Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε ότι οι ηγέτες πολλών χωρών του κόσμου οι οποίοι συμμετείχαν στη σύνοδο για την πυρηνική ασφάλεια συμφώνησαν να συνεχίσουν να ενισχύουν την ασφάλεια των πυρηνικών τους εγκαταστάσεων για την αντιμετώπιση ηλεκτρονικών επιθέσεων, πρόσθεσε ωστόσο πως υπάρχουν πολλές εγκαταστάσεις και πολύ ραδιενεργό υλικό που πρέπει να προστατευτεί.
«Υπάρχει ακόμη πάρα πολύ πυρηνικό και ραδιενεργό υλικό σε όλο τον κόσμο που πρέπει να καταστεί ασφαλές. Τα παγκόσμια αποθέματα πλουτωνίου αυξάνονται. Τα πυρηνικά οπλοστάσια επεκτείνονται σε ορισμένες χώρες με περισσότερα μικρά τακτικά πυρηνικά όπλα, που θα μπορούσαν να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο κλοπής», έκρινε ο Μπαράκ Ομπάμα στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη σύνοδο.
«Καθυστερεί ο Πούτιν»
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε ότι η έμφαση που δίνει ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν στην ενίσχυση των ρωσικών ένοπλων δυνάμεων, σε βάρος, όπως έκρινε, της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας του, είχε ως συνέπεια την επιβράδυνση της πρόοδου προς την επόμενη φάση της μείωσης των πυρηνικών οπλοστασίων των δύο κρατών.
«Η δική μου προτίμηση θα ήταν να μειωθεί περαιτέρω το πυρηνικό μας οπλοστάσιο», είπε ο Ομπάμα στους δημοσιογράφους στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά το τέλος της διεθνούς συνόδου για την πυρηνική ασφάλεια.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν συμμετείχε στη σύνοδο.
«Αφότου συνήψαμε τη συμφωνία START II με τη Ρωσία, μειώσαμε σημαντικά τον αριθμό των ενεργών (πυρηνικών) όπλων μας», είπε ο Ομπάμα. «Η δική μου προτίμηση θα ήταν να μειωθεί ακόμη περισσότερο το πυρηνικό μας οπλοστάσιο», πρόσθεσε, ωστόσο υπογράμμισε πως αυτό προϋποθέτει να «σιγουρευτούμε ότι η αποτροπή μας συνεχίζει να είναι αποτελεσματική».
«Το καλό νέο είναι πως συνεχίζουν να υπάρχουν πιθανότητες προόδου», συμπλήρωσε ο Ομπάμα. «Η ελπίδα μου είναι ότι οικοδομήσαμε μηχανισμούς και συστήματα επαλήθευσης που θα μας επιτρέψουν να συνεχίσουμε να τα μειώνουμε (σ.σ. τα πυρηνικά οπλοστάσια) στο μέλλον».
«Η Τεχεράνη να αποφύγει τις προκλητικές ενέργειες»
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον θα επιδιώξει να καθησυχάσει ορισμένες ανησυχίες από μέρους του Ιράν, το οποίο τονίζει πως δεν έχει μπορέσει να αξιοποιήσει πλήρως την άρση των κυρώσεων μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε πέρυσι για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας, κάλεσε ωστόσο παράλληλα την Τεχεράνη να καθησυχάσει και αυτή από την πλευρά της τις επιχειρήσεις.
Σε ό,τι αφορά «ορισμένες από τις ανησυχίες που εξέφρασε το Ιράν, θα συνεργαστούμε μαζί τους» ώστε να αρθούν, ανέφερε ο Αμερικανός πρόεδρος στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μετά τη σύνοδο για την πυρηνική ασφάλεια. «Το Ιράν έχει μέχρι τώρα τηρήσει το γράμμα της συμφωνίας, αλλά το πνεύμα της συμφωνίας συμπεριλαμβάνει επίσης ότι το Ιράν πρέπει να στείλει το μήνυμα στη διεθνή κοινότητα και στις επιχειρήσεις ότι δεν πρόκειται να συνεχίσει να εμπλέκεται σε ένα φάσμα προκλητικών ενεργειών που μπορεί να φοβίσουν και να διώξουν τις επιχειρήσεις», πρόσθεσε ο Ομπάμα.
