«Η Ουρανόεσσα είναι αφιερωμένη στους αρχαιολόγους που εργάστηκαν και εργάζονται στην Ελλάδα, φέρνοντας στο φως όλα αυτά που για αιώνες ήταν κρυμμένα στο σκοτάδι, πληρώνοντας πολλές φορές με την ίδια τους τη ζωή», σημειώνει ο Κώστας Κρομμύδας στην εισαγωγή του βιβλίου του που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Διόπτρα.
«Ανοίξανε ρωγμές οι ουρανοί, σταλάξανε το μπλε τους στη μορφή σου, στη μοίρα μου όρισαν οι θεοί, να γίνει η Ουρανόεσσα δική σου»
Η Ουρανόεσσα είναι ένα οδοιπορικό που ξεκινάει από το 1944 και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κάπου στη Μακεδονία, συνεχίζει τα επόμενα χρόνια στη Θεσσαλονίκη, στην Κομοτηνή και το καλοκαίρι του 1949 στη Σαμοθράκη, κάνει ένα πέρασμα από το Μπουένος Άιρες και τη Νέα Υόρκη για να καταλήξει στο σήμερα ξανά στο μυστηριώδες νησί της Σαμοθράκης. Στη διαδρομή ο αναγνώστης συναντά παθιασμένους αρχαιολόγους, μυστηριακές τελετές λουσμένες από τη φωτιά και το φως της πανσελήνου, όρκους σιωπής και καλά κρυμμένα μυστικά.
Μιλήσαμε με τον συγγραφέα και ηθοποιό Κώστα Κρομμύδα για το καινούργιο του βιβλίο, τους ήρωές του και τον κόσμο της αρχαιολογίας και της αρχαίας θρησκείας που μοιάζουν να είναι οι σιωπηλοί πρωταγωνιστές της Ουρανόεσσας.
Η Ουρανόεσσα είναι το τέταρτο μυθιστόρημα που γράφετε. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτό. Τι ακριβώς (ή περίπου) συμβαίνει στις 454 σελίδες του βιβλίου;
Είναι ένα ταξίδι που ξεκινά με το τέλος του Β΄ παγκοσμίου πολέμου. Ένας άνδρας και μια γυναίκα συναντιούνται για λίγα λεπτά, υπό το άγγιγμα της απειλής του θανάτου. Αυτός ο λιγοστός χρόνος όμως είναι αρκετός για να ορίσει την κοινή τους μοίρα. Τα νήματα της πορείας τους από εκεί και μετά κινεί ένας τόπος. Ένα νησί. Η Σαμοθράκη. Εκεί χρόνια μετά ο Ανδρέας, αρχαιολόγος στο Ιερό των μεγάλων θεών, αναζητά με πάθος τη φτερωτή θεά που στοίχειωνε για χρόνια όλα του τα όνειρα. Ώσπου μέσα σε μια μέρα όλη του η… ζωή θα αλλάξει όταν μπροστά του εμφανιστεί η Ζωή, αλλά και η φτερωτή θεά που με τόσο πάθος αναζητούσε. Ακαριαία θα περάσουμε στο δεύτερο μέρος του βιβλίου στο σήμερα, με έναν άλλο Ανδρέα να βρίσκεται στο ίδιο νησί συναντώντας και εκείνος τη δικιά του προδιαγεγραμμένη μοίρα στο πρόσωπο της μυστηριακής Ηρώς…
Πώς γράψατε την Ουρανόεσσα; Πώς ξεκινήσατε; Τι ήταν αυτό που σας ώθησε; Μια έμπνευση της στιγμής; Μια κεντρική ιδέα; Στην εισαγωγή αναφέρετε ότι είναι βασισμένο σε μια αληθινή ιστορία.
