Οι Βρετανοί λένε ότι θέλουν ένα ελεύθερο έθνος, γράφει η Liberation στο κύριο άρθρο της και κάνει μια συναρπαστική ανάλυση για τους «εθνοκυρίαρχους», όπως τους αποκαλεί.
Γράφει αναλυτικά:
Θέλουν να ξαναγίνουν κυρίαρχοι στο σπίτι τους... Με λίγα λόγια, αυτό ήταν και το κριτήριο για το Brexit, όπως τουλάχιστον το παρουσίασαν οι οπαδοί τους καθώς και οι «εθνοκυρίαρχοι» όλης της Ευρώπης. «Να είναι κυρίαρχοι στο σπίτι τους...». Η φράση είναι απλή, δυνατή, δύσκολη να την αντιπαλέψεις γιατί έχει μια λογική για κάθε λαό να θέλει να αποφασίζει μόνος του την τύχη του. Είναι, θα 'λεγε κανείς, η πεμπτουσία της δημοκρατίας... Ας δούμε λιγάκι τι σημαίνει αυτή η έννοια της εθνικής κυριαρχίας, η οποία είναι της μόδας αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, βασισμένοι πάνω στη συγκεκριμένη εμπειρία που θα ζήσουν οι Βρετανοί μετά το Βrexit. Η Μεγάλη Βρετανία, λένε οι brexiστές, θα είναι εθνικά κυρίαρχη και επομένως πιο ελεύθερη. Ας το δούμε:
Πιο ελεύθερη; Δεν ισχύει σε επίπεδο πολιτισμού, παιδείας, αστικής ανάπλασης, δικαιοσύνης, υγείας και οικογενειακού σχεδιασμού, αφού σε αυτά τα θέματα η Ευρώπη παρεμβαίνει ελάχιστα. Δεν ισχύει επίσης σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, αφού η βρετανική διπλωματία είναι ήδη ελεύθερη και διατηρεί τις παραδοσιακές της σχέσεις με τις χώρες πέραν του Ατλαντικού: στήριξε τις ΗΠΑ στον πόλεμο του Ιράκ, ενώ πολλές χώρες της Ευρώπης απείχαν.
Πιο ελεύθερη; Δεν ισχύει σε επίπεδο νομισματικό και χρηματοπιστωτικό. Η Μεγάλη Βρετανία δεν υπόκειται στους κανόνες της Ευρωζώνης. Ελέγχει μόνη της τον προϋπολογισμό της και το νόμισμά της. Και σε αυτά τα ζητήματα δεν θα υπάρχει καμία αλλαγή μετά το Βrexit. Ή μάλλον θα υπάρξει μία, και μάλιστα πολύ αρνητική. Εξαιτίας του Brexit, η λίρα δέχεται επιθέσεις από τις αγορές. Αν αυτές οι επιθέσεις συνεχιστούν, η Τράπεζα της Αγγλίας θα πρέπει να υπερασπιστεί το νόμισμά της κάνοντας μια αυστηρότερη πολιτική, αυξάνοντας π.χ. τα επιτόκια. Το χρήμα θα γίνει πιο ακριβό, οι δανειζόμενοι θα πληρώνουν περισσότερο και οι καταναλωτές θα είναι οι χαμένοι.
Πιο ελεύθεροι ή λιγότερο ελεύθεροι; Η συλλογιστική ισχύει και για την Ευρωζώνη. Τα κράτη-μέλη μπορούν να ξεφύγουν από την επιρροή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας επαναφέροντας το εθνικό τους νόμισμα. Αλλά τότε θα βρεθούν, όπως ακριβώς έγινε με τους Βρετανούς, αντιμέτωποι με τις αγορές, που δεν είναι και οι καλύτεροι πελάτες... Θα έπρεπε επίσης να τα δώσουν όλα στους δανειστές τους, χωρίς την ασπίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του κοινού νομίσματος. Αυτός είναι ο κίνδυνος που ο Τσίπρας δεν θέλησε να πάρει στην Ελλάδα...
