Ο καθηγητής Βιοϊατρικής Μηχανικής Λεωνίδας Ιασεμίδης, απέδειξε ότι οι κρίσεις επιληψίας είναι προβλέψιμες. Τώρα θέλει να είναι ο πρώτος που θα τις νικήσει και θέλει να το κάνει με Ελληνες φοιτητές!
«Μάλιστα. Και γιατί είναι έτσι;» - σε αυτό το ερώτημα προσπαθεί να δίνει συνεχώς απαντήσεις ο Λεωνίδας Ιασεμίδης, από όταν ήταν μαθητής στην Ελλάδα, έως σήμερα που ζει και διδάσκει στις ΗΠΑ και ερευνά τον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Ο καθηγητής Λεωνίδας Ιασεμίδης στο κέντρο με φοιτητές ερευνητές
Ο καθηγητής Βιοϊατρικής Μηχανικής στο Πολυτεχνείο της Λουϊζιάνα φιλοδοξεί να δαμάσει την επιληψία και κατακτά συνεχώς σημαντικές διακρίσεις για το έργο του, με πλέον πρόσφατη την εκλογή του στην Εθνική Ακαδημία Εφευρετών των ΗΠΑ (National Academy of Inventors).
Η συγκεκριμένη ακαδημία είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός, με μέλη που προέρχονται από περισσότερα από 190 αμερικανικά και διεθνή πανεπιστημιακά ιδρύματα, 27 νομπελίστες και κυβερνητικά και μη-κερδοσκοπικά ερευνητικά ινστιτούτα. Η ανακοίνωση της εκλογής του Λεωνίδα Ιασεμίδη ως μέλος της έγινες στις 15 Δεκεμβρίου 2015.
Ο ίδιος λέει ότι οφείλει την αγάπη του για την έρευνα και την επιστήμη στους γονείς του: «Ο πατέρας μου φρόντισε να γεμίσει το μικρό δωμάτιο μου με την εγκυκλοπαίδεια του Ήλιου που είχε σαν σκοπό της τη μεθοδική και συστηματική συμπύκνωση και εκλαΐκευση όλων των ανθρώπινων γνώσεων. Η μητέρα μου πάντα τελείωνε τον έλεγχο των εργασιών μου, στα πρώτα μου βήματα στο 2ο δημοτικό σχολείο Βύρωνα στην Αθήνα, με το βασικό ερώτημα: “Μάλιστα. Και γιατί είναι έτσι;”, ερώτημα το οποίο είχα πάντα οδηγό όταν μάθαινα κάτι καινούργιο στη Βαρβάκειο Πρότυπη Σχολή, στη Σχολή Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και στη συνέχεια σε όλη την πορεία μου στην Αμερική, μεταπτυχιακές σπουδές και ακαδημαϊκή καριέρα. Είναι και το ερώτημα που ακόμα και τώρα θέτω στους φοιτητές μου...».
Ο Λεωνίδας Ιασεμίδης έχει αφιερώσει χρόνια στην έρευνα για την ανάπτυξη μεθόδων για την αναγνώριση, την πρόγνωση και τον έλεγχο των επιληπτικών κρίσεων στον ανθρώπινο και ζωικό εγκέφαλο και είναι ένας από τους ιδρυτές του τομέα πρόγνωσης εγκεφαλικών κρίσεων. Έχει κάνει περισσότερες από 100 δημοσιεύσεις και έχει κατοχυρώσει 14 πατέντες, εκ των οποίων 4 βραβευμένες.