Από τη στιγμή που ξεκίνησα να γράφω ήξερα πως κάποτε θα «ταξιδέψω» με τη γραφή μου στο νησί της Σαμοθράκης. Πέντε ημέρες, πριν από είκοσι χρόνια ήταν αρκετές για να με δέσουν με ένα πολύ παράξενο και όμορφο τρόπο με αυτό τον ευλογημένο και μυστηριακό τόπο. Μόνο αν έχεις βρεθεί δίπλα ή μέσα σε μια βάθρα καταλαβαίνεις την ενέργεια του νησιού. Ξεκίνησα για να αφηγηθώ μια μυθοπλαστική ιστορία, αλλά στην πορεία όλα αυτά που παρουσιαζόταν ως δια μαγείας μπροστά μου με «ανάγκασαν» να ακολουθήσω ως ένα σημείο τις ζωές πραγματικών ηρώων που έδωσαν στην δικιά μου ιστορία μια εντελώς άλλη διάσταση από αυτή που αρχικά είχα εγώ κατά νου. Βασική μου έμπνευση ήταν ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής του ο αρχαιολόγου Ανδρέα Βαβρίτσα που πέθανε πριν λίγα χρόνια σε ηλικία εκατό χρονών. Στην ουσία από ένα σημείο και μετά η μυθοπλασία τράβηξε το δικό της μονοπάτι.
Πολλοί συγγραφείς λένε ότι όταν ξεκινούν να γράψουν, γνωρίζουν την αρχή και το τέλος της ιστορίας, συχνά και τον τίτλο του βιβλίου. Ισχύει κάτι τέτοιο στη δική σας περίπτωση;
Ξεκινώντας να γράφω, νομίζω πως γνωρίζω τα πάντα αλλά στην πραγματικότητα από ένα σημείο και μετά αφήνομαι στο ταξίδι των χαρακτήρων μου. Ξεκινώ από κάπου έχοντας κατά νου ένα προορισμό, αλλά ενδιάμεσα δεν έχω ιδέα τι θα συναντήσω. Αυτές οι μικρές ή μεγάλες στάσεις καθορίζουν κατά πολύ την πλοκή μου. Το απροσδόκητο της έμπνευσης μου βασίζεται σε αυτά που συμβαίνουν σε πραγματικό χρόνο μέσα στο μυαλό μου ακολουθώντας με τη φαντασία τους ήρωες μου. Μου είναι πολύ βαρετό να γράφω έχοντας έτοιμη την παρτιτούρα μου από πριν. Σχεδόν όλα δημιουργούνται την ώρα της συγγραφής. Το μόνο που υπήρχε σχεδόν από την αρχή ήταν ο τίτλος.
Μεγάλοι πρωταγωνιστές της ιστορίας σας είναι η αρχαιολογία σε συνδυασμό με την λατρεία πανάρχαιων θεών και το νησί της Σαμοθράκης. Γιατί η αρχαιολογία; Γιατί η Σαμοθράκη; Ποιο είναι το μυστικό του νησιού;
Η Ελλάδα ξεχειλίζει από την κληρονομιά που μας άφησαν οι πρόγονοί μας. Αυτή επικαλούμαστε για πολλούς και διαφόρους λόγους. Μας γοητεύουν πολλά πράγματα από την αρχαιότητα και κυρίως αυτά τα μυστικά που κρύβονται πίσω από τη ζωή των ανθρώπων τότε, αλλά και τον τρόπο που λάτρευαν τους θεούς τους. Πολλοί αρχαιολόγοι έχουν δώσει τη ζωή τους για να προστατέψουν αυτή την κληρονομιά. Κάποιοι άλλοι ίσως να έκανα το αντίθετο… Τολμώ να πω πως η Σαμοθράκη είναι μια από τις Μητέρες όλων αυτών των μυστηριακών τόπων. Όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως. Από την άλλη η απαράμιλλη ομορφιά αυτού του τόπου δεν μπορεί παρά να σε εμπνεύσει. Όσο για τα μυστικά του νησιού, είναι διαφορετικά για το καθένα καθώς όπως λέει ένας τοπικός αρχαίος μύθος, η Σαμοθράκη ότι έχεις μέσα στο εξωτερικεύει στο μέγιστο. Είναι εντολή των Καβείρων…
