Σε δύο συμπεράσματα κατέληξε η θυελλώδης, οκτάωρη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον πρόεδρο της Δημοκρατίας: Κατέληξαν σε μια μίνιμουμ εθνική στρατηγική για το προσφυγικό, αλλά υπήρξε ανοικτή αμφισβήτηση του Αλέξη Τσίπρα.
Στο τελικό ανακοινωθέν της Προεδρίας της Δημοκρατίας υπήρξε το γενικό πλαίσιο συμφωνίας, ο «ελάχιστος κοινός τόπο συμφωνίας των Αρχηγών των Κομμάτων που την αποδέχονται» όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Από την άλλη, ωστόσο για πρώτη φορά με τόσο ένταση μπήκε το θέμα αμφισβήτησης του Πρωθυπουργού. Το θέμα της οικουμενικής κυβέρνησης έθιξε πρώτος ο πρόεδρος της Ενωσης Κεντρώων, Βασίλης Λεβέντης αλλά το θέμα μπήκε σε ψηφοφορία και απερρίφθη από τους υπολοίπους αρχηγούς. Αποτέλεσμα ήταν ο Β. Λεβέντης να μην υπογράψει το τελικό ανακοινωθέν της Προεδρίας.
Εν συνεχεία, η Φώφη Γεννηματά ζήτησε μετ' επιτάσεως να μπει στο ανακοινωθέν η αποψη ότι η παρούσα κυβέρνηση αποδείχθηκε ανίκανη να διαχειριστεί την προσφυγική κρίση, εξ ου και απαιτείται κυβέρνησης εθνικής ενότητος. Η επιμονή της πρόεδρου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης οδήγησε σε έντονες αντιπαραθέσεις και διαλόγους με τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον πρόεδρο της ΝΔ Κυριάκο Μητσοτάκη ο οποίος επίσης αρνήθηκε να περιληφθεί στο ανακοινωθέν τέτοια πρόταση. Ωστόσο και ο πρόεδρος της ΝΔ σε δήλωσή του αμέσως μετά την μαραθώνια σύσκεψη, τόνισε ότι διατηρεί της επιφυλάξεις του για την ικανότητα του Πρωθυπουργού και της κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις παρούσες συνθήκες.
Ολοι ικανοποιημένοι μετά το Συμβούλιο
Παρά τους έντονους διαλόγους μεταξύ των πολιτικών αρχηγών, τα κόμματα σε ανακοινώσεις ή διαρροές τους, εκφράζουν την ικανοποίησή τους για το αποτέλεσμα.
Η κυβέρνηση, γιατί εξεδόθη κοινό ανακοινωθέν. Η αξιωματική αντιπολίτευση γιατί εξασθένησε, όπως εκτιμά, ο Αλέξης Τσίπρας. Η Δημοκρατική Συμπαράταξη γιατί, σύμφωνα με την διαρροή της Χ. Τρικούπη, από την πίεση της Φώφης Γεννηματά, συμπεριελήφθησαν στο ανακοινωθέν οι ενστάσεις της για την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης.
Μαξίμου: Θετικό ότι συμφωνήσαμε σε εθνική στρατηγική
Η Κυβέρνηση εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κατέληξε σε κοινό ανακοινωθέν στη βάση της εισήγησης του Πρωθυπουργού.
Θεωρούμε θετικό ότι εν μέσω μιας πρωτοφανούς προσφυγικής κρίσης που ταλανίζει την Ελλάδα και την Ευρώπη, έξι πολιτικές δυνάμεις παρά τις επί μέρους διαφωνίες τους συμφώνησαν σε μία ενιαία εθνική στρατηγική σε ένα τόσο κρίσιμο θέμα.
