Συνολική διαφωνία για το πώς πρέπει να γίνει το άνοιγμα του ΠΑΣΟΚ προς τα άλλα κόμματα της σοσιαλδημοκρατίας έχουν η Φώφη Γεννηματά με τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Η διαφωνία επεκτάθηκε τώρα και μεταξύ Βενιζέλου και στελεχών της ΔΗΜΑΡ.
Ενδεικτικό είναι το άρθρο του Δημήτρη Χατζησωκράτη, μέλους του Κεντρ. Συντονιστικού Συμβουλίου της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ και της Εκτ. Επιτροπής της ΔΗΜΑΡ.
Γράφει στο περιοδικό Μεταρρύθμιση με τίτλο "Ελληνική Σοσιαλδημοκρατία. Στο χώρο της ευρύτερης Αριστεράς":
Η πρόταση- κάλεσμα της Φ. Γεννηματά, επικεφαλής της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ και Προέδρου του ΠΑΣΟΚ αναμφισβήτητα έτυχε μιας, καταρχήν, επιδοκιμασίας από όσους και όσες ενδιαφέρονται για το παρόν και το μέλλον του ευρύτερου αυτού χώρου. Από τους πολίτες που αυτοπροσδιορίζονται ως ανήκοντες στο ριζοσπαστικό κέντρο, την ανανεωτική και δημοκρατική αριστερά, το δημοκρατικό σοσιαλισμό και την πολιτική οικολογία.
Την πρόταση, κάλεσμα- και προσωπικά- τη θεωρώ ως θετική μια και στη φάση αυτή προτείνει έναν οδικό χάρτη για μια πορεία προς την ενιαιοποίηση του διάσπαρτου πολιτικού χώρου, που ορίζεται από την ανειρήνευτη αντιπαλότητα του προς την ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ, αλλά και από την αντίθεσή του προς τη ΝΔ, τον ΣΥΡΙΖΑ, την ΛΑΕ και το ΚΚΕ.
Ο οδικός αυτός χάρτης, που είναι ανοικτός σε περαιτέρω συζήτηση, πρωταρχικά περιλαμβάνει την προγραμματική και πολιτική βάση μιας ευρύτερης συμφωνίας, την πρόταση εξουσίας της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας, για να καταλήξει και στην εκλογή του/της ηγέτη από το σύνολο των πολιτών που θα στέρξουν να αγκαλιάσουν αυτή την πρωτοβουλία.
Ήδη στο χώρο της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ (ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ-Κινήσεις Πολιτών) έχει συμφωνηθεί να υπάρξει, μετά από ευρύτερη συζήτηση στα ηγετικά όργανα μια ενιαία Πρόταση-Σχέδιο προς όλες τις άλλες ενδιαφερόμενες να συντρέξουν και συμπορευτούν δυνάμεις, κινήσεις και προσωπικότητες, τόσο της κεντρικής πολιτικής σκηνής όσο και κυρίως της περιφέρειας. Για έναν ευρύτερο διάλογο, συνεννόηση, συμφωνία. Χωρίς ηγεμονισμούς και χωρίς αποκλεισμούς.
Σταθερά βήματα με συναινέσεις
Ο ενιαίος χώρος για να προχωρήσει στέρεα, πρέπει να κάνει σταθερά βήματα. Γι’ αυτό και η διασφάλιση των πρώτων βημάτων μέσα από τη συγκρότηση ενός «ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ της κεντροαριστεράς» δηλαδή με την κατ΄ αρχήν διατήρηση της αυτοτέλειας των συνιστώντων /συμβαλλομένων μερών, κομμάτων, κινήσεων και μη ενταγμένων προσωπικοτήτων θα παρέχει τη δυνατότητα της «ωρίμανσης» στον ενιαίο χώρο. Θα προβλέπει τη μη επιβολή του ισχυρότερου σχήματος, τη διασφάλιση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών, της «προίκας» με την οποία προσέρχονται στον φορέα κόμματα, κινήσεις και προσωπικότητες. Το πνεύμα της συναίνεσης στη φάση αυτή θα πρέπει να υπερτερεί του δημοκρατικού εν γένει κανόνα της πλειοψηφίας.
O Θανάσης Θεοχαρόπουλος, πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ, στο πλαίσιο αυτό πρότεινε στο Κεντρικό Συμβούλιο της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ αντί μιας Προγραμματικής Συνδιάσκεψης τον Μάρτιο, όπου θα αποφασισθεί η νέα Διακήρυξη, οι θέσεις του νέου φορέα, το όνομα και τα σύμβολά του, να προηγηθεί μια συνάντηση-διάσκεψη- συνδιάσκεψη των καθοδηγητικών οργάνων των κομμάτων, κινήσεων αλλά και προσωπικοτήτων που έχουν συμβάλει στις εκλογικές μάχες του ευρύτερου χώρου και να ακολουθήσει ένα Συνέδριο με τη συμμετοχή των μελών για την ανάδειξη Προγραμματικών αρχών και ηγετικού οργάνου. Η άμεση εκλογή του/της επικεφαλής του νέου σχήματος θα ακολουθήσει μετά από ένα μήνα.