«Η έρευνά μου επικεντρώνεται στη βιοϊατρική του εγκεφάλου και στις κρίσεις της λειτουργίας του» λέει. «Μια ασθένεια του 1% του ανθρώπινου πληθυσμού είναι η επιληψία. Επιληψία, είναι ελληνική λέξη και ο πατέρας της Ιατρικής, ο Ιπποκράτης, θεωρείται ο πρώτος που τη διέγνωσε σωστά ως ασθένεια του εγκεφάλου ενάντια στις εικασίες της εποχής του σύμφωνα με τις οποίες ήταν θεόσταλτη και είχε να κάνει με την καρδιά. Η επιληψία χαρακτηρίζεται από ηλεκτρικές διαταράξεις που ξεκινούν από μια περιοχή του εγκεφάλου, την επιληπτική εστία, και εξαπλώνονται σε λειτουργικά κέντρα του εγκεφάλου διακόπτοντας την ομαλή λειτουργία τους και προκαλώντας κρίσεις. Η αβεβαιότητα του πότε θα συμβούν οι κρίσεις έχει ψυχολογικές συνέπειες καθώς και συνέπειες στη θεραπευτική αγωγή».
Η πολύχρονη έρευνα του Λεωνίδα Ιασεμίδη οδήγησε για πρώτη φορά στο συμπέρασμα ότι οι επιληπτικές κρίσεις είναι προβλέψιμες: «Ήμασταν η πρώτη ερευνητική ομάδα στον κόσμο που ανακάλυψε ότι οι επιληπτικές κρίσεις είναι προβλέψιμες, δεν συμβαίνουν τυχαία αλλά είναι αποτέλεσμα παρατεταμένου συγχρονισμού μέρους του εγκεφάλου με την επιληπτική εστία πολύ προτού εκδηλωθεί μια κρίση. Αυτή η πρώτη ανακάλυψη έγινε με τη θεωρία των μη γραμμικών συστημάτων και του χάους στον χωροχρόνο του εγκεφάλου όπως καταγράφεται μέσω ηλεκτροεγκεφαλογραφημάτων» λέει.
Οι νέες ανακαλύψεις στις οποίες οδήγησε το βασικό αποτέλεσμα της έρευνας ου καθηγητή είναι οι εξής:
- Οι κρίσεις βοηθούν τον εγκέφαλο να ξεφύγει από τον υπερσυγχρονισμό που προηγείται των κρίσεων.
- Η έγκαιρη παρέμβαση και ο έλεγχος του εγκεφάλου μπορούν να αποτρέψουν τις επικείμενες κρίσεις -για παράδειγμα μέσω έξυπνων εμφυτευμένων ηλεκτρικών ερεθιστών που ενεργοποιούνται όταν ανιχνεύουν τον παθολογικό υπερσυγχρονισμό και τον διακόπτουν.
- Υπάρχει η δυνατότητα να αναγνωρίζεται το επιληπτικό δίκτυο και η επιληπτική εστία σε περιόδους μη κρίσεων.
Τα αποτελέσματα της έρευνας «που μέχρι στιγμής έχει βοηθήσει στην ανάλυση της συμπεριφοράς των νευρωνικών δικτύων και των κρίσεων στην επιληψία», έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται σε κλινικές μελέτες για τη διάγνωση, την πρόγνωση και τη θεραπεία της επιληψίας, ενώ, σύμφωνα με τον Λεωνίδα Ιασεμίδη, μπορούν να έχουν πολλές ακόμη εφαρμογές, όχι μόνο αναφορικά με τη συγκεκριμένη ασθένεια.
«Επειδή η προσέγγιση μας είναι γενικής φύσεως, είναι δυνατόν και έχουμε αρχίσει να την εφαρμόζουμε και σε άλλες ασθένειες του εγκεφάλου που χαρακτηρίζονται από σποραδικές και απρόβλεπτες κρίσεις της κανονικής λειτουργίας του, όπως κρίσεις λόγω τραυματικών εμπειριών, ημικρανίες, μανιακές καταθλίψεις κλπ. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην αξιολόγηση της κρισιμότητας και στην παρακολούθηση και αξιολόγηση της πορείας της παρεχόμενης αντιεπιληπτικής θεραπείας σε κατεπείγουσες περιπτώσεις ασθενών, σε ιατρικές μονάδες πρώτης βοήθειας, σε νοσοκομεία ή ασθενοφόρα. Σήμερα πλέον μελετάμε τη συμπεριφορά του εγκεφάλου και υπό συνθήκες αναισθησίας κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων».
