Η Ευρώπη φοβήθηκε πολύ στην περίπτωση της Αυστρίας. Με μόνο 31.026 περισσότερες ψήφους, ο οικολόγος Αλεξάντερ Βαν ντερ Μπέλεν κατόρθωσε να εκλεγεί πρόεδρος της χώρας έναντι του ακροδεξιού αντιπάλου του Νόρμπερτ Χόφερ (49,7%).
Τα επίσημα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν τη Δευτέρα, μετά από 24 ώρες αγωνίας. Χάρη στην κινητοποίηση της τελευταίας στιγμής, η Αυστρία δεν εξέλεξε έναν ακροδεξιό πρόεδρο. Η επιστολική ψήφος την οποία επέλεξαν πολλοί Αυστριακοί (ελάχιστοι εξ αυτών ψήφισαν από το εξωτερικό) έδωσαν τη νίκη στον Μπέλεν, έναν πρώην καθηγητή Οικονομίας, ηλικίας 72 ετών.
Ο Χόφερ απείλησε αρχικά με δικαστική προσφυγή, αλλά τελικά αναγνώρισε την ήττα του. Σε μήνυμά του εξέφρασε τη «θλίψη» του και πρόσθεσε ότι «η δέσμευση σε αυτή την καμπάνια δεν έχε χαθεί και εκπροσωπεί μια επένδυση για το μέλλον». Σίγουρα, η Αυστρία, η οποία είχε βάλει την ακροδεξιά του Γιορκ Χάιντερ στην κυβέρνηση το 1999, έχει συνηθίσει στη συγκατοίκηση με την ακροδεξιά, αλλά ποτέ ως σήμερα ένα ακραίο κόμμα δεν έφτασε στο παρά πέντε να κερδίσει την προεδρία!
Η προεκλογική εκστρατεία αφήνει πίσω της ένα ταραγμένο πολιτικό τοπίο. Οι ακροδεξιοί επωφελήθηκαν από τα αντιμεταναστευτικά συνθήματα αλλά και από την εικόνα της Ευρώπης. Η Αυστρία δέχτηκε 90.000 αιτήσεις μεταναστών το 2015, αλλά έκλεισε βίαια την πόρτα στις αρχές του 2016, μετά τις ενδείξεις για μια εχθρική κοινή γνώμη απέναντι στους μετανάστες.
Η προεδρική εκλογή ανέδειξε ότι η κοινωνία της Αυστρίας είναι βαθιά διχασμένη. Η χώρα βρίσκεται σε καλή οικονομική κατάσταση, αλλά ένα μεγάλο μέρος των πολιτών φοβάται για το μέλλον. «Δεν υπάρχει κανένας λόγος για να φωνάξει κάποιος για θρίαμβο», έγραψε τη Δευτέρα η συντηρητική καθημερινή εφημερίδα «Die Presse» απευθυνόμενη στον Μπέλεν, αναφέροντας ότι ποτέ δεν θα είχε κερδίσει την προεδρία της Αυστρίας αν είχε ληφθεί υπόψη η πρόταση των Πρασίνων-Οικολόγων να ανοίξουν οι πόρτες της χώρας στους μετανάστες.
Συγκρατημένος ο νέος πρόεδρος, ο οποίος θα αναλάβει τα καθήκοντά του στις 8 Ιουλίου, έτεινε ήδη χείρα στους ψηφοφόρους του ακροδεξιού Χόφερ, στην πρώτη του ομιλία του, την οποία πραγματοποίησε σε ένα μπαρόκ παλάτι της Αυστρίας, με υπόκρουση κλασική μουσική.
«Θα προσπαθήσω να κερδίσω την συμπάθειά τους, γιατί οι καλές λύσεις βρίσκονται από κοινού. Πολλοί μίλησαν για διαχωριστικές γραμμές σε αυτή τη χώρα, ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς, σε νέους και ηλικιωμένους. Αλλά μπορούμε να πούμε ότι είμαστε όλοι μαζί, ότι είμαστε δύο πλευρές απαραίτητες η μία στην άλλη, και ότι μαζί θα χτίσουμε αυτή την όμορφη Αυστρία», δήλωσε.
Κανείς δεν γνωρίζει προς το παρόν αν ο Μπέλεν θα μπορέσει να πείσει τους ψηφοφόρους της άκρας δεξιάς να εμπιστευθούν ξανά τα παραδοσιακά κόμματα. «Κατανοήσαμε τη διαμαρτυρία» δήλωσαν μαζί ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Κρίστιαν Κερν και ο συντηρητικός αντικαγκελάριος Ρέινχολντ Μιτερλένερ.
«Αυτό είναι θετικό σημάδι», σχολιάζει η διευθύντρια σύνταξης της καθημερινής φιλελεύθερης εφημερίδας «Der Standaard». «Ξαφνικά, πολλά πράγματα δείχνουν πιθανά, ενώ έμοιαζαν εντελώς απίθανα πριν από μερικές εβδομάδες. Οπως να αντιπαρέλθουμε τα τείχη σε αυτή τη χώρα, να περάσουμε τις μεταρρυθμίσεις. Ο Βαν ντερ Μπέλεν θα πρέπει να δράσει σαν μηχανή τρένου. Ως σήμερα δεν του είχε κανείς εμπιστοσύνη ότι μπορεί να διαδραματίσει αυτόν τον ρόλο».
Η μεσαία τάξη της Αυστρίας φοβάται και εξέφρασε τον φόβο της με την απόρριψη του Ισλάμ και των μεταναστών, όπως παντού στην Ευρώπη. Τα παραδοσιακά κόμματα της χώρας δεν μπόρεσαν να χειριστούν αυτά τα ζητήματα και άφησαν πολύ έδαφος στην άκρα δεξιά, η οποία έπαιξε το χαρτί της δαιμονοποίησης των μεταναστών με μεγάλη επιτυχία. Ο Ντερ Μπέλεν δεν είπε λέξη για αυτά τα θέματα στην ομιλία μετά την νίκη του, το βράδυ της Δευτέρας. Είναι θερμός υποστηρικτής της Ευρώπης και φιλελεύθερος και θα πρέπει να πείσει τους συμπολίτες του ως την νέα εκλογική μάχη που προγραμματίζεται για το 2018, τις βουλευτικές εκλογές.
Ο ακροδεξιός Χόφερ, στον δεύτερο γύρο, πήρε το 1/3 των ψήφων των σοσιαλδημοκρατών και τις μισές συντηρητικές ψήφους, παρότι καυτηρίασε τις ελίτ της Βιέννης και της Ευρώπης. Το μεγαλύτερο ποσοστό το πήρε στο Μπρουνάου (59,6%), στο χωριό που γεννήθηκε ο Χίτλερ!
«Οι προσεχείς βουλευτικές εκλογές θα είναι δραματικές», προειδοποίησε στα ΜΜΕ ο διάσημος Αυστριακός συνθέτης Friedrich Cerha, γνωστός για τις αντιδεξιές του απόψεις. Κι αυτό γιατί γνωρίζει ότι η Αυστρία διαθέτει ένα κουρασμένο πολιτικό σύστημα, το οποίο παρά τη νίκη του Ντερ Μπέλεν δεν κέρδισε παρά μια μικρή ανάσα.