Η τελευταία μέρα του Ιουνίου έχει μια ιδιαίτερη σημασία για τους ανθρώπους της επιστήμης και τους φαν του διαστήματος. Η Παγκόσμια Ημέρα Αστεροειδών σημαδεύει την 30 Ιουνίου και κρύβει πίσω της μερικές... απολαυστικές ιστορίες.
Η επικίνδυνη αμέλεια των επιστημόνων – Ανιχνεύουν μόλις το 1% των απειλητικών αστεροειδών
Μέχρι στιγμής η επιστήμονες της NASA αλλά και των υπολοίπων οργανισμών διαστήματος δεν έχουν καταφέρει να παρουσιάσουν καλές επιδόσεις στον εντοπισμό επικίνδυνων αστεροειδών. Βάσει των στοιχείων της ανακοίνωσης του «Asteroid Day», περισσότεροι από ένα εκατομμύριο αστεροειδείς έχουν μη αμελητέες πιθανότητες να συγκρουστούν με τον πλανήτη μας, την ώρα που οι φακοί των τηλεσκοπίων έχουν εστιάσει μόλις στο 1% τους!
Η τεχνολογία ώστε να αυξηθεί αυτό το ποσοστό υπάρχει, ωστόσο η επιστημονική κοινότητα τελευταία κοιτάζει μόνο μπροστά, ξεχνώντας να γυρίσει το βλέμμα της προς τα πίσω για να καλύψει τα νώτα της. Στο παρελθόν οι αστεροειδείς έχουν προκαλέσει τεράστιες καταστροφές στην Γη. Αυτό μελλοντικά πρέπει να αποφευχθεί και για αυτό το λόγο οι ειδικοί του διαστήματος πρέπει να συντονίσουν τις προσπάθειες τους.
Σε αυτό το πλαίσιο κινείται το εγχείρημα «100X DECLARATION», το οποίο ξεκίνησε να οργανώνεται ήδη από το 2014 με πρωτοβουλία πολλών διάσημων επιστημόνων, όπως ο Stephen Hawking και ο Rusty Schweickart (μέλος της αποστολής του Apollo 9). Στόχος της προσπάθειας είναι η αποδοτικότητα των τηλεσκοπίων μας να εκατονταπλασιαστεί, εντοπίζοντας κατά μέσο όρο 100.000 αστεροειδείς ανά χρόνο. Με αυτό το τρόπο, τα περίπου ένα εκατομμύριο «ύποπτα» ουράνια σώματα θα εντοπιστούν εγκαίρως, μηδενίζοντας τις πιθανότητες ενός ιστορικού δυστυχήματος για τον πλανήτη.
Ο αστεροειδής «πείραμα», ο Brian May, η Παγκόσμια Ημέρα Αστεροειδών και το... ΑΠΘ
Οσον αφορά την αντιμετώπιση ενός αστεροειδούς με απειλητική τροχιά, οι επιστήμονες έχουν ήδη βρει τον τρόπο να τον αναχαιτίσουν. Με ακριβέστατες μελέτες της πορείας του και με μια μικρή δόση από... ταινία επιστημονικής φαντασίας, οι ειδικοί είναι ικανοί να «θυσιάσουν» ένα σκάφος έτσι ώστε να εκτραπεί η πορεία του αστεροειδούς.
Μάλιστα, πρόσφατα ανακοινώθηκε πως η NASA σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) θα πραγματοποιήσουν μια δοκιμή πάνω σε αυτό το πλάνο. Το 2022 θα περάσει σε πολύ κοντινή απόσταση από την Γη ένας αστεροειδής, με όνομα 65803 Didymos, ο οποίος είναι... ιδανικός για πειραματισμούς. Οι επιστήμονες θα εκμεταλλευτούν τις συγκυρίες, στέλνοντας ένα διαστημικό σκάφος πάνω του και αλλάζοντας την πορεία του αστεροειδή που βρέθηκε... περαστικός από την γειτονιά μας. Το πρώτο διαστημικό «crash test» της ιστορίας.
Πέραν αυτού όμως, οι επιστήμονες έκριναν σκόπιμη την θέσπιση της 30ης Ιουνίου ως Παγκόσμια Μέρα Αστεροειδών, έτσι ώστε (εκτός από τους ίδιους) να ευαισθητοποιηθεί και ο υπόλοιπος κόσμος γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα. Η ιδέα αυτή μάλιστα αποτελεί πρωτοβουλία του κιθαρίστα των Quenn, Brian May! Ο May, που πέραν από κιθαρίστας είναι και αστροφυσικός, συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Grigorij Richters για την παραγωγή της ταινίας «51 Degrees North», η οποία έχει θέμα μια φανταστική πρόσκρουση αστεροειδούς στο Λονδίνο.
