Ο Γιάννης Μόραλης έπινε τον καφέ του στο Αιάκειον στο λιμάνι της Αίγινας ως τα βαθιά του γεράματα. Ακόμη και σήμερα τα σημάδια του είναι διάχυτα παντού στο ιστορικό καφέ του νησιού.
Το νησί της Αίγινας ήταν η μεγάλη αγάπη του ζωγράφου, ο οποίος συνήθιζε να λέει ότι το τοπίο του θυμίζει τα παιδικά του καλοκαίρια στην Πρέβεζα. Αποφάσισε να χτίσει εκεί την έπαυλη του στη δεκαετία του 1970 και περνούσε σχεδόν τον μισό του χρόνο εκεί.
Η έπαυλη είναι χτισμένη στην λεγόμενη «γειτονιά των καλλιτεχνών», αφού κοντά της βρίσκεται το σπίτι του Νίκου Καζαντζάκη, του ζωγράφου Νίκου Νικολάου και του γλύπτη Χρήστου Καπράλου που τώρα έχει γίνει μουσείο.
Eτος Μόραλη στην Αίγινα
Με την ευκαιρία της ανακήρυξης από το Υπουργείο Πολιτισμού της φετινής χρονιάς ως «Έτους Γιάννη Μόραλη», o Δήμος Αίγινας, θα διοργανώσει εφέτος το καλοκαίρι ένα αφιέρωμα στην μνήμη του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου – σειρά πολιτισμικών δράσεων που θα αναδείξουν την ιδιαίτερη σχέση του με την Αίγινα, το νησί που έγινε για τον Γιάννη Μόραλη δεύτερη πατρίδα.
Μέλος μιας στενής ομάδας φίλων –σημαντικών εικαστικών και ανθρώπων του πνεύματος της ύστερης «γενιάς του 1930», όπως ο Νίκος Νικολάου, ο Χρήστος Καπράλος, ο Οδυσσέας Ελύτης και πολλοί άλλοι που διάλεξαν την Αίγινα ως τόπο μόνιμης η περιοδικής διαβίωσης– ο Γιάννης Μόραλης περνούσε ένα μεγάλο μέρος του χρόνου του στο νησί στο λιτό σπίτι-εργαστήριό σε σχέδια του –επίσης φίλου του– Άρη Κωνσταντινίδη.
(Ελύτης, Μόραλης και Νίκος Νικολάου στην Αίγινα, το 1967)
Το νησί με την πλούσια ιστορία και το μοναδικό φως υπήρξε γι αυτόν καταφύγιο, τόπος χαλάρωσης, αναψυχής αλλά παράλληλα και στοχασμού, έμπνευσης και δημιουργίας. Η βιωματική αυτή σχέση του Γιάννη Μόραλη με τη Αίγινα, που είναι έκδηλη στο έργο του, θα αποτελέσει και τον άξονα των εκδηλώσεων που προγραμματίζει ο Δήμος.
(Ο Γιάννης Μόραλης, με το λευκό πουκάμισο, σε ταβέρνα στην Πέρδικα της Αίγινας)
Εκθεση έργων Μόραλη στην Αίγινα
Κεντρική εκδήλωση του αφιερώματος θα είναι μία έκθεση έργων του Γιάννη Μόραλη στο Λαογραφικό Μουσείο του νησιού, χώρου που έχει φιλοξενήσει και στο παρελθόν έργα του ζωγράφου. Η έκθεση θα εγκαινιασθεί στα τέλη Αυγούστου και θα παραμείνει σε λειτουργία μέχρι το τετραήμερο 15–18 Σεπτεμβρίου, ημερομηνίες κατά τις οποίες θα πραγματοποιηθεί φέτος το 8ο Φεστιβάλ Φιστικιού Αίγινας –κορυφαία εμπορική και πολιτιστική διοργάνωση του Δήμου– και θα ενταχθεί στις πολιτισμικές δράσεις του.
Η σημαντική αυτή εκδήλωση θα συνοδευτεί από έκθεση-αφιέρωμα στον Γιάννη Μόραλη με έργα μαθητών και φίλων του, στον ιστορικό Πύργο του Μαρκέλλου στο κέντρο της πόλης, καθώς επίσης και από σειρά άλλων εκδηλώσεων καθ᾽ όλη την διάρκεια του καλοκαιριού.
(Ο Γιάννης Μόραλης και η Πέγκυ Ζουμπουλάκη στο σπίτι του Νίκου Νικολάου στην Αίγινα)
Οι εκδηλώσεις μνήμης του Γιάννη Μόραλη θα σηματοδοτηθούν με την τοποθέτηση στο παλαιό λιμάνι της Αίγινας του μεγάλου γλυπτού του Μόραλη «Χωρίς Τίτλο» του 2004, βασισμένο στο παλαιότερο ζωγραφικό έργο του εικαστικού με τίτλο «Αίγινα» (1974), που είναι μάλιστα εμπνευσμένο από το λιμάνι του νησιού. Το γλυπτό παραχωρεί ευγενικά η Πέγκυ Ζουμπουλάκη για όλη την διάρκεια των εκδηλώσεων
Για να εξασφαλιστεί η απαιτούμενη υψηλή ποιότητα των εκδηλώσεων, και κυρίως της έκθεσης στο Λαογραφικό Μουσείο, ο Δήμος βρίσκεται σε συνεννοήσεις με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς που κατέχουν πολλά από τα σημαντικότερα έργα του ζωγράφου, καθώς και με την Γκαλερί Ζουμπουλάκη που εκπροσωπούσε αποκλειστικά τον Μόραλη όσο ζούσε.
Φορέας υλοποίησης των εκδηλώσεων αυτών θα είναι η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Αίγινας (Κ.Ε.Δ.Α.). Το έργο της διοργάνωσης έχει αναλάβει ομάδα εργασίας που, από πλευράς Κ.Ε.Δ.Α., αποτελείται από τον πρόεδρό της Γιάννη Ζορμπά, τον πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής του 8ου Φεστιβάλ Φιστικιού Αίγινας, ιστορικό Γιώργο Καλόφωνο, την διευθύντρια της Γκαλερί «Έγινα Αίγινα» Βάσω Καλουδιώτη, και τον δημοσιογράφο Γιάννη Προβή.
(Ο Μόραλης και η ανιψιά του Χριστίνα στην μοναδική γκαλερί της Αίγινας «Εγινα Αίγινα»):
Συμμετέχουν επίσης, εκ μέρους του Λαογραφικού Μουσείου Αίγινας, ο πρόεδρος του Συλλόγου των Φίλων του μουσείου Κώστας Γαλάνης και, εκ μέρους της Γκαλερί Ζουμπουλάκη, η διευθύντρια της γκαλερί Δάφνη Ζουμπουλάκη.