Εκρηκτικό έχει γίνει το φαινόμενο της μετανάστευσης του επιστημονικού δυναμικού της χώρας τα τελευταία χρόνια όχι μόνο εξαιτίας της κρίσης αλλά και της εχθρικής συμπεριφοράς του κράτους απέναντι σε όσους δημιουργούν.
Το φαινόμενο της «διαρροής εγκεφάλων» το γνωστό brain drain, αναλύεται σε μελέτη του INSEAD σε συνεργασία με την ADECCO Group και με τη χρήση στοιχείων και από το World Economic Forum όπου μετρά και για το 2016 την ανταγωνιστικότητα ταλέντου. Η μελέτη, η οποία παρουσιάζεται στο εβδομαδιαίο δελτίου οικονομικών αναλύσεων του ΣΕΒ, αναφέρεται σε μια σειρά από πολιτικές και πρακτικές που δίνουν σε μια χώρα τη δυνατότητα να προσελκύσει, αναπτύξει και να διακρατήσει ανθρώπινο κεφάλαιο το οποίο συνεισφέρει στην αύξηση της παραγωγικότητας.
Ειδικά στη χώρα μας το πολιτικό ρίσκο που συνεχίζει να υπονομεύει την ανάπτυξη διώχνοντας τις επενδύσεις που δίνουν ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης και, από την άλλη, η υπερφορολόγηση δείχνουν στο ταλέντο που έχει η χώρα μας το δρόμο της ξενιτιάς.
Το φαινόμενο λαμβάνει πλέον τέτοιες διαστάσεις που τίθεται επιτακτικά ζήτημα προσέλκυσης και διακράτησης του παραγωγικού ταλέντου στη χώρα μας. Το διακύβευμα δεν είναι μόνο η ανάπτυξη και η απώλεια ανθρώπινου κεφαλαίου στο οποίο έχει επενδύσει ο Έλληνας φορολογούμενος. Τίθεται πλέον ζήτημα αποψίλωσης της φορολογητέας ύλης, καθώς ειδικά το ταλέντο με την προοπτική απόκτησης των μεγαλύτερων εισοδημάτων ρίχνει μαύρη πέτρα πίσω του, στερώντας όμως έτσι τη χώρα από τους βασικούς τροφοδότες ενός υπερπροοδευτικού φορολογικού συστήματος. Επιπλέον, όλο και περισσότερο το κεφάλαιο ρέει στις χώρες στις οποίες υπάρχει ταλέντο και στις οποίες το ταλέντο μπορεί να αξιοποιηθεί. Συνεπώς η εκδίωξη του ταλέντου από τη χώρα μας την καθιστά όλο και λιγότερο ελκυστική ως επενδυτικό προορισμό.
Το κράτος και οι κυβερνήσεις, που δεν κατανοούν την αγορά και βλέπουν εχθρικά και εκδικητικά όσους δημιουργούν, οδηγούν σε μετανάστευση τα ταλέντα και η Ελλάδα είναι μια από αυτές τις χώρες. Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους επιλέγεται η μετανάστευση συνοψίζονται στα εξής σημεία:
1. Η υπερβολική φορολόγηση
Η χώρα μας κατατάσσεται σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση (καταλαμβάνει την102η θέση ανάμεσα σε 109 χώρες) σε ό,τι αφορά το βαθμό στον οποίο η φορολόγηση αποτελεί αντικίνητρο για εργασία στη χώρα. Αυτό το αποτέλεσμα ξεκάθαρα σχετίζεται με την ιδιαίτερα υψηλή και υπερπροοδευτική φορολόγηση καθώς και τις υπερβολικά υψηλές και μη ανταποδοτικές ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλουν οι παραγωγικοί εργαζόμενοι. Σε μεγάλο βαθμό, η πολύ υψηλή και προοδευτική φορολογία αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα προσέλκυσης ή διατήρησης ανθρώπων με ταλέντο.