Στόχος της Ελλάδας τόσο στην Σύνοδο Ε.Ε.-Τουρκίας όσο και στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας είναι να ληφθούν οι απαραίτητες αποφάσεις για την αποτελεσματική και ανθρώπινη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, με μείωση των ροών στην Τουρκία, αλληλεγγύη στους πρόσφυγες στην Ελλάδα, δίκαιη κατανομή βαρών και ευθυνών εντός της Ε.Ε., και συνέπειες για όσους δεν τηρούν τις κοινές αποφάσεις.
ΝΔ: Σήμερα ο Τσίπρας είναι πιο εξασθενημένος
Ικανοποιημένη δήλωνε και η ΝΔ. «γαλάζιες πηγές» υπενθύμιζαν ότι από την αρχή επιδίωξε η ΝΔ να γίνει η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών πριν από την έκτακτη σύνοδο ΕΕ. Οπως σημείωναν «ο πρωθυπουργός επί οκτώ ώρες δέχθηκε ισχυρή κριτική από την ΝΔ για την κατάσταση της χώρας» και πρόσθεταν: «Συνέπεια αυτής της κριτικής ήταν το ότι ο κ. Τσίπρας δέχθηκε τις περισσότερες προτάσεις της ΝΔ στο προσφυγικό».
Εξηγούσαν μάλιστα ότι η αποδοχή εκ μέρους του Πρωθυπουργού έχει και συγκεκριμένα ιδεολογικά ζητήματα για την κυβέρνηση, όπως είναι η αύξηση των κλειστών κέντρων για τους παράτυπους μετανάστες, ο αυστηρός και αποτελεσματικός διαχωρισμός προσφύγων και μεταναστών, καθώς επίσης και το ζήτημα της ασφαλείας των κατοίκων της χώρας .
Οι ίδιες πηγές τόνιζαν ότι μια από τις προτάσεις που κατέθεσε η ΝΔ και δεν έγινε αποδεκτή, ήταν η άμεση διαμόρφωση και εκκίνηση εφαρμογής ευρωπαϊκού - και όχι εθνικού - προγράμματος επιστροφής παράτυπων μεταναστών στις χώρες προσέλευσής τους.
Υπογράμμιζαν δε ότι η ΝΔ «συνεχίζει να διατηρεί σοβαρές επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα στο πεδίο της κυβέρνησης» όπως εξάλλου δήλωσε βγαίνοντας από το Συμβούλιο αρχηγών και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Ο πρωθυπουργός πηγαίνει στην έκτακτη σύνοδο κορυφής, έχοντας ένα συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο οφείλει να υπερασπιστεί και να φέρει πίσω απτά αποτελέσματα» προειδοποιούσαν με νόημα πηγές της Συγγρού.
Τόνιζαν ακόμη ότι «για πρώτη φορά σε ένα ανακοινωθέν περιελήφθησαν οι προβληματισμοί των κομμάτων της αντιπολίτευσης που εξέφρασαν για την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης .
Οι ίδιοι κύκλοι αναρωτιούνταν: «Μετά από όλα αυτά ο κ. Τσίπρας είναι το ίδιο ισχυρός σήμερα, μετά την σύσκεψη; Γιατί πέρασε οχτώ δύσκολες ώρες, με μια σκληρή κριτική από όλα τα κόμματα , υλοποίησε σειρά προτάσεων από την ΝΔ και πλέον πρέπει να φέρει αποτελέσματα» και κατέληγαν: «Σήμερα το βράδυ ο Αλέξης Τσίπρας είναι πιο εξασθενημένος και σίγουρα είναι ενισχυμένη η ΝΔ».
ΠΑΣΟΚ: Πίσω από την Φώφη κρύφτηκε η αντιπολίτευση
Πηγές του ΠΑΣΟΚ εξέφραζαν την ικανοποίησή τους θεωρώντας ότι στρατηγικά, η επιλογή της Φ. Γεννηματά να συναντήσει αρχικά τον Αλέξη Τσίπρα και να προκαλέσει το Συμβούλιο πολιτικών αρχηγών ήταν επιτυχημένη. Υποστήριζαν δε ότι απεδείχθη πως η κυβέρνηση είχε ελλιπές σχέδιο για το προσφυγικό. Οπως σημείωναν επίσης με ικανοποίηση πως «έπειτα από την πίεση της Γεννηματά, εξεδόθη η τελική ανακοίνωση της Προεδρίας, πίσω από την οποία κρύφτηκε και η υπόλοιπη αντιπολίτευση».