Πιο ελεύθερη; Αυτό ισχύει για τις εμπορικές συμφωνίες ή τα θέματα περιβάλλοντος στα οποία η Ευρωπαϊκή Ενωση παράγει τόνους οδηγιών που θυμίζουν βυζαντινή γραφειοκρατία. Η Μεγάλη Βρετανία θα μπορέσει, πράγματι, να ξανακάνει εθνικούς νόμους αυτή την τεράστια μάζα οδηγιών που εγγίζουν όλες τις εμπορικές συναλλαγές. Μπορούν να το κάνουν ελεύθερα; Μένει να αποδειχθεί. Σίγουρα ο Μπόρις Τζόνσον θα μπορέσει να απολαύσει την πρωτοβουλία να καθορίσει ο ίδιος αν λυγίζουν οι μπανάνες που πωλούνται στη χώρα του, μακριά από την ανυπόφορη δικτατορία των Βρυξελλών (ας σημειωθεί ότι η ΕΕ ασχολήθηκε με οδηγία για να είναι ίσιες οι μπανάνες). Αλλά η βασική αγορά εξαγωγών της βρετανικής οικονομίας παραμένει η Ευρωπαϊκή Ενωση. Αν η Μεγάλη Βρετανία θέλει να εξάγει σε αυτή τη ζώνη, θα πρέπει να σεβαστεί τις οδηγίες που εκείνη θεσμοθετεί. Και γιατί οι Ευρωπαίοι θα έκαναν δώρα στους εξωτερικούς ανταγωνιστές τους; Τις περισσότερες φορές πρέπει να υποκύπτεις ή αλλιώς να μην εξάγεις...
Πιο ελεύθερη; Σε κοινωνικό επίπεδο ή στο επίπεδο των δημοσίων ελευθεριών, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί συμφώνησαν ντιρεκτίβες που επιβάλλονται στα έθνη και μειώνουν την εθνική τους κυριαρχία. Αφού η Μεγάλη Βρετανία θα είναι εκ νέου εθνικά κυρίαρχη, θα μπορεί να τις πετάξει. Αλλά αυτές οι ντιρεκτίβες έχουν στόχο να προστατεύσουν τα δικαιώματα των εργαζομένων και των πολιτών, όχι να τα μειώσουν. Η Μεγάλη Βρετανία θα μπορεί μόνη της να εξαφανίσει τη σκανδαλώδη ντιρεκτίβα που επιβάλλει το 48ωρο στην εβδομαδιαία απασχόληση των εργαζομένων της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι Βρετανοί εργαζόμενοι θα μπορούν να εργάζονται 50, 56 ή και 70 ώρες την εβδομάδα. Επιτέλους, θα είναι εθνικά κυρίαρχοι...
Πιο ελεύθερη; Στα ζητήματα μετανάστευσης, η αλλαγή είναι τεράστια. Η ΕΕ κατήργησε τις περισσότερες απαγορεύσεις κυκλοφορίας στο εσωτερικό των συνόρων της. Η Μεγάλη Βρετανία, εθνικά κυρίαρχη, θα μπορεί λοιπόν να απαγορεύσει στους Ευρωπαίους πολίτες να έρχονται ελεύθερα στη χώρα της. Ο Μπόρις Τζόνσον έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα νομοθετήσει ένα σύστημα που θα μετράει τους ξένους με μονάδες, σύμφωνα με το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν ως εργαζόμενοι (Ρουμάνοι, Πολωνοί, Γάλλοι κ.λπ.) για το συμφέρον της χώρας του. Η μείωση της μετανάστευσης ήταν μείζον επιχείρημα υπέρ του Brexit κατά την προεκλογική εκστρατεία. Σε αυτό το σημείο, μπράβο, η Μεγάλη Βρετανία θα είναι εθνικά κυρίαρχη.
Το απίστευτο είναι ότι πολλοί Ευρωπαίοι επικροτούν αυτά τα «εθνοκυρίαρχα» επιχειρήματα της Μεγάλης Βρετανίας. Ο αριστερός Ζαν-Λικ Μελανσόν δήλωσε ότι το Brexit είναι ένα καλό νέο και ότι επιφέρει ένα χτύπημα «στην υπερ-φιλελεύθερη Ευρώπη» της δεξιάς, επιπλέον. Μα πρόκειται για χονδροειδές ψέμα. Η αλήθεια είναι ότι οι Βρετανοί εγκατέλειψαν την Ευρωπαϊκή Ενωση γιατί δεν τη βρίσκουν αρκετά φιλελεύθερη σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο και πιστεύουν ότι δεν είναι αρκετά φιλελεύθερη στα θέματα μετανάστευσης.
Οταν ο Μελανσόν χειροκροτάει το Brexit, θέλει να καταργηθεί η κοινωνική πρόνοια και να κλείσουν τα σύνορα στους μετανάστες, όπως και οι Βρετανοί; Μα, τι πολιτική αίσθηση είναι αυτή... Η εθνική κυριαρχία στην πραγματικότητα είναι μια αυταπάτη, μια εθνικιστική χίμαιρα που δεν θέλει ένα ανοιχτό έθνος, αλλά ένα κλειστό έθνος.
Ολοι συμφωνούμε ότι η Ευρώπη δεν προχωράει αρκετά γρήγορα και σε πολλούς τομείς στέκεται ακίνητη επιτόπου. Γι' αυτό έχει και αυτά τα προβλήματα. Αλλά η εθνική κυριαρχία έτσι όπως την εννοούν οι Βρετανοί και θα το αποδείξει το Βrexit, μας ξαναπάει πάρα πολύ πίσω!