Από τους 66.400 αιτούντες-άσυλο για τους οποίους υπήρχε δέσμευση να μετεγκατασταθούν από την Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 2015, μόνο 615 έχουν μεταφερθεί σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 12 Απριλίου, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην έκθεση «Παγιδευμένοι στην Ελλάδα: μια προσφυγική κρίση που θα μπορούσε να αποφευχθεί» της Διεθνούς Αμνηστίας.
Η έκθεση εξετάζει την κατάσταση των προσφύγων και των μεταναστών- στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά- που βρίσκονται παγιδευμένοι στην ηπειρωτική Ελλάδα, μετά το κλείσιμο των συνόρων της ΠΓΔΜ στις 7 Μαρτίου.
«Τα κράτη της ΕΕ το μόνο που έχουν καταφέρει είναι να επιδεινώσουν την κρίση καθώς απέτυχαν να δράσουν με αποφασιστικότητα και να βοηθήσουν στη μετεγκατάσταση των χιλιάδων αιτούντων-άσυλο, η πλειονότητα των οποίων είναι γυναίκες και παιδιά, που βρίσκονται παγιδευμένοι στην Ελλάδα. Εάν οι ηγέτες της ΕΕ δεν ενεργήσουν άμεσα ώστε να κάνουν πράξη τις υποσχέσεις τους για μετεγκατάσταση και να βελτιώσουν τις συνθήκες για τους εγκλωβισμένους πρόσφυγες και μετανάστες, θα έχουν στα χέρια τους μια ανθρωπιστική καταστροφή, την οποία οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει» επισημαίνει στην ανακοίνωση της οργάνωσης ο (Τζον Νταλχούιζεν) John Dalhuisen, διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία.
Οι συνθήκες είναι ανεπαρκείς σε πολλούς από τους 31 προσωρινούς καταυλισμούς,περιγράφει η έκθεση και προσθέτει πως στα καταλύματα που στήθηκαν από την Ελλάδα με σημαντική βοήθεια από την ΕΕ, υπάρχει συνωστισμός, παντελής έλλειψη ιδιωτικότητας, ανεπαρκείς εγκαταστάσεις υγιεινής και θέρμανσης.
Πολλοί από τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που ρωτήθηκαν κατά τη διάρκεια δύο ερευνητικών ταξιδιών, μεταξύ 8 Φεβρουαρίου 2016 και 13 Μαρτίου 2016, ήλπιζαν να συνεχίσουν την πορεία τους προς τη Δυτική Ευρώπη για να επανενωθούν, εκεί, με μέλη της οικογένειας τους. Η πλειοψηφία αυτών έλαβε ελάχιστη πληροφόρηση για τις πιθανές εναλλακτικές τους από τη στιγμή που έκλεισαν τα σύνορα της ΠΓΔΜ.
«Γιατί δε μας αφήνουν να φύγουμε; Θέλουν να πεθάνουμε εδώ;», ρώτησε ένα 70χρονο ζευγάρι από το Αλέππο, που διέμεναν στον καταυλισμό της Ειδομένης: «Κάνει κρύο και ζούμε ο ένας πάνω στον άλλον».
Εκτός από το ότι υπάρχει έλλειψη πληροφόρησης ως προς τα δικαιώματά τους στην Ελλάδα, πρόσφυγες και μετανάστες που ανήκουν σε συγκεκριμένες ευάλωτες ομάδες δεν έχουν τύχει της απαραίτητης ταυτοποίησης, τονίζει η οργάνωση. Γυναίκες δήλωσαν ότι δεν αισθάνονταν ασφαλείς και πως ένιωθαν εκτεθειμένες σε κίνδυνο εκμετάλλευσης από άνδρες σε κάποιους καταυλισμούς. Η Διεθνής Αμνηστία μίλησε, επίσης, με ασυνόδευτα παιδιά που βρίσκονταν υπό κράτηση σε αστυνομικά τμήματα, για περίπου 15 ημέρες, έως ότου να μεταφερθούν σε ειδικό καταφύγιο για παιδιά.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την Ελλάδα να βελτιώσει επειγόντως το σύστημα ασύλου της χώρας και να διασφαλίσει την πρόσβαση σε επαρκή προστασία για όλους/ες όσοι/ες βρίσκονται εγκλωβισμένοι/ες στη χώρα. Σαν προτεραιότητα, θα πρέπει να δημιουργήσει έναν μηχανισμό για τη συστηματική πληροφόρηση και τον εντοπισμό μεμονωμένων ατόμων με ειδικές ανάγκες.
«Καθώς τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσουν να στηρίζουν την Ελλάδα ώστε η χώρα να μπορεί σε ικανοποιητικό βαθμό να υποδέχεται αιτούντες-άσυλο, θα πρέπει ταυτόχρονα να δεχτούν κατ' επειγόντως αιτούντες-άσυλο από την Ελλάδα στις δικές τους χώρες. Αυτό θα πρέπει να συμπεριλάβει την ταχύτατη μετεγκατάσταση μεγάλων αριθμών αιτούντων-άσυλο μέσω του ήδη υπάρχοντος συστήματος μετεγκατάστασης έκτακτης ανάγκης της ΕΕ» καταλήγει η Διεθνής Αμνηστία.