Πείτε μας λίγα λόγια για τους ήρωες του βιβλίου σας. Ο παθιασμένος αρχαιολόγος Ανδρέας Στάης, η μυστηριώδης Ζωή, ο επιβλητικός Νικόλας Βάρβης, η διακριτική σύζυγος του Μαρίκα, στο παρελθόν· ο αυστηρός Αλέξανδρος Βάρβης, ο ερευνητής της Ιντερπόλ Ανδρέας και η απρόβλεπτη Ηρώ, στο παρόν. Ποιοι είναι; Τι κάνουν; Τι αγαπάνε; Τι είναι αυτό που θέλουν πάση θυσία να προστατέψουν;
Τα ψυχογραφήματα των περισσοτέρων χαρακτήρων μου είναι εμπνευσμένα από αληθινούς χαρακτήρες. Ο καθένας υπερασπίζεται τα πιστεύω του και τα πάθη του με όλο του το είναι. Μου αρέσει οι χαρακτήρες να διεκδικούν τα θέλω τους. Δεν θα θυσίαζα τα πιστεύω και τις ανάγκες ενός ήρωα για να γίνω αρεστός και να τιμωρήσω ας πούμε κάποιον κακό, για να αποδοθεί δικαιοσύνη. Μου αρέσει στις ιστορίες μου να εστιάζω τις στιγμές που το παρελθόν συναντά το παρόν. Συμβαίνουν μαγικά πράγματα εκείνες τις ώρες και αυτά θέλω να αφηγούμαι. Πάντα ακολουθώ με το συναίσθημα λίγο παραπάνω τους πρωταγωνιστές μου, αλλά ποτέ δεν αμελώ τους υπόλοιπους. Στην Ουρανόεσσα όλοι οι χαρακτήρες συνθέτουν ένα πάζλ που ενώνει το ανεκπλήρωτο με το πεπρωμένο, το παρελθόν με το παρόν δημιουργώντας τις βάσεις για ένα πιο στέρεο μέλλον. Όπως και στη ζωή έτσι και στο βιβλίο μου οι χαρακτήρες δίνουν αγώνα να ημερέψουν τις ίδιες τους τις φοβίες. Να μπορέσουν να ζουν με αυτές… όσοι βέβαια τα καταφέρνουν.
Μέσα στις σελίδες του βιβλίου κάπου, κάπως κρύβεται ο συγγραφέας. Φανερωθείτε, παρακαλώ. Ποια είναι η αγαπημένη σας φράση από την Ουρανόεσσα;
Το κάπου είναι λίγο. Και δεν κρύβομαι. Δεν κάνω καμιά προσπάθεια να κρυφτώ. Οι άνθρωποι που με ξέρουν καλά με ανακαλύπτουν σε πολλά σημεία στα βιβλία μου. Δεν μπορώ να γράφω αγνοώντας τα βιώματα και τα δικά μου συναισθήματα. Αγαπημένη μου φράση αυτή του Βασίλη: «Να κρατάς πάντα ένα μυστικό για τον εαυτό σου. Κάτι που μόνο εσύ θα γνωρίζεις και κανείς άλλος…»
Η πρώτη παρουσίαση της Ουρανόεσσας θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 11 Μαΐου 2016, στις 21:00. Στο Public café στο Σύνταγμα.
Για το βιβλίο θα μιλήσουν η συγγραφέας Αλκυόνη Παπαδάκη, η πρόεδρος της Focus Bari Ξένια Κούρτογλου, η δημοσιογράφος Μαρία Αναστασοπούλου και ο ηθοποιός Νίκος Ψαρράς.
Θα συντονίσει η δημοσιογράφος Νάνσυ Παραδεισανού. Την εκδήλωση θα πλαισιώσει η Ζωή Τηγανούρια που έχει συνθέσει το ομώνυμο τραγούδι του βιβλίου και η Μικαέλα Δαρμάνη που θα το ερμηνεύσει.
INFO
Τετάρτη 11 Μαΐου 2016, ώρα 21:00
Public café, Σύνταγμα
Είσοδος ελεύθερη