Ανοίγει ο δρόμος για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου TAP μετά την έγκριση που έδωσε χθες η Κομισιόν.
Ο Διαδριατικός αγωγός είναι το ευρωπαϊκό σκέλος του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, που στοχεύει στη σύνδεση της αγοράς της ΕΕ με νέες πηγές φυσικού αερίου. Με αρχική ικανότητα μεταφοράς 10 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως, ο αγωγός θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ II στο Αζερμπαϊτζάν στην αγορά της ΕΕ από το 2020. Ο αγωγός θα ξεκινά από τα ελληνοτουρκικά σύνορα και μέσω Αλβανίας θα καταλήγει στην Ιταλία, διασχίζοντας υπογείως την Αδριατική.
Η εταιρεία που θα αναλάβει την κατασκευή και τη λειτουργία του Διαδριατικού αγωγού είναι η Trans Adriatic Pipeline AG (TAP), μια κοινοπραξία ενεργειακών εταιρειών. Η TAP θα επενδύσει στο έργο 5,6 δισ. ευρώ για μια πενταετία, εκ των οποίων 2,3 δισ. ευρώ στην Ελλάδα.
Ειδικό φορολογικό καθεστώς
Οι ελληνικές αρχές και η TAP υπέγραψαν συμφωνία φιλοξενούσας χώρας. Η συμφωνία αυτή καθορίζει τους όρους κατασκευής και λειτουργίας του αγωγού από την TAP, καθώς και τις αντίστοιχες υποχρεώσεις των δύο μερών. Ειδικότερα, η συμφωνία παρέχει στην TAP ειδικό φορολογικό καθεστώς για 25 χρόνια από την έναρξη των εμπορικών δραστηριοτήτων. Το γεγονός αυτό ενδεχομένως να παρέχει στην εταιρεία οικονομικό πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών της, οι οποίοι δεν θα ωφελούνται από το ειδικό φορολογικό καθεστώς και, ως εκ τούτου, να συνεπάγεται κρατική ενίσχυση κατά την έννοια των κανόνων της ΕΕ.
Σχετικά με τον Διαδριατικό Αγωγό Φυσικού Αερίου (TAP)
Ο αγωγός TAP θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το γιγαντιαίο κοίτασμα Shah Deniz II στο Αζερμπαϊτζάν προς την Ευρώπη. Ο μήκους περίπου 878 χλμ. αγωγός θα συνδεθεί με τον αγωγό Trans Anatolian Pipeline (TANAP) στους Κήπους στα ελληνοτουρκικά σύνορα, και θα διασχίζει την Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική θάλασσα, προτού εξέλθει στην ξηρά στη Nότιo Ιταλία.
Η όδευση του TAP μπορεί να διευκολύνει την προμήθεια φυσικού αερίου σε αρκετές χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρίας, της Αλβανίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, του Μαυροβουνίου, της Κροατίας κ.ά. Η προσγειάλωση του TAP στις ακτές της Ιταλίας παρέχει πολλαπλές δυνατότητες για περαιτέρω μεταφορά φυσικού αερίου της Κασπίας σε μερικές από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αγορές, όπως είναι η Γερμανία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελβετία και η Αυστρία.
Ο TAP θα προωθήσει την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας κατά μήκος της διαδρομής του αγωγού, θα αποτελέσει σημαντική πηγή άμεσων ξένων επενδύσεων, ενώ δεν εξαρτάται από επιδοτήσεις ή επιχορηγήσεις. Με τις πρώτες πωλήσεις αερίου προς τη Γεωργία και την Τουρκία να προβλέπονται για τα τέλη του 2018, οι πρώτες παραδόσεις στην Ευρώπη θα ακολουθήσουν γύρω στις αρχές του 2020.
Στο μετοχικό κεφάλαιο του ΤΑΡ μετέχουν οι εταιρείες: BP (20%), SOCAR (20%), Snam S.p.A. (20%), Fluxys (19%), Enagás (16%) και Axpo (5%).
Επιχειρηματική δραστηριότητα και απασχόληση
Σημαντικά είναι όμως και τα άμεσα οφέλη στην απασχόληση και στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Αξιόπιστες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας που θα προσεγγίσουν τις 10.000, ενώ η συμμετοχή ελληνικών εταιρειών στα έργα, αλλά και στην παροχή υλικών κατασκευής, είναι επίσης ένα μεγάλο πλεονέκτημα για την ελληνική οικονομία.
Σύμφωνα με πηγές της κοινοπραξίας, μέχρι σήμερα έχουν υπογραφεί συμβάσεις συνεργασίας με 150 ελληνικές μικρές και μεσαίες εταιρείες, χωρίς σε αυτή την κατηγορία να καταλέγονται οι μεγάλες εταιρείες που συμμετείχαν και κέρδισαν διαγωνισμούς για την κατασκευή ή την προμήθεια υλικών. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται η εταιρία Σωληνουργεία Κορίνθου, θυγατρική της Viohalco, που έχει υπογράψει σύμβαση προμήθειας σωλήνων μεγάλης διαμέτρου, μήκους περίπου 495 χλμ, για το χερσαίο τμήμα του TAP στην Ελλάδα.
Στο κατασκευαστικό κομμάτι, μετά από διεθνή διαγωνισμό, τα δύο από τα τρία τμήματα του έργου θα τα κατασκευάσει η JP Αβαξ σε κοινοπραξία με την ιταλική Bonatti.
Το τρίτο κομμάτι πρόκειται να αναλάβει η κοινοπραξία της ΕΛΛΑΚΤΩΡ με τη γαλλική Spiecapag. Η κοινοπραξία των Γάλλων με την ΕΛΛΑΚΤΩΡ διεκδικεί και τμήμα εντός της Αλβανίας, ενώ ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ φέρεται να διεκδικεί την κατασκευή σταθμών συμπίεσης.