Μέσα από τις συζητήσεις που προέκυψαν, ο May πρότεινε την ιδέα, οι φυσικοί που τον άκουσαν την εξέλαβαν πολύ θετικά και με αυτή την αφορμή η 30η Ιουνίου είναι πλέον Παγκόσμια Μέρα Αστεροειδών. Κάπως έτσι, για την τελευταία μέρα του τρέχοντος μήνα έχουν διοργανωθεί περισσότερες από 150 εκδηλώσεις παγκοσμίως, με στόχο την ενημέρωση γύρω από τους αστεροειδείς.
Ανάμεσα σε αυτές συνυπολογίζεται και η εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ, την Πέμπτη στις 7 το απόγευμα.
Οι καταστροφές των αστεροειδών στη Γη - Γιατί επιλέχθηκε η 30η Ιουνίου
Στο κλίμα των ημερών λοιπόν, θα άξιζε μια μικρή αναφορά στις επιπτώσεις που έχουν προκαλέσει οι αστεροειδείς ως τώρα στον πλανήτη μας. Ή τουλάχιστον σε κάποιες από αυτές.
Η ιστορικότερη, αλλά ίσως και η μόνη τόσο σημαντική για την εξέλιξη της Γης, σύγκρουση με αστεροειδή έγινε την εποχή των δεινοσαύρων. Ακριβέστερα, σήμανε το τέλος της εποχής των δεινοσαύρων! Σήμερα, ο τεράστιος κρατήρας στον βυθό του Κόλπου του Μεξικού και οι λιγοστοί προϊστορικοί σκελετοί που έχουν βρεθεί, είναι τα μόνα που μας θυμίζουν την «σκοτεινότερη» μέρα του πλανήτη. Την μέρα όπου το 75% των έμβιων όντων του πλανήτη άφησαν ακαριαία την τελευταία τους πνοή.
Μπορεί να έχουν περάσει 65 εκατομμύρια χρόνια από τότε, όμως ποτέ δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε αυτήν την βιβλική καταστροφή. Ειδάλλως, το ανθρώπινο είδος θα «παίξει» με τις πιθανότητες να βρεθεί στην ίδια θέση με το προηγούμενο κυρίαρχο είδος του πλανήτη.
Είναι όμως δύσκολο να ξεχάσεις κάτι, όταν η φύση τείνει να στο... υπενθυμίζει. Μόλις πριν από 108 χρόνια, το 1908, ένα ουράνιο σώμα για προκάλεσε την μεγαλύτερη έκρηξη στην σύγχρονη ιστορία, στο σημερινό Κράσνιογιαρσκ της Ρωσίας. Το ημερολόγιο τότε έδειχνε 30 Ιουνίου!
Το σώμα που σύμφωνα με τους ειδικούς ήταν είτε μεγάλος μετεωροειδής ή μικρός αστεροειδής, ισοπέδωσε 1000 τετραγωνικά χιλιόμετρα δάσους στην Σιβηρία, σκορπίζοντας τον τρόμο στους κατοίκους της χώρας. Ογδόντα εκατομμύρια δέντρα κάηκαν σαν... σπιρτόξυλα, ενώ ευτυχώς στο δάσος δεν υπήρχαν άνθρωποι.
Η γνωστή ως «Εκρηξη της Τουνγκούσκα» προκάλεσε τον θάνατο ενός ανθρώπου, ο οποίος εκτοξεύτηκε από το ωστικό κύμα, με αποτέλεσμα να πέσει πάνω σε ένα δέντρο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ενέργεια της έκρηξης ήταν 1.000 φορές μεγαλύτερη από αυτή που προκάλεσε η βόμβα στην Χιροσίμα! Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως ο ουρανός του Λονδίνου, για αρκετές ημέρες μετά την έκρηξη, παρέμενε φωτεινός από το ηλιακό φως που αντανακλούσε η σκόνη.
Αν το σώμα είχε προσγειωθεί σε κατοικημένη περιοχή, τότε τα θύματα μπορεί να ήταν ακόμα και εκατομμύρια.