Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυση για το brexit κάνει η γαλλική Le Monde, προσπαθώντας να διερευνήσει τι είναι αυτό που ώθησε τους Βρετανούς στην έξοδο.
Το άρθρο είναι το εντιτόριαλ της Le Monde:
«Μια καλή απόφαση» δήλωσε ο αμερικανός Ντόναλντ Τραμπ όταν ανακοινώθηκε η απόφαση των Βρετανών να φύγουν από την ευρωπαϊκή ένωση.
Και σε άλλες χώρες, παντού, και στις 27 χώρες-μέλη της ΕΕ, από την άκρα δεξιά ώς την άκρα αριστερά, όλα τα κόμματα διαμαρτυρίας ικανοποιήθηκαν με το brexit.
Αυτή η ομοιομορφία εξηγείται. Εχει κάποιο νόημα. Στηρίζεται σε μια κοινή ενοχή του δυτικού κόσμου -του παλιού πλούσιου Βορρά- απέναντι στο φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης.
Ο Τραμπ, ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών για τις εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ τάσσεται υπέρ του άκρατου προστατευτισμού. Το ίδιο και ο Μπένι Σάντερς, παρότι ήταν υποψήφιος για τους δημοκρατικούς. Ο μεγιστάνας της Νέας Υόρκης Τραμπ θέλει να φορολογήσει τις κινέζικες εισαγωγές και να προστατεύσει από τον ανταγωνισμό ολόκληρους τομείς της αμερικανικής βιομηχανίας. Αντίθετα με τον Σάντερς, ο Τραμπ τα βάζει και με την άλλη όψη της παγκοσμιοποίησης, την μετανάστευση. Θέλει να κλείσει τα σύνορα της χώρας, να απαγορεύσει την είσοδο σε μουσουλμάνους στις ΗΠΑ και να εκδιώξει 1 εκατ παράνομους εργάτες που ήρθαν από τις χώρες νότια της Αμερικής.
Για πολλούς ευρωπαίους, η πιο άμεση ενσάρκωση της παγκοσμιοποίησης είναι η ευρωπαϊκή ένωση. Η Ευρώπη των Βρυξελλών, όπως την θέλησαν οι 28 δημοκρατίες που την αποτελούν, έχει ένα πολύ συγκεκριμένο προφίλ: είναι ελευθέρας διόδου, εγγυάται την ελεύθερη κυκλοφορία χρημάτων, ανθρώπων και υπηρεσιών μεταξύ των μελών της και εγγυάται στους πολίτες των 28 χωρών-μελών την ελεύθερη εγκατάσταση στις χώρες επιλογής τους στο εσωτερικό της Ενωσης.
Ωστόσο, η μετανάστευση, ο έλεγχος των συνόρων, η καταγγελία εκατοντάδων χιλιάδων ευρωπαίων εργαζομένων που βρίσκονται στην Μεγάλη Βρετανία βρέθηκαν στην καρδιά των επιχειρημάτων όσων πίστεψαν στο Brexit. Ηταν μάλιστα το βασικό τους επιχείρημα, χάρη στο οποίο κέρδισαν. Η ψήφος των Βρετανών ήταν ουσιαστικά μια αγγλική ψήφος και προέρχεται από την φτωχή Αγγλία, αυτή που υποφέρει με την παγκοσμιοποίηση. Αρκετοί ανάμεσά τους το ομολογούν: η ψήφος brexit είναι περισσότερο αντι-μετανάστες και λιγότερο ευρωφοβική.
Βέβαια, εκτός από το θέμα της μετανάστευσης η ψήφος του brexit προήλθε από τους φτωχότερους Αγγλους, αυτούς που βλέπουν τους μισθούς τους να μειώνονται και δεν απολαμβάνουν καλές υπηρεσίες υγείας και παιδείας. Αυτοί οι πολίτες πιστεύουν ότι οι μετανάστες και οι οικογένειές τους ευθύνονται γι'αυτό. Η ήττα, από αυτή την άποψη, δεν είναι μόνο του Ντέιβιντ Κάμερον. Είναι κυρίως του υπουργού Οικονομίας Τζορτζ Οσμπορν, ο οποίος στο όνομα ενός φονταμενταλισμού για τον προϋπολογισμό, έκανε παράλογες περικοπές στο κράτος πρόνοιας.
Κάτι τέτοιο ισχύει και για τους ψηφοφόρους του Ντόναλντ Τραμπ: είναι αμερικανοί, λευκοί, άνω των 50 ετών, εκτός κοινωνικής τάξης, στο περιθώριο, φτωχοποιημένοι από την παγκοσμιοποίηση. Είναι επίσης άνθρωποι που αναγνωρίζουν στον εαυτό τους αυτά τα χαρακτηριστικά. Λίγο ως πολύ, το πορτρέτο του ψηφοφόρου που διαμαρτύρεται στην Ευρώπη είναι το ίδιο -ένα θύμα της τεράστιας αλλαγής που γίνεται στον κόσμο και ο οποίος συχνά, σε ένα κύμα νοσταλγίας, πιστεύει ότι οι μετανάστες ευθύνονται κυρίως για τα προβλήματά του. Αυτό το αίσθημα, το οποίο είναι και πολιτισμικό και εγγίζει εξίσου τις μεσαίες τάξεις, θα πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα των πολιτικών. Εκτός κι αν θέλουν να νικηθούν από τα κινήματα διαμαρτυρίας τα οποία το μόνο που έχουν να πουλήσουν είναι ψευτο-φάρμακα ή και άλλα, ακόμη χειρότερα».
Πηγή φωτογραφίας: financialobserver.eu