Ωρες μετρούν πλέον για την εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας στην οποία κατέληξαν οι 28 με τον Αχμέτ Νταβούτογλου για την διαχείριση του προσφυγικού.
Η ομόφωνη απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών επήλθε μετά από δύο ημέρες εντατικών διαβουλεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών επάνω στη συμβιβαστική πρόταση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.
Ετσι από την Κυριακή «σφραγίζει» το Αιγαίο.
Συνοπτικά η συμφωνία προβλέπει ότι:
- Από τις 20 Μαρτίου όσοι Σύροι πρόσφυγες μπουν παράνομα στην Ελλάδα θα επιστρέφουν πίσω στην Τουρκία.
- Η επανεισδοχή τους θα ξεκινήσει την 4η Απριλίου.
- Για κάθε Σύρο πρόσφυγα που παίρνει η Τουρκία, θα στέλνει έναν στην Ευρώπη.
- Οροφή θα είναι οι 72.000 επιστροφές στην Τουρκία
- Επιβεβαιώνεται η παρουσία Τούρκων αξιωματικών στα νησιά
Συγκεκριμένα το προσχέδιο αναφέρει:
- Σε σχέση με την ημερομηνία εφαρμογής του σχεδίου επανεισδοχής/επανεγκατάστασης «ένας προς έναν» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας προτείνεται να οριστεί η 20η Μαρτίου. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως από την Κυριακή οι νεοεισερχόμενοι Σύροι πρόσφυγες θα επιστρέφονται στην Τουρκία.
- H νέα συμφωνία ουσιαστικά ξεκινά από την Κυριακή και αποτελεί ένα σαφές μήνυμα της Ευρώπης προς την Τουρκία ότι από την Δευτέρα θα πρέπει να εργάζεται πραγματικά πάνω στο προσφυγικό.
- Μάλιστα, η ΕΕ θα παρακολουθεί στενά και τις αλλαγές στη νομοθεσία για το άσυλο και τις τροποποιήσεις που πρέπει να γίνουν, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
- Επίσης, η Τουρκία έχει μία εβδομάδα στην διάθεση της για να ετοιμάσει ένα λεπτομερές σχέδιο το οποίο θα στείλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το πως θα δαπανήσει τα 3 δισ.ευρώ για τους Σύρους πρόσφυγες στην χώρα.
- Δηλαδή, για τα σχολεία, τα νοσοκομεία και την στέγαση που θα πρέπει να δημιουργηθούν το προσεχές διάστημα για την βελτίωση της ζωής των προσφύγων στην Τουρκία.
Ερωτηματικό παραμένει πάντως το τι θα γίνει με τους οικονομικούς μετανάστες.
Δείτε το τελικό κείμενο της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας
Μέρκελ: Πώς θα υλοποιηθεί η συμφωνία
«Υπάρχουν προϋποθέσεις για την παροχή ελεύθερης διακίνησης των Τούρκων πολιτών στην Ευρώπη. Όσον αφορά στα 3 δισ. ευρώ που θα διατεθούν στην Τουρκία για τους πρόσφυγες θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες. Εάν δεν αρκούν θα υπάρξουν συζητήσεις και για περαιτέρω κεφάλαια», τόνισε η Γερμανίδα καγκελάριος μετά τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Οπως τόνισε «τα συμφωνηθέντα θα βοηθήσουν ιδιαίτερα και την Ελλάδα». Ωστόσο πρόσθεσε πως «δεν πρέπει να έχουμε ουτοπίες, όπως το να πιστεύουμε ότι αυτά που συμφωνήσαμε σήμερα είναι αρκετά». Η Ανγκελα Μέρκελ πάντως εξέφρασε την πίστη ότι με τη συμφωνία«θα μπορέσουμε να καταστρέψουμε το μοντέλο στο οποίο βασίζεται η δράση των διακινητών». Προειδοποίησε πως «όσοι προσπαθούν να περάσουν από την Τουρκία στην Ελλάδα παράνομα θα στέλνονται πίσω».
