Το Ηνωμένο Βασίλειο εισήλθε στην ευρωπαϊκή ένωση το 1973 και είναι η πρώτη χώρα που εγκαταλείπει την ΕΕ μετά από 60 χρόνια ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Η έξοδος της πέμπτης μεγαλύτερης οικονομικά δύναμης στον κόσμο προκάλεσε κατάρρευση στις αγορές αλλά και στη λίρα Αγγλίας ενώ η Τράπεζα της Αγγλίας αναγκάστηκε να ανακοινώσει ότι είναι έτοιμη να ρίξει 250 δις λίρες (326 δις ευρώ) για να σώσει το τραπεζικό της σύστημα σε περίπτωση κινδύνου.
Παρά το γεγονός ότι το brexit προέκυψε από την λαϊκή ψήφο, αυτό δεν σημαίνει και πολλά για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ευρωπαϊκή ένωση. Οι διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν θα είναι αποφασιστικές και θα μπορούσαν να «αδειάσουν» το δημοψήφισμα από το περιεχόμενό του.
Οι Βρετανοί αποφάσισαν το Brexit, αλλά τώρα απομένει να καθοριστεί σε τι συνίσταται αυτή η απόφαση. Παρά το 51,9% υπέρ της εξόδου από την ΕΕ, η συνέχεια της υπόθεσης παραμένει φλου.
«Θα εξαρτηθεί από τις διαπραγματεύσεις». Αυτή θα είναι η φράση που θα ακούμε στο εξής πολύ συχνά τις προσεχείς εβδομάδες. Είναι προς το παρόν και η μόνη απάντηση στα ερωτήματα που θέτει κάθε βρετανός και κάθε ευρωπαίος: μπορούμε να κυκλοφορούμε ελεύθερα στο Ηνωμένο Βασίλειο; Τα ρούχα που θα αγοράζουμε διαδικτυακά από την Αγγλία θα είναι τώρα πιο ακριβά; Κλπ, κλπ.
Ενα είναι σίγουρο: το Ηνωμένο Βασίλειο θα ξεκινήσει τους επόμενους μήνες, πιθανότατα τον Οκτώβριο, την διαδικασία εξόδου από την ευρωπαϊκή ένωση, σύμφωνα με το άρθρο 50 του Συμφώνου της Λισαβόνας. Από εκείνη τη στιγμή και για μια περίοδο δύο ετών το Ηνωμένο Βασίλειο και η ευρωπαϊκή ένωση θα διαπραγματεύονται τον τρόπο εξόδου.
Αντίθετα με ό,τι πίστεψαν πολλοί μετά το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου, είναι πιθανόν οι διαπραγματεύσεις να οδηγήσουν στα ...ίδια ή περίπου.
«Η κατάσταση είναι τόσο πρωτοφανής ώστε το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων δεν είναι προκαθορισμένο» δηλώνει ο καθηγητής πολιτικών επιστημών Thierry Chopin στο περιοδικό Marianne. «Μπορεί να έχουμε ένα Brexit hard αλλά μπορεί να έχουμε και ένα Brexit soft», προσθέτει.
Μπορεί κάποιος να κυκλοφορεί ελεύθερα στο Ηνωμένο Βασίλειο;
Οι ευρωπαίοι πολίτες ως σήμερα μπορούσαν να μένουν όσο χρόνο επιθυμούν στο Ηνωμένο Βασίλειο, να ζουν και να εργάζονται. Οι ξένοι εκτός ευρωπαϊκής ένωσης θα έπρεπε, αντίθετα, να έχουν άδεια εργασίας την οποία θα εκδίδει η βρετανική κυβέρνηση. Μετά το brexit οι ευρωπαίοι πολίτες που κατοικούν στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα μπορούν πλέον να μένουν όσο επιθυμούν και θα μπορούν να εκδιώκονται αν το ζητήσει η βρετανική κυβέρνηση.
Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν θα μπορούσαν να απαλύνουν τα πράγματα. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, το Ηνωμένο Βασίλειο να υπογράψει διμερείς συμφωνίες με τις γειτονικές χώρες που θα επιλέξει για την ελεύθερη κυκλοφορία πολιτών.
Τα αγγλικά προϊόντα θα είναι πιο ακριβά;
Μια γενικευμένη υστερία έπαθαν οι χρήστες του Twitter αμέσως μετά την ανακοίνωση του Brexit. Την Παρασκευή 24 Ιουνίου χιλιάδες αγοραστές της αγγλικής μάρκας ρούχων και αξεσουάρ στο διαδίκτυο Asos, αποκάλυψαν ότι το εν λόγω σάιτ «έπεσε» μετά το brexit και την κατάρρευση της λίρας. Χρήστες ρωτούσαν με αγωνία «Αν το Ηνωμένο Βασίλειο εγκαταλείψει την ευρωπαϊκή ένωση, όταν θα κάνουμε παραγγελίες στην Asos θα πληρώνουμε και έξοδα τελωνείου;»
Το ίδιο το σάιτ έγραψε ότι «Δεν έχουμε πληροφορίες αυτή τη στιγμή γι'αυτό το ζήτημα».
Η αντίδραση είναι δικαιολογημένη αν σκεφτεί κανείς ότι τίποτα δεν έχει προβλεφθεί για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Σύμφωνα με τους αναλυτές, τα οικονομικά συμφέροντα της Αγγλίας θα ωθήσουν τον πρωθυπουργό που θα διαπραγματεύεται στις Βρυξέλλες το Brexit να ζητήσει την διατήρηση της Αγγλίας στην εσωτερική αγορά. Ακόμη και σε περίπτωση εξόδου από την ΕΕ μπορεί μια χώρα να έχει αυτό το πλεονέκτημα.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το μπαλάκι βρίσκεται τώρα στα χέρια των ευρωπαίων ηγετών οι οποίοι θα πρέπει να αποφασίσουν με ποιούς όρους θα θέλουν να κρατήσουν την επαφή με το Ηνωμένο Βασίλειο. Η πρώτη αντίδραση του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ μια ημέρα πριν το δημοψήφισμα ήταν «Εξω είναι έξω» για το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό μια ημέρα πριν το δημοψήφισμα και άφηνε να εννοηθεί ότι δεν θα υπογραφεί συμφωνία για Brexit soft. Ωστόσο, αυτή η θέση των ευρωπαίων θα είναι ίδια και αργότερα; Ολα θα εξαρτηθούν από τις διαπραγματεύσεις, απαντούν οι αναλυτές.