Ο Μπαράκ Ομπάμα κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να εκπληρώσει το δικό της μέρος της συμφωνίας με το Ιράν που επετεύχθη τον περασμένο Ιούλιο και να επανεντάξει την Τεχεράνη στη διεθνή οικονομία.
«Όσο το Ιράν εφαρμόζει το δικό του μέρος της συμφωνίας, θεωρούμε ότι είναι σημαντικό η διεθνής κοινότητα να εφαρμόσει αυτό που της αναλογεί», είπε ο Ομπάμα.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζέικομπ Λου και οι ομόλογοί του της ομάδας 5+1, που διαπραγματεύθηκε τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, πρόκειται να «δώσουν διευκρινίσεις στις επιχειρήσεις για τις συναλλαγές που επιτρέπονται πράγματι» με την Ισλαμική Δημοκρατία.
«Θα χρειαστεί κάποιος καιρός ώστε τους επόμενους μήνες οι επιχειρήσεις και οι νομικές τους διευθύνσεις (...) να αισθανθούν σιγουριά» όσον αφορά τις συναλλαγές με το Ιράν, αναγνώρισε ο Μπαράκ Ομπάμα.
Όταν το Ιράν «εκτοξεύει βαλλιστικούς πυραύλους με συνθήματα που καλούν για την καταστροφή του Ισραήλ» είναι βέβαιο πως «θα προκαλέσει νευρικότητα στις επιχειρήσεις», σημείωσε ωστόσο ο Αμερικανός πρόεδρος.
«Ανησυχητικός ο δρόμος που πήρε ο Ερντογάν»
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα επέκρινε έντονα τον «πολύ ανησυχητικό δρόμο» που έχει πάρει ο Τούρκος ομόλογός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου στην Τουρκία.
«Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για το γεγονός ότι ο πρόεδρος Ερντογάν έχει εκλεγεί πολλές φορές με δημοκρατικές διαδικασίες, αλλά θεωρώ ότι η προσέγγιση που έχει υιοθετηθεί έναντι του Τύπου θα μπορούσε να οδηγήσει την Τουρκία σε έναν δρόμο που θα ήταν πολύ ανησυχητικός», τόνισε ο Ομπάμα, ο οποίος συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό του την Πέμπτη στην Ουάσινγκτον.
Οι τουρκικές αρχές έχουν κατηγορηθεί για αυταρχική εκτροπή και ιδιαίτερα για τη φίμωση του αντιπολιτευόμενου Τύπου, ειδικά μετά την πρόσφατη υπαγωγή σε κρατικό έλεγχο της εφημερίδας Zaman.
«Πιστεύω ακράδαντα στην ελευθερία του Τύπου. Πιστεύω ακράδαντα στην ανεξιθρησκία. Πιστεύω ακράδαντα στο κράτος δικαίου και στη δημοκρατία», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος.
«Δεν είναι μυστικό ότι υπάρχουν ορισμένες δυναμικές στην Τουρκία οι οποίες με ανησυχούν», συνέχισε ο Ομπάμα στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά το τέλος της διεθνούς συνόδου για την πυρηνική ασφάλεια στην Ουάσινγκτον και διευκρίνισε ότι εξέφρασε αυτές τις ανησυχίες «απευθείας» στον Τούρκο ομόλογό του.
Ο Ομπάμα πάντως επισήμανε ότι η συνεργασία ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και την Άγκυρα συνεχίζει να είναι «κρίσιμη» σε διάφορα θέματα διεθνούς ενδιαφέροντος, παρά τις διαφωνίες των δύο πλευρών.