«Η συμφωνία θα ισχύσει από τις 20 Μαρτίου. Όλοι οι πρόσφυγες που φτάνουν στα ελληνικά νησιά μετά από αυτή την ημερομηνία θα επιστρέφονται, ενώ για κάθε έναν παράνομο Σύρο ένας νόμιμος θα πηγαίνει στην Ε.Ε. Όσοι επιστρέφονται θα μετεγκαθίστανται σε κράτη γειτονικά της Συρίας.
Σημείωσε δε ότι Ελλάδα και Ιταλία θα φέρουν σημαντικό βάρος για τη μετεγκατάσταση των προσφύγων και βέβαια θα ενυσχυθούν. Απευθυνόμενη στην Αγκυρα επεσήμανε ότι η Τουρκία θα πρέπει να καταβάλει περαιτέρω προσπάθειες να κλείσει κάθε άλλο δρόμο παράνομης μετανάστευσης στην Ευρώπη.
Ενώ για την απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες τόνισε ότι «θα πρέπει να καλυφθούν από την Τουρκία συγκεκριμένες προϋποθέσεις». Πρόσθεσε πάντως πως θα επιταχυνθεί η εκταμίευση των 3 δισ. ευρώ προς την Τουρκία. Τα χρήματα αυτά θα πάνε σε υγεία, διατροφή και άλλες δαπάνες. Αν δεν αρκέσουν, θα υπάρξει πρόβλεψη για περισσότερα χρήματα
Νταβούτογλου: Τα χρήματα θα πάνε για το καλό των Σύρων
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής όπου υπήρξε συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας για τους πρόσφυγες, ο Τούρκος πρωθυπουργός τόνισε ότι τα χρήματα ότι θα πάνε για καλό των Σύρων.
Χαρακτήρισε «ιστορική» την ημερομηνία της συμφωνίας, σημειώνοντας ότι η ΕΕ και η Τουρκία έχουν το ίδιο μέλλον.
Τόνισε ότι θα πρέπει η ΕΕ να δεχτεί στα εδάφη της τον ίδιο αριθμό ατόμων με την Τουρκία και πρόσθεσε «Τις επόμενες εβδομάδες θα καταβληθούν τα 3 δισ. Αυτά δεν θα πάνε στην Τουρκία. Τα χρήματα αυτά θα δοθούν για το καλό των Σύρων προσφύγων και η Τουρκία θα φροντίσει για τη διαχείριση αυτών των ποσών».
Παράλληλα, ο Τούρκος Πρωθυπουργός σημείωσε ότι «όταν ολοκληρωθούν όλα τα βήματα, θα πρέπει να αρχίσουν οι διαδικασίες για την ένταξη της Τουρκίας. Θα επιταχύνουμε το άνοιγμα και άλλων κεφαλαίων. Δεν υπάρχει μέλλον της Τουρκίας χωρίς την ΕΕ και το αντίστροφο».
Τσίπρας: Δύσκολη η συμφωνία αλλά αποφύγαμε μονομερείς ενέργειες
Ικανοποιημένος από την συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας εμφανίστηκε μετά την Σύνοδο Κορυφής ο Αλέξης Τσίπρας, τονίζοντας πως αυτό που προσπαθούσε η κυβέρνηση επί τρεις μήνες έγινε πραγματικότητα.
Ο πρωθυπουργός μίλησε για διπλωματική επιτυχία της Ελλάδας και της Τουρκίας απέναντι στις παράλογες απαιτήσεις της τουρκικής πλευράς.
«Είναι μια διεθνής κρίση που επηρεάζει την ΕΕ και έπρεπε από την πρώτη στιγμή να αντιμετωπιστεί ως ένα κοινό ευρωπαϊκό πρόβλημα», επεσήμανε και είπε χαρακτηριστικά πως«τα σχέδια των μονομερών ενεργειών μπαίνουν στο ψυγείο, κάτι που αποτελεί θετική εξέλιξη».