Προφανώς- το επαναλαμβάνω για μια ακόμη φορά- ο οδικός χάρτης πρέπει να αποτελέσει και θα αποτελέσει αντικείμενο ευρύτερης συζήτησης και θα είναι προϊόν μιας συναινετικής διαδικασίας, που θα συναρτάται και από την διαθεσιμότητα συμμετοχής και άλλων δυνάμεων, πέραν αυτών που σήμερα συντρέχουν στη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ…
Θα ήθελα όμως εδώ με την ευκαιρία, παρά τα λεγόμενα ότι «η ιστορία διδάσκει ότι… δεν διδασκόμαστε από την Ιστορία», να υπενθυμίσω ότι το SFIO (η ονομασία του Ιστορικού Σοσιαλιστικού Κόμματος) μετασχηματίζεται σε Νέο Σοσιαλιστικό Κόμμα(NPS) τον Μάϊο του 1969 στο Alfortville, για να περάσει, μετά από ένα ακόμη Συνέδριο στο Issy- les- Moulineaux τον Ιούλιο του 1969 και ένα ακόμη έκτακτο Συνέδριο στο Epinay – sur Seine τον Ιούνιο του 1970, στο περίφημο Ιδρυτικό Συνέδριο του Epinay του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PS), όπως το γνωρίζουμε σήμερα, τον Ιούνιο, πλέον, του 1971!
Η ελληνική Σοσιαλδημοκρατία
Θεωρώ αναγκαίο ο ευρύτερος χώρος μας να αυτοπροσδιορίζεται και να ονοματίζεται ως η ελληνική σοσιαλδημοκρατία, ως ο χώρος που πρέπει να αρχίσει και στην Ελλάδα να θεωρείται ως εντασσόμενος στο πραγματικό δίπολο: Δεξιά –Αριστερά. Αυτό που στη Γαλλία λένε οι «Αριστερές της Γαλλίας» έτσι και στην Ελλάδα του 2016 εντός του υπερσυνόλου της ευρύτερης ελληνικής Αριστεράς να θεωρείται ότι εντάσσεται η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ και κατ΄ επέκταση ο υπό συγκρότηση χώρος της Δημοκρατικής Προοδευτικής Μεταρρυθμιστικής Παράταξης. Ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΛΑΕ, το ΚΚΕ, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ κλπ. είναι κόμματα που ανήκουν στην αριστερά, αλλά δεν είναι η δική μας αριστερά. Και η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ και αυτά τα κόμματα είναι χώροι πρωτίστως ανταγωνιστικοί απέναντι στη Δεξιά, αλλά και ανταγωνιστικοί μεταξύ τους.
Ούτε προοδευτικό κέντρο, ούτε Μεταρρυθμιστικός πόλος
Η ελληνική Σοσιαλδημοκρατία, αυτοτοποθετούμενη στο χώρο της ευρύτερης Αριστεράς, οφείλει να ισχυροποιηθεί σε ανταγωνιστική σχέση, πρώτα και κύρια με το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και με τις άλλες δυνάμεις του χώρου, να στοχεύει δηλαδή να είναι αυτή που θα αποτελέσει την κύρια δύναμη διεκδίκησης την διακυβέρνησης του τόπου. Να αντιπαρατεθεί ιδεολογικά και πολιτικά, να είναι ευθέως ανταγωνιστική με τη Δεξιά, την κυριαρχική έκφρασή της τη ΝΔ, δίνοντας τη μάχη να κερδίσει και τα κοινωνικά στρώματα που δεν οριοθετούνται πολιτικά και ιδεολογικά, πέρα από ένα ασαφώς προσδιοριζόμενο ως υπόλοιπο, ΚΕΝΤΡΟ.
Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να αυτοπροσδιορίζεται ως το ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ. Ούτε ως ο ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΣ ΠΟΛΟΣ. Εμείς επιδιώκουμε να εκφράσουμε τη συμμαχία των μισθωτών τάξεων με τα μεσαία στρώματα, συμμαχία η οποία δεν θα εφαρμόζει πολιτικές του Πολιτικού Κέντρου αλλά σοσιαλδημοκρατικές μεταρρυθμιστικές πολιτικές στο κέντρο.
Εξηγούμαι:
Στην όλη αυτή ζήτηση ,που έχει αρχίσει και που αναμφισβήτητα έχει ενδιαφέρον, οφείλουμε να μη συγχέουμε δύο διαφορετικά αν όχι ανταγωνιστικά πράγματα. Τη διακυβέρνηση ΣΤΟ Κέντρο και τη διακυβέρνηση ΑΠΟ το Κέντρο.