«Όπως συμβαίνει ανάμεσα σε πολλούς φίλους και εταίρους, συνεργαζόμαστε μαζί τους, συντονιζόμαστε μαζί τους, εκτιμάμε τις προσπάθειές τους και υπάρχουν διαφορές. Στα θέματα όπου υπάρχουν διαφορές, εκφραζόμαστε, κι αυτό είναι που προσπάθησα να κάνω», εξήγησε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Ο Ομπάμα κάλεσε παράλληλα τον Ερντογάν να συνεχίσει τις προσπάθειες να αφήσει την κληρονομιά του εκδημοκρατισμού που υποσχόταν όταν είχε αναδειχθεί στην εξουσία, αντί να εφαρμόσει μια πολιτική «καταστολής της πληροφόρησης και του δημοκρατικού διαλόγου».
Πυρά και κατά του Τραμπ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα υπογράμμισε ότι τα πρόσφατα σχόλια του Ντόναλντ Τραμπ, κατά τον οποίο η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία πρέπει να αποκτήσουν πυρηνικά οπλοστάσια, δείχνουν ότι ο επικρατέστερος διεκδικητής του χρίσματος των Ρεπουμπλικάνων ώστε να είναι ο υποψήφιος του κόμματος αυτού στις προεδρικές εκλογές της 8ης Νοεμβρίου δεν γνωρίζει και πολλά για τις διεθνείς υποθέσεις.
Ο Τραμπ είπε, σε μια συνέντευξή του η οποία δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα The New York Times την περασμένη Κυριακή, πως θα εξέταζε το ενδεχόμενο να επιτρέψει σε αυτές τις δύο χώρες να αποκτήσουν δικά τους πυρηνικά οπλοστάσια αντί να βασίζονται στην προστασία των ΗΠΑ έναντι της Βόρειας Κορέας ή της Κίνας.
Ο Ομπάμα, ο οποίος δεν κρύβει την αποστροφή του για τον δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία, εξαπέλυσε νέα επίθεση εναντίον του με αφορμή τη συγκεκριμένη τοποθέτηση του Τραμπ.
«Τι μας λένε οι δηλώσεις στις οποίες αναφερθήκατε;» διερωτήθηκε ρητορικά ο Ομπάμα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μετά την ολοκλήρωση της διεθνούς συνόδου για την πυρηνική ασφάλεια. «Μας λένε ότι το πρόσωπο που έκανε αυτές τις δηλώσεις δεν ξέρει και πολλά για την εξωτερική πολιτική, την κορεατική χερσόνησο, ή τον κόσμο γενικά».
Ο Μπαράκ Ομπάμα είπε πως η υποψηφιότητα του Τραμπ ήταν ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν στο περιθώριο της συνόδου και επέκρινε όσα συμβαίνουν στην κούρσα για το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων.
«Ακόμη και (...) χώρες που είναι συνηθισμένες σε μια ατμόσφαιρα καρναβαλιού στο εσωτερικό πολιτικό τους σκηνικό θέλουν νηφαλιότητα και σαφήνεια όσον αφορά τις εκλογές στις ΗΠΑ, διότι αντιλαμβάνονται ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ πρέπει να ξέρει τι γίνεται στον κόσμο», επέμεινε ο Αμερικανός πρόεδρος, πριν απορρίψει τις θέσεις του Τραμπ μία προς μία.
Η συμμαχία των ΗΠΑ με την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα είναι ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της αμερικανικής παρουσίας στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού και συνέβαλε στην ειρήνη και την ευημερία της περιοχής, είπε. Οι σχέσεις αυτές ευνόησαν τις εμπορικές σχέσεις, αύξησαν την επιρροή της Ουάσινγκτον και απέτρεψαν συγκρούσεις που θα μπορούσαν να κλιμακωθούν σε πυρηνικό πόλεμο, συνέχισε.
«Δεν παίζεις με αυτό. Είναι μια επένδυση που βασίστηκε στις θυσίες που έκαναν οι άνδρες και οι γυναίκες της χώρας μας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν πολεμούσαν σε όλο τον Ειρηνικό», ανέφερε ο Ομπάμα. «Δεν θέλουμε κάποιον στο Οβάλ Γραφείο που δεν αντιλαμβάνεται πόσο σημαντικό είναι αυτό».
