Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει σήμερα στο Στρασβούργο δέσμη νέων μέτρων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής των πολυεθνικών εταιρειών τη στιγμή που το σκάνδαλο των Panama Papers εντείνει την πίεση προς τις μεγάλες χώρες για την αντιμετώπιση της μάστιγας.
Η παρουσίαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του σχεδίου το οποίο εκπονήθηκε από τους ευρωπαίους επιτρόπους Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί και Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας Τζόναθαν Χιλ ήταν προγραμματισμένη προ πολλού και πραγματοποιείται έπειτα από δημόσια διαβούλευση και εκτίμηση αποτελεσμάτων.
Συμπίπτει όμως με το σοκ που έχουν προκαλέσει οι αποκαλύψεις των Panama Papers για την φοροδιαφυγή σε μεγάλη και παγκόσμια κλίμακα.
«Είμαι οργισμένος με ό,τι αποκαλύφθηκε...η απάτη, η φοροδιαφυγή και η επιθετική φορολογική βελτιστοποίηση αποτελούν μάστιγα», δήλωσε ο Πιερ Μοσκοβισί την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες.
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει σήμερα μία νέα οδηγία η οποία προβλέπει τη δημοσιοποίηση - χώρα προς χώρα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης- των λογιστικών και φορολογικών στοιχείων των πολυεθνικών εταιρειών, δηλαδή τα στοιχεία του κύκλου εργασιών, της κερδοφορίας, καθώς και της φορολογικής τους βάσης και των φόρων που έχουν καταβληθεί στα διάφορα κράτη μέλη της Ένωσης.
«Από τη στιγμή που διαθέτουν θυγατρική στην ΕΕ και έχουν κύκλο εργασιών τουλάχιστον 750 εκατομμυρίων ευρώ, οι εταιρείες, όποια και αν είναι η εθνικότητά τους- ευρωπαϊκή, αλλά επίσης αμερικανική, αυστραλιανή, κινεζική... - θα έχουν την υποχρέωση να δημοσιοποιούν τα στοιχεία αυτά», εξήγησε ο Πιερ Μοσκοβισί στην εφημερίδα Le Parisien.
«Για όσες δεν έχουν θυγατρικές στην ΕΕ, θα ζητούμε τις ίδιες πληροφορίες για τις συνολικές τους δραστηριότητές του ανά τον κόσμο απαιτώντας περισσότερες λεπτομέρειες για τις δραστηριότητές τους στις χώρες που βρίσκονται στον κατάλογο των φορολογικών παραδείσων», διευκρίνισε ο ευρωπαίος επίτροπος.
Η πρόταση αυτή δεν είναι αρκετή για πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις που ζητούν περισσότερη διαφάνεια. Όπως η ΜΚΟ One που επικρίνει το γεγονός ότι μόνο οι μεγάλες εταιρείες καλούνται να δημοσιοποιούν αυτά τα στοιχεία για τις δραστηριότητές τους.
Άλλη αδυναμία της πρότασης, σύμφωνα με την One, είναι η παραμονή στη σκιά επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εκτός της ΕΕ, αφού η δημοσιοποίηση στοιχείων περιορίζεται στο πλαίσιο της ΕΕ.
«Χωρίς αυτές τις πληροφορίες, θα είναι αδύνατον θα μάθουμε περισσότερα για τις δραστηριότητες των πολυεθνικών σε μεγάλο αριθμό φορολογικών παραδείσων και να έχουμε στοιχεία για πιθανούς μηχανισμούς φοροδιαφυγής», σύμφωνα με την μη κυβερνητική οργάνωση One.
Τα μέτρα που παρουσιάζονται σήμερα εντάσσονται σε μία πολύ ευρύτερη σταυροφορία που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά της φοροδιαφυγής, μετά το σκάνδαλο των LuxLeaks τον Νοέμβριο 2014, το οποίο είχε σκιάσει την ανάληψη των καθηκόντων του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ ως προέδρου της Επιτροπής.
Το σκάνδαλο των LuxLeaks έφερε στο φως ένα σύστημα φοροδιαφυγής μεγάλης κλίμακας των πολυεθνικών και κυρίως τον ρόλο που διαδραματίζουν ορισμένες χώρες, όπως το Λουξεμβούργο.
Στις 28 Ιανουαρίου, η Επιτροπή είχε παρουσιάσει δύο οδηγίες, μετά το σχέδιο που παρουσιάσθηκε τον Οκτώβριο 2015 από τον ΟΟΣΑ, με την επωνυμία BEPS (Base Erosion and Profit Shifting, διάβρωση της βάσης και μεταφορά των κερδών), που υποσχόταν «το τέλος της παιδικής χαράς» για τις πολυεθνικές που προσπαθούν να αποφύγουν την φορολόγηση.
Μία από τις οδηγίες προβλέπει την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για τις μεγάλες εταιρείες μεταξύ των φορολογικών αρχών διαφορετικών ευρωπαϊκών χωρών, μία άλλη την φορολόγηση των κερδών στις χώρες όπου πραγματοποιούνται.
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται επίσης «να προτείνει την κατάρτιση εντός διαστήματος έξι μηνών της ευρωπαϊκής μαύρης λίστας των ευρωπαϊκών φορολογικών παραδείσων».
«Ας πάρουμε τον Παναμά: δεν θεωρείται επισήμως φορολογικός παράδεισος παρά από 8 χώρες της ΕΕ - 9 από όταν η Γαλλία τον πρόσθεσε. Αυτό δεν είναι αξιόπιστο. Έχουμε επειγόντως ανάγκη για μία πραγματική κοινή λίστα, με ταυτόσημα κριτήρια και απειλή για αυστηρές κυρώσεις», δήλωσε ο Μοσκοβισί στη συνέντευξή του στη Le Parisien.