Ο κλάδος των Υπηρεσιών Logistics προς Τρίτους ήταν μέχρι και το 2008 ένας από τους πιο δυναμικά αναπτυσσόμενους κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, η ανοδική πορεία της αγοράς ανακόπηκε εξαιτίας της οικονομική ύφεσης που πλήττει τα τελευταία χρόνια τη χώρα.
Σύμφωνα με μελέτη της Icap Group, σήμερα, στον κλάδο δραστηριοποιείται μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων, οι οποίες είτε είναι (δια)μεταφορικές που παρέχουν παράλληλα και υπηρεσίες logistics, είτε αμιγείς επιχειρήσεις παροχής αυτών των υπηρεσιών. Ο ανταγωνισμός μεταξύ τους είναι έντονος και εστιάζεται σε διάφορους τομείς (π.χ. στις τιμές, στο εύρος των προσφερόμενων υπηρεσιών κ.ά.). Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην παροχή ποιοτικότερων και πιο ολοκληρωμένων υπηρεσιών προς τις εταιρείες - πελάτες.
Κεντρικός κορμός των υπηρεσιών 3PL είναι οι αποθηκεύσεις και οι διανομές προϊόντων και ακολουθούν οι υπόλοιπες υπηρεσίες με χαμηλή συμμετοχή (αποσυσκευασία, ετικετοποίηση εμπορευμάτων, λογισμική υποστήριξη κ.ά.).
Διαχρονική Εξέλιξη της Αγοράς
Η εξεταζόμενη αγορά παρουσίασε σημαντική ανάπτυξη μέχρι και το 2008, λόγω της αυξημένης ζήτησης για υπηρεσίες 3PL. Οι επιχειρήσεις που ήδη δραστηριοποιούνταν στον κλάδο των 3PL ανέλαβαν σημαντικά συμβόλαια.
Ωστόσο, η οικονομική κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει σαν αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των βιομηχανικών / εμπορικών δραστηριοτήτων των ελληνικών επιχειρήσεων – πελατών του κλάδου και συνέβαλε στη μείωση της ζήτησης των εξεταζόμενων υπηρεσιών και φυσικά στη σταδιακή συρρίκνωση της αξίας της αγοράς. Η σωρευτική μείωση ήταν περίπου 26% την περίοδο 2008-2014. Ο ετήσιος ρυθμός μείωσης την περίοδο 2008-2014 διαμορφώθηκε στο 4,5%. Αξίζει να σημειωθεί ότι, ο ρυθμός με τον οποίο μειώνεται η αγορά (σε αξία) επιβραδύνεται από το 2012 και μετά.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της πρωτογενούς έρευνας που πραγματοποιήθηκε σε εκτεταμένο δείγμα επιχειρήσεων, η συνολική εγχώρια αγορά των υπηρεσιών 3PL εξακολούθησε την καθοδική της πορεία και το 2014, καταγράφοντας μικρή ποσοστιαία μείωση 1,5%. Περαιτέρω πτώση εκτιμάται ότι παρουσίασε η συνολική αξία της αγοράς 3PL και το 2015, με ποσοστό μεταξύ 2% και 3%.
Εξέλιξη της συνολικής εγχώριας αγοράς παροχής υπηρεσιών 3PL (2005-2015)
Όσον αφορά την κατανομή της αγοράς των υπηρεσιών logistics προς τρίτους ανά κύρια κατηγορία, εκτιμάται ότι οι υπηρεσίες αποθήκευσης συνολικά καταλαμβάνουν το 55% περίπου της συνολικής αξίας των παρεχόμενων υπηρεσιών 3PL και ακολουθούν οι υπηρεσίες διανομής αποσπώντας μερίδιο 37% (στοιχεία 2014). Ειδικότερα, οι υπηρεσίες αποθήκευσης διακρίνονται σε “αποθηκεύσεις χωρίς ψύξη” που καταλαμβάνουν το 40% περίπου και σε “αποθηκεύσεις με ψύξη” που αποσπούν μερίδιο 15%. Παρατηρείται δηλαδή ότι οι υπηρεσίες αποθήκευσης – διανομής καταλαμβάνουν συνολικά το 92% των συνολικών παρεχόμενων υπηρεσιών.
Η Ελένη Δεμερτζή, Senior Manager της ICAP Group, αναφέρει σχετικά με τη διάρθρωση της αγοράς ότι, στην πρώτη θέση βρίσκεται η κατηγορία των τροφίμων και ποτών με ποσοστό 42%, για το 2014. Ακολουθεί η κατηγορία των ηλεκτρονικών ειδών και αναλωσίμων η οποία απέσπασε μερίδιο 10%. Έπονται τα φάρμακα και ο ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός, οι ηλεκτρικές συσκευές καθώς και τα λοιπά προϊόντα (στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται προϊόντα τα οποία δεν ήταν εφικτό να ταξινομηθούν αναλόγως στις υπόλοιπες κατηγορίες, όπως χαρτικά, χημικά, διαφημιστικό υλικό, κ.ά.) με μερίδιο 8% η κάθε κατηγορία. Τα βιομηχανικά προϊόντα & πρώτες ύλες και τα οχήματα και ανταλλακτικά απέσπασαν (η καθεμία κατηγορία) ποσοστό 7% περίπου. Ακολουθούν με ποσοστό 6% τα είδη ένδυσης και υπόδησης και τα έπιπλα - οικιακός εξοπλισμός με 4%.
Κατανομή της αγοράς 3PL ανά είδος υπηρεσίας (2014)
Σχετικά με τα μερίδια αγοράς των κυριότερων εταιρειών και τη συγκέντρωση στον κλάδο, από τα δεδομένα της μελέτης προκύπτει ότι οι τρεις μεγαλύτερες εταιρείες κάλυψαν το 30% περίπου της αγοράς το 2014, ενώ οι πέντε μεγαλύτερες απέσπασαν αντίστοιχο μερίδιο 37%. Οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου κερδίζουν συνεχώς μερίδιο αγοράς, σε βάρος μικρότερων εταιρειών αλλά και ορισμένων μεγάλων επιχειρήσεων που τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονομικής συγκυρίας στη χώρα σταμάτησαν τη λειτουργία τους ή πτώχευσαν.