«Αθόρυβα, αλλά σε διαρκή επικοινωνία με Κυπριακή κυβέρνηση συνεργαστήκαμε πολύ στενά ώστε να αποτρέψουμε τις παράλογες απαιτήσεις της τουρκικής πλευράς που ήθελε να βάλει στο τραπέζι πτυχές του κυπριακού προβλήματος», τόνισε ο κ. Τσίπρας, υπογραμμίζοντας πως «καταφέραμε ουσιαστικά αυτές οι απαιτήσεις για άνοιγμα των πέντε κεφαλαίων που έχει παγώσει η Κύπρος και ένα που έχουμε παγώσει εμείς, να φύγουν από το τραπέζι».
«Δεν κλειστήκαμε στο καβούκι μας και την επόμενη μέρα από την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής τολμήσαμε να πάμε στη Σμύρνη, παρά το ότι οι περισσότεροι εκτιμούσαν ότι ήταν μια παρακινδυνευμένη κίνηση. Αλλά τολμήσαμε και πήραμε αυτό που θέλαμε με τη συμφωνία επανεισδοχής και θέσαμε τις βάσεις για τη σημερινή απόφαση» είπε ακόμη ο κ. Τσίπρας.
«Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται ότι όποιος τολμά με σχέδιο και δεν περιχαρακώνεται έχει επιτυχίες, όποιες περιχαρακώνεται δεν κερδίζει ποτέ», ισχυρίστηκε ο κ. Τσίπρας.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός τόνισε πως «δεν πρόκειται να κάνουμε υποχωρήσεις. Υπάρχει σαφής απόφαση ότι τα αιτήματα άσυλου που γίνονται στην Ελλάδα θα είναι στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας και θα εξετάζονται εξατομικευμένα».
«Απαιτήσαμε ακόμη ρητή αναφορά ότι όλη αυτή η διαδικασία θα γίνεται σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες», προσέθεσε.
Οπως είπε, μέσα στις επόμενες ημέρες θα φτάσουν στην Ελλάδα 2.300 άτομα, για να βοηθήσουν στη διαδικασία της εξέτασης αιτήσεων ασύλου.
Παράλληλα, σημείωσε πως «για να μπορέσει να λειτουργήσει η συμφωνία θα πρέπει να εξασφαλίσουμε μείωση των προσφυγικών ροών μέσα από τρία φίλτρα
Τα φίλτρα αυτά είναι:
- Χτύπημα των διακινητών στις τουρκικές ακτές
- Η επιχείρηση του ΝΑΤΟ με την Τουρκία να άρει τα προσχήματα
- Ισχυρά αντικίνητρα σε πρόσφυγες και μετανάστες
Προϋπόθεση για την επιτυχία είναι να διατηρηθούν οι χαμηλές ροές που έχουμε τις τελευταίες ημέρες και υπογράμμισε πωςάμεση προτεραιότητα για εμάς είναι η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης στην Ειδομένη που δημιουργήθηκε από μονομερείς ενέργειες βαλκανικών χορών να κλείσουν τα σύνορα».
Γιούνκερ: Θα δώσουμε 30 εκατ.ευρώ στον ελληνικό στρατό
Tην ικανοποίησή του για την επίτευξη της συμφωνίας εξέφρασε και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλωντ Γιούνκερ.
Ο πρόεδρος της Ε.Ε αναφέρθηκε στις αιτήσεις ασύλου που θα εξετάζονται μία προς μία και δεν θα γίνουν μαζικές επαναπροωθήσεις.