Ο καθηγητής υπογραμμίζει ότι οι ερευνητικές προσπάθειες των βιοϊατρικών μηχανικών δεν καρποφορούν αν δεν υπάρχει στενή συνεργασία με ιατρούς, για παράδειγμα, στη δική του περίπτωση με ιατρικά κέντρα που ειδικεύονται στην έρευνα του εγκεφάλου και την επιληψία. Τέτοια ιατρικά κέντρα, με τα οποία συνεργάζεται ο Λεωνίδας Ιασεμίδης είναι του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν στο Ανν Άρμπορ, του Πανεπιστημίου της Φλόριντα στο Γκέινσβιλ, η Κλινική Mayo στο Φοίνιξ-Αριζόνα, το Barrow Neurological Institute επίσης στο Φοίνιξ-Αριζόνα καθώς και η Κλινική Cleveland στο Κλίβελαντ-Οχάιο.
Επίσης, ο διακεκριμένος επιστήμονας τονίζει την αξία της συνεργασίας του με φοιτητές, μεταπτυχιακούς φοιτητές, επιστήμονες και συνεργάτες καθηγητές στα Πανεπιστήμια της Φλόριντα και της Αριζόνα καθώς και στο Πολυτεχνείο της Λουϊζιάνα όπου και διδάσκει.
Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός φιλοδοξεί να είναι Ελληνες ερευνητές εκείνοι που θα δαμάσουν τελικά την επιληψία. «Κάνω έκκληση στους ευεργέτες της Ελλάδας αλλά και σε όλο τον κόσμο να στηρίξουν αυτή τημ προσπάθεια που αφορά τους νέους στη χώρα μας. Είμαστε ανοικτοί για μια πρωτοβουλία που θα στηρίξει οικονομικά τα Ελληνόπουλα να έρθουν στα ερευνητικά κέντρα μας στην Αμερική, να ασχοληθούν και να συνεισφέρουν στην έρευνα του εγκεφάλου γενικά και στη θεραπεία της επιληψίας ειδικά. Αυτό είναι ένα όνειρο που μπορεί να πραγματοποιηθεί! Μπορεί αυτή η διαδεδομένη ασθένεια, που Έλληνες την αναγνώρισαν σωστά και της έδωσαν το όνομα μερικές χιλιάδες χρόνια πριν, να δαμασθεί τελικά από Έλληνες ερευνητές! Μια τέτοια οικονομική πρωτοβουλία θα ήταν ό,τι καλύτερο για την Ελλάδα, ειδικά σήμερα».
Αναφερόμενος τέλος, στην υψηλότατη διάκριση, την εκλογή του ως μέλους της Εθνικής Ακαδημίας Εφευρετών των Η.Π.Α., λέει: «Η εκλογή στην Εθνική Ακαδημία των Εφευρετών των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής είναι σημαντική για έναν επιστήμονα διότι αντιπροσωπεύει μια αναγνώριση του έργου του από άτομα που έχουν ήδη σημαντικές εφευρέσεις και συνεισφορά στην Τεχνολογία και την Επιστήμη. Και μάλιστα είναι ιδιαίτερα σημαντική μια τέτοια αναγνώριση για έναν επιστήμονα από την Ελλάδα, την παγκόσμια κοιτίδα της επιστήμης».
Ο Λεωνίδας Ιασεμίδης αποφοίτησε από το Μετσόβειο Πολυτεχνείο με το δίπλωμα του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού το 1982 και συνέχισε τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν στη Βιοϊατρική Μηχανική. Σήμερα, είναι καθηγητής Βιοϊατρικής Μηχανικής και διευθυντής του Κέντρου Βιοϊατρικής και Αποκατάστασης Λειτουργιών στο Πολυτεχνείο της Λουϊζιάνα, ομότιμος καθηγητής της Νευρολογίας και της Νευροχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Αρκανσο και επίτιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.