρκοθετημένο και ο Μαριάνο Ραχόι δείχνει εξαιρετικά απομονωμένος. Ηδη οι Σοσιαλιστές δήλωσαν ότι θα πουν «όχι» στον Ραχόι αν επιχειρήσει να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή. Αυτή ήταν η απόφαση της κεντρικής επιτροπής του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ισπανίας (PSOE), του οργάνου που «καθορίζει την στρατηγική των συμμαχιών» και το οποίο συνεδρίασε το Σάββατο 9 Ιουλίου.
«Ζητώ από τον κ. Ραχόι να ξεκινήσει να δουλεύει πραγματικά, να ανακοινώσει γρήγορα αν θέλει ή όχι να παρουσιαστεί στη Βουλή, να κάνει μια προγραμματική προσφορά που θα του επιτρέψει να δημιουργήσει στηρίγματα μεταξύ των φυσικών του συμμάχων, και στα οποία δεν βρίσκεται το PSOE, και να μην περιμένει» δήλωσε ο γενικός γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος Πέδρο Σάντσεζ.
Από τις βουλευτικές εκλογές της 26ης Ιουνίου το κόμμα του Μαριάνο Ραχόι ανέμενε με αγωνία την απόφαση της κεντρικής επιτροπής των Σοσιαλιστών. Το Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) του Ραχόι ήρθε πρώτο στις εκλογές με 33% των ψήφων και 137 έδρες, από τις 350 του Κοινοβουλίου, αλλά δεν έχει την πλειοψηφία, αφού του λείπουν 39 έδρες.
Απομονωμένος Ραχόι
Σήμερα ο Ραχόι δείχνει απομονωμένος, αδύναμος να βρει συμμάχους στις άλλες πολιτικές δυνάμεις της χώρας, οι οποίες του προσάπτουν ότι κυβέρνησε επί 4 χρόνια μόνος, με κατάχρηση της απόλυτης πλειοψηφίας που είχε, χωρίς να ανοίγει διάλογο. Τον θεωρούν επίσης τραυματισμένο από τις υποθέσεις διαφθοράς αλλά και από την πολιτική λιτότητας που εφάρμοσε κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Τις τελευταίες ημέρες, ωστόσο, ο Ραχόι εμφανίζεται ιδιαίτερα αισιόδοξος, «πεπεισμένος» ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα τον αφήσει να κυβερνήσει επειδή είναι «υπεύθυνο». Υπό την πίεση της Κομισιόν, η οποία απειλεί ότι θα επιβάλει τιμωρία στην Ισπανία για το έλλειμμα στον προϋπολογισμό του 2015 (έλλειμμα 5,1% επί του ΑΕΠ, αντί για 4,2% που είχε συμφωνηθεί), ο Ραχόι είχε προτάξει κα ημερομηνίες: νέα κυβέρνηση στα τέλη Ιουλίου για να μπορέσει να ετοιμάσει τον νέο προϋπολογισμό του 2017, τον Σεπτέμβριο. Αλλά η άρνηση του PSOE, το οποίο κέρδισε στις εκλογές τη δεύτερη θέση, με το 22% των ψήφων και 85 βουλευτές (το χειρότερο ρεκόρ στην ιστορία του), κάνει την προσπάθεια του Ραχόι πολύ δύσκολη.
Συνομιλίες με τους «μικρούς»
Ο Ισπανός πρωθυπουργός έκανε τρία ραντεβού την περασμένη εβδομάδα με τα άλλα κόμματα: ένα με την Ενωση Καναρίων Νήσων, ένα τοπικιστικό κόμμα που έβγαλε μόνο έναν βουλευτή, ένα άλλο ραντεβού με το Εθνικιστικό Κόμμα των Βάσκων, το οποίο έβγαλε 6 βουλευτές και το οποίο του είπε ότι πρέπει «να κάνει στροφή 180 μοιρών» για να τον στηρίξει. Και ένα τρίτο ραντεβού με το Κόμμα Ανεξαρτησίας των Καταλωνών (ERC), το οποίο δεν σκοπεύει σε καμία περίπτωση να ψηφίσει υπέρ του Ραχόι.
Οι Ciudadanos στην καρδιά του πολιτικού παιχνιδιού
Ο Ραχόι δεν έχει κάνει ακόμη ραντεβού με τον Αλμπερτ Ριβέρα, τον ηγέτη του κεντρώου, φιλελεύθερου κόμματος των Ciudadanos, που διαθέτει 32 βουλευτές. Το ραντεβού έχει κλειστεί για τις 12 Ιουλίου, σήμερα. Αν είχε πετύχει την υποστήριξή του νωρίτερα, πιθανόν και η κεντρική επιτροπή των Σοσιαλιστών να είχε αποφασίσει διαφορετικά.
Αλλά ο Ραχόι προτιμά να αγνοεί τους Ciudadanos προς το παρόν. Πιθανόν να ελπίζει να κερδίσει τους ψηφοφόρους του, επομένως θέλει να δείξει ότι το κεντρώο κόμμα δεν έχει λόγο ύπαρξης, δεν έχει βάρος στην πολιτική σκακιέρα. Ο άλλος λόγος είναι ότι ο Ριβέρα δεν θέλει να δώσει τη στήριξή του «δωρεάν»: θα απαιτήσει μεταρρυθμίσεις και, αν σεβαστεί τις προεκλογικές του υποσχέσεις, θα ζητήσει την κεφαλή του Ραχόι επί πίνακι, καθώς θεωρεί ότι δεν μπορεί να ενσαρκώσει «την πολιτική αλλαγή» που υποσχέθηκε.
Σήμερα, οι Ciudadanos είναι η τέταρτη πολιτική δύναμη της χώρας με 13% των ψήφων και εμφανίζεται ως το κόμμα-κλειδί των μελλοντικών διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης στην Ισπανία. Αν στηρίξει το Λαϊκό Κόμμα του Ραχόι, πιθανόν και το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα μπορούσε να αλλάξει τη στάση του. Πράγματι, οι βαρόνοι του Σοσιαλιστικού Κόμματος είναι διχασμένοι για τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουν. Ορισμένοι επιμένουν να μην ψηφίσουν στη Βουλή εναντίον του Ραχόι ώστε να σχηματιστεί κυβέρνηση, άλλοι θέλουν να τη ρίξουν.
Η μάχη που δίνουν οι Σοσιαλιστές, στην πραγματικότητα, είναι εναντίον των Podemos, που βρίσκονται ακριβώς πίσω τους σε ποσοστά: αν κάνουν συμφωνία και συμμαχία με τον Ραχόι, τότε θα ενίσχυαν τους αριστερούς Podemos.