«Τις τελευταίες μέρες είχαμε εντατικές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, ήταν σκληρές αλλά δίκαιες. Στεκόμαστε στο Διεθνές Δίκαιο. Στο θέμα επαναπροωθήσεων, ακολουθήσαμε τις προτάσεις της Κομισιόν. Υπάρχουν προκλήσεις βέβαια μπροστά μας, πρόκληση της διαχείρισης της κρίσης υπάρχει και για την Ελλάδα, αλλά οι θεσμοί θα την στηρίξουν να ανταπεξέλθει. Θα βοηθήσουμε την ελληνική κυβέρνηση. Θα υπάρξει αύριο συνάντηση στην Αθήνα για αυτά τα θέματα. Θα πρέπει να υπάρξει διορισμός ιδιωτικών υπαλλήλων από όσους εμπλέκονται στη συμφωνία. Τα 3 δισ. της Τουρκίας δεν σημαίνουν πως σταματάμε τη βοήθεια προς την Ελλάδα, συνεχίζουμε να είμαστε αλληλέγγυοι. Η Ειδομένη δεν είναι εικόνα που αντιπροσωπεύει την ΕΕ. Η Κομισιόν θα παρέχει 30 εκατ. προς τον ελληνικό στρατό για τα πρώτα έξοδα υποστήριξης των προσφύγων».
Ικανοποιημένος ο Αναστασιάδης: Πετύχαμε τους στόχους μας
Ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης, εξέφρασε την απόλυτη ικανοποίηση του για τα αποτελέσματα μιας από τις πιο κρίσιμες, όπως είπε, Συνόδους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
«Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων δεν παραλείψαμε, λαμβάνοντας υπόψη την χωρίς προηγούμενο ανθρωπιστική κρίση και με ιδιαίτερη ευαισθησία στα προβλήματα, που η Ελλάδα αντιμετωπίζει, να λάβουμε μια σειρά από αποφάσεις προκειμένου να υποβοηθήσουμε στην επίτευξη μιας τελικής συμφωνίας», ανέφερε.
Παρά ταύτα, σημείωσε, «είχαμε εξαρχής καταστήσει σαφές, τόσο προς τους θεσμούς όσο και προς τους εταίρους μας, ότι ως προς το σκέλος των απαιτήσεων της Τουρκίας, που αφορούσαν την ενταξιακή της πορεία, η δική μας συναίνεση σε άνοιγμα κεφαλαίων, που είχαν παγώσει είτε το 2006 είτε το 2009 εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την υλοποίηση των υποχρεώσεων της Τουρκίας, όπως αυτές προκύπτουν από το Πρωτόκολλο της Άγκυρας και το Διαπραγματευτικό Πλαίσιο».
Στην εμμονή της Τουρκίας και στις προτροπές κάποιων από τους εταίρους μας, όπως είπε, «αντιδράσαμε με αποφασιστικότητα, υποδεικνύοντας πως η επίλυση της ανθρωπιστικής κρίσης δεν θα έπρεπε να συνδέεται καθ’ οιονδήποτε τρόπον με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας και ως εκ τούτου, δεν ήταν νοητό να μεταφερθεί το βάρος της ευθύνης για κατάληξη ή μη σε συμφωνία στους ώμους της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας είπε ότι οι θέσεις της χώρας του συνάντησαν την κατανόηση των εταίρων και εξέφρασε δημόσια τις θερμές ευχαριστίες του προς όλους τους συναδέλφους του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ποιος θα είναι ο συντονιστής της συμφωνίας
Μετά την συμφωνία της ΕΕ και της Τουρκίας για το προσφυγικό και τις κοινές δράσεις για την αντιμετώπιση του, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ανακοίνωσε τον διορισμό ως συντονιστή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας τον Μάρτιν Φερβέι.
Ο Ολλανδός ήταν επικεφαλής της ομάδας δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα, αναπληρωτής διευθυντής της διεύθυνσης Οικονομικών και Δημοσιονομικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν μέχρι προσφάτως επικεφαλής του κλιμακίου της Κομισιόν για το κυπριακό πρόγραμμα και θεωρείται έμπειρος σε ζητήματα ιδιωτικοποιήσεων και δημοσιονομικής πολιτικής.