Τι είπε για τα drones
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα αναγνώρισε ότι ορισμένες από τις επικρίσεις εναντίον των πληγμάτων τα οποία εξαπολύονται με τη χρήση τηλεκατευθυνόμενων, μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων (UAVs) είναι «θεμιτές», ωστόσο υποστήριξε πως η κυβέρνησή του έχει θέσει σε εφαρμογή «αυστηρές διαδικασίες» για να αποφεύγονται απώλειες μεταξύ αθώων.
Ο Ομπάμα παραδέχθηκε ότι έχουν υπάρξει «θεμιτές επικρίσεις» για τις επιδρομές αυτές, ειδικά όσον αφορά το νομικό πλαίσιο, προσθέτοντας πως «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σκοτώθηκαν άμαχοι που δεν θα έπρεπε» να έχουν χαθεί.
Ωστόσο «οι κανόνες εμπλοκής μας είναι πλέον πιο αυστηροί από ποτέ» ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη μια «μόνιμη αποτίμηση» από την κυβέρνηση των πληγμάτων αυτών, πρόσθεσε ο Ομπάμα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μετά το τέλος της διεθνούς συνόδου για την πυρηνική ασφάλεια στην Ουάσινγκτον.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος εμφανίζεται διστακτικός όταν καλείται να αναπτύξει αμερικανικές χερσαίες δυνάμεις, αντιθέτως έχει δώσει το πράσινο φως για την αθρόα χρήση εναέριων μέσων —κυρίως UAVs— κατά τη διάρκεια των θητειών του για επιδρομές σε χώρες όπως το Πακιστάν, η Υεμένη, η Σομαλία, ή πιο πρόσφατα η Λιβύη, εναντίον προσώπων που φέρονταν να συνδέονται με την αλ Κάιντα ή το Ισλαμικό Κράτος.
Ο αμερικανικός στρατός διεξήγαγε πρόσφατα πολύνεκρες επιδρομές εναντίον της οργάνωσης αλ Σεμπάμπ, η οποία συνδέεται με την αλ Κάιντα, σκοτώνοντας πάνω από 150 μέλη της σε ένα στρατόπεδο στη Σομαλία, αλλά και εναντίον της αλ Κάιντα, σκοτώνοντας 70 μέλη της στην Υεμένη.
Κατά τον Αμερικανό πρόεδρο, οι αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ στην Υεμένη, στη Σομαλία ή στη Λιβύη στοχοθετούν πλέον στην πλειονότητα των περιπτώσεων «στόχους υψηλής αξίας», πρόσωπα σε θέσεις ευθύνης στα εξτρεμιστικά δίκτυα.
Τα στοιχεία που συγκεντρώνουν οι υπηρεσίες πληροφοριών «αξιολογούνται, επαναξιολογούνται, και ξαναεπαναξιολογούνται» πριν αναληφθεί δράση, δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ομπάμα. Οι πρόσφατοι πολύνεκροι βομβαρδισμοί εναντίον στρατοπέδων εκπαίδευσης τζιχαντιστών έγιναν «μετά από μια μακρά περίοδο παρακολούθησής» τους, διαβεβαίωσε.
«Επιδεικνύουμε πάντα μεγάλη προσοχή ώστε να μην προχωρούμε σε πλήγματα» όταν «γυναίκες ή παιδιά» βρίσκονται στο πεδίο, ενώ αποφεύγονται επίσης οι επιδρομές σε κατοικημένες περιοχές, πρόσθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Το New America Foundation, ένα ινστιτούτο μελετών της Ουάσινγκτον το οποίο παρακολουθεί τις επιδρομές UAVs, υπολογίζει ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν σήμερα πάνω από 7.000 τέτοια αεροσκάφη, από τα οποία τουλάχιστον τα 200 είναι οπλισμένα και έχουν σκοτώσει «χιλιάδες ανθρώπους». Πέραν των ΗΠΑ, άλλα 19 κράτη διαθέτουν σήμερα UAVs που είναι οπλισμένα ή βρίσκονται στη διαδικασία της απόκτησής τους, κατά την ίδια πηγή.