2. Σχέση αμοιβής- απόδοσης
Η σχέση αμοιβής-απόδοσης παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και απουσιάζουν οι ευκαιρίες για αξιοκρατική επαγγελματική εξέλιξη
3. Αξιοκρατία και επαγγελματισμός
Αξιοκρατία και επαγγελματισμός είναι τα δύο στοιχεία που έχουν ιδιαίτερη σημασία στις καλές πρακτικές διοίκησης , πέρα από παράγοντες όπως η ποιότητα ζωής και οι αμοιβές, για τη διακράτηση του ταλέντου. Τα στοιχεία αυτά έχουν μεγάλη σημασία για την προσέλκυση των καταλλήλων ανθρώπων, την ανάθεση της κατάλληλης εργασίας σε αυτούς, την αποτελεσματική μέτρηση των επιδόσεων και φυσικά στο τέλος την ανάλογη αμοιβή και εξέλιξη του ταλέντου. Οι ερευνητές του INSEAD καταγράφουν ότι αυτή η διαδικασία, που είναι ιδιαίτερα σημαντική για την αξιοποίηση του ταλέντου ώστε η παρουσία του να μετασχηματιστεί σε αυξημένη παραγωγικότητα, εμποδίζεται σε πολλές χώρες από το νεποτισμό και τη διαφθορά.
4.Κράτος και επιχειρήσεις δεν συνεργάζονται
Από την έρευνα προκύπτει ότι φορολογικά αντικίνητρα στην παραγωγική εργασία επικρατούν συνήθως σε χώρες στις οποίες το κράτος και οι επιχειρήσεις δεν έχουν καλή συνεργασία. Η Ελλάδα είναι μια από αυτές τις χώρες. Το περιβάλλον υπερβολικής
ρύθμισης των αγορών και υπερβολικών φορολογικών αντικινήτρων στην εργασία, απόρροια κυβερνήσεων που δεν κατανοούν την αγορά και βλέπουν εχθρικά και εκδικητικά όσους δημιουργούν, τελικά στρεβλώνει το σύνολο της αγοράς.
5.Ποιοτικό εκπαιδευτικό σύστημα
Ένα τέτοιο σύστημα ανταμείβει την επιστημονική αριστεία και επιλέγει με αυστηρότητα αλλά δικαιοσύνη τους μαθητές και ερευνητές που εισέρχονται στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Προσφέρει δε ευκαιρίες προσωπικής ανέλιξης στα άτομα υψηλών προδιαγραφών που αποφασίζουν να εγκατασταθούν σε μια χώρα το σημείο αυτό έχει ενδιαφέρον η κατάταξη της χώρας στη θέση 21 ως προς τη δαπάνη του κράτους για τριτοβάθμια εκπαίδευση (δηλαδή η δαπάνη είναι υψηλή)
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η Ελλάδα καταλαμβάνει την πρώτη θέση σε ό,τι αφορά τον αριθμό των εγγεγραμμένων φοιτητών (που προφανώς είναι αυξημένος με τον αριθμό των αιώνιων φοιτητών και των φοιτητών και φοιτητών που μόνο στα χαρτιά παρακολουθούν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα)
Ταυτόχρονα, η χώρα βρίσκεται στη θέση 46 ως προς την κατάταξη των πανεπιστημίων με βάση την ποιότητά τους σύμφωνα με μια σειρά από δείκτες που περιλαμβάνουν δημοσιεύσεις, ετεροαναφορές και άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή, στους δείκτες ποιότητας η Ελλάδα κατατάσσεται πολύ χαμηλότερα σε σχέση με τη δαπάνη και τον αριθμό των φοιτητών Αντίστοιχα, στην ποιότητα διοίκησης των σχολείων,η χώρα κατατάσσεται μόλις στη θέση 75 με τις επιδόσεις των μαθητών σε ανάγνωση και μαθηματικά να είναι επίσης χαμηλές για τα επίπεδα ανεπτυγμένων χωρών