Σημείωναν δε πως η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ανέδειξε επαρκώς στο Συμβούλιο ότι «πρέπει να υπάρξει εθνική στρατηγική από κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης η οποία θα υπερβεί τη διαχειριστική και πολιτική ανεπάρκεια της κυβέρνησης αυτής».
Το ανακοινωθέν της Προεδρίας
Σύμφωνα με το ανακοινωθέν - το οποίο δεν υπέγραψε ο Β. Λεβέντης ούτε ο γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο οποίος είχε αποχωρήσει νωρίς το απόγευμα - η Ελλάδα:
- Θα σεβασθεί στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της, με τον τρόπο που αυτές καθορίζονται από τις αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων της ΕΕ
- Οχι μόνον συνεργάζεται με την Frontex, αλλά επιζητεί και επιδιώκει την δραστική ενίσχυσή της και την τελική ταχύτατη μετεξέλιξή της σ’ Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή, πάντοτε με σεβασμό της εθνικής της κυριαρχίας ως προς την διασφάλιση των συνόρων της.
- Δηλώνει πρόθυμη να φιλοξενήσει την έδρα της Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής.
- Συνεργάζεται πλήρως στο πεδίο των συμπεφωνημένων αποστολών του ΝΑΤΟ και υπό τον αυτονόητο όρο ότι και η Τουρκία σέβεται τις δικές της αντίστοιχες υποχρεώσεις.
- Ενισχύει τις ανοιχτές δομές προσωρινής φιλοξενίας Προσφύγων, παραλλήλως προς την ενίσχυση των προαναχωρησιακών κέντρων παράτυπων μεταναστών.
Αντιστοίχως, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει:
- Να επιβάλλει σ’ όλα, ανεξαιρέτως, τα Κράτη-Μέλη της τον πλήρη σεβασμό των υποχρεώσεών τους, ως προς τον δίκαιο και αναλογικό επιμερισμό των Προσφύγων, καθιστώντας σαφές ότι μονομερείς ενέργειες δεν είναι επιτρεπτές και ότι όσοι τις επιλέγουν θα έχουν τις ανάλογες συνέπειες.
- Να καταστήσει σαφές προς όλα τα Κράτη-Μέλη ότι οι χώρες πρώτης γραμμής, και ειδικότερα η Ελλάδα, δεν μπορούν ν’ αναλάβουν όλο το βάρος της φιλοξενίας των Προσφύγων που εισέρχονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά μόνο το βάρος που τους αναλογεί με βάση τον πληθυσμό τους.
- Να επιταχύνει την εφαρμογή των αποφάσεων για μετεγκατάσταση των Προσφύγων τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Τουρκία.
- Να προωθήσει, το ταχύτερο δυνατόν, προγράμματα επιστροφών παράτυπων μεταναστών, ενεργοποιώντας υφιστάμενες Συμφωνίες Επανεισδοχής και συνάπτοντας νέες.
- Να προωθήσει την συνεργασία με την Τουρκία, προκειμένου αυτή αφενός ν’ ανακόψει αμέσως τις ροές Προσφύγων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Ν’ αναλάβει, επίσης αμέσως, την ευθύνη δημιουργίας σταθερού και αξιόπιστου μηχανισμού μετακίνησης των προσφύγων από την Τουρκία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Να παράσχει, εγκαίρως, την απαιτούμενη συνδρομή προς την Χώρα μας, κυρίως ως προς την συνεχή οικονομική και υλικοτεχνική της ενίσχυση