Στην Εισαγωγή στο βιβλίο του Jacques Julliard: «Οι Αριστερές της Γαλλίας»(Εκδ. ΠΟΛΙΣ, 2015) ο συγγραφέας σημειώνει σχετικά(σελ.20-21): « Όταν ο Ντ΄Εστεν δηλώνει « ότι η Γαλλία θέλει να κυβερνηθεί στο Κέντρο» επικαλείται μια κοινοτοπία: όλες οι κυβερνήσεις ανεξάρτητα από τη φύση τους προσπαθούν να καταλάβουν κεντρική θέση στην πολιτική σκακιέρα εξασφαλίζοντας έτσι τη μεγίστη δυνατή σταθερότητα… Η μεθοδευμένη μεσότητα, η αλφαβήτα της πολιτικής στρατηγικής δεν έχει καμία σχέση με την ιδεολογική μεσότητα. Με άλλα λόγια κάθε κοινότητα επιθυμεί να κυβερνηθεί στο Κέντρο».
Με πιο τρέχουσες πολιτικές διατυπώσεις, η ελληνική Σοσιαλδημοκρατία οφείλει να συγκροτηθεί αυτόνομα, με αυτοδύναμη στρατηγική, διακριτή και πολιτικά οριοθετημένη από τον αριστερό λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ τις παρωχημένες ιδεολογίες και τις επικίνδυνες για τον τόπο πολιτικές του, καθώς και από τις συντηρητικές θέσεις που εκπροσωπεί η ΝΔ.
ΠΟΤΑΜΙ, ΚΙΔΗΣΟ, ανέντακτες προσωπικότητες ΝΑΙ. Λεβέντης ΟΧΙ
Τα πολιτικά κόμματα που μπορούν και πρέπει να συμμετάσχουν σε αυτό το εγχείρημα είναι το ΠΟΤΑΜΙ και το ΚΙΔΗΣΟ.
Θα ήθελα να είμαι απολύτων σαφής σε ότι αφορά τον Λεβέντη και το κόμμα του «ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΝ». Νομίζω ότι σ΄ αυτή την υπόθεση πρέπει να υπάρχουν και ορισμένα όρια. Αν ο Αλ. Τσίπρας και το στενό του επιτελείο για λόγους αγκύρωσης στην εξουσία «φλερτάρουν» με τον Λεβέντη, εμείς για τη συγκρότηση του χώρου δεν έχουμε κανένα λόγο να προστρέξουμε σ΄ αυτόν. Και για λόγους σοβαρότητας του εγχειρήματος.
Τώρα σε ότι αφορά τα πρόσωπα, ανέντακτες προσωπικότητες, της πολιτικής, της επιστήμης, του επιχειρηματικού κόσμου, της μισθωτής εν γένει εργασίας, των αγροτών στην Περιφέρεια Αττικής και Θεσσαλονίκης αλλά κυρίως στις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας, είμαι βέβαιος ότι όσοι και όσες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την υπόθεση αυτή, θα συμμετάσχουν και συμπορευτούν στο βαθμό που μέρα με την ημέρα θα πείθονται ότι πρόκειται για μια προσπάθεια που επιδιώκει να δώσει απαντήσεις στο αίτημα που αναβλύζει από τις πολιτικές αγωνίες ενός ευρύτερου κόσμου και που σε κάθε περίπτωση δεν περιορίζεται σε «παίχνια» μηχανισμών ή σε «εξυπηρετήσεις» προσώπων.
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ έχει κύριο ρόλο στο εγχείρημα
Το ΠΟΤΑΜΙ, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα του Σεπτεμβρίου, πολύ μακράν της κεντρικής στόχευσης του Στ. Θεοδωράκη, μετά την ανάδειξη του Κυρ. Μητσοτάκη στην ηγεσία της ΝΔ, βαδίζει προς το Συνέδριό του, τέλος Φεβρουαρίου, που όπως όλα δείχνουν θα είναι ένα Συνέδριο επαναπροσδιορισμού και πολιτικής αναστοχοθεσίας.
Προσωπικά, από το ίδιο το βράδυ των εκλογών της 20ης Σεπτεμβρίου συμμετέχοντας στα τηλεοπτικά πάνελ ένιωσα την πολιτική ανάγκη να απευθυνθώ στο ΠΟΤΑΜΙ και να καλέσω ως σύνολο, ή έστω όσους και όσες νιώθουν ότι η υπόθεση της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας τους αφορά για μια μεγάλη συζήτηση.
Σε κάθε περίπτωση θεωρώ ότι ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ πρέπει να παίξει κύριο ρόλο σε αυτό το εγχείρημα. Ενδεχομένως όχι με όλο το σημερινό του πολιτικό προσωπικό- μια και ένα τμήμα του και όχι μόνο η Δράση, θεωρεί πιο συγγενικές τις ιδέες του οικονομικού φιλελευθερισμού του Κυρ. Μητσοτάκη. Αλλά αυτό θα το δούμε…
Να υπογραμμίσω εδώ ότι είναι απολύτως ορθή η επιμονή του Στ. Θεοδωράκη και άλλων κορυφαίων στελεχών για την εκ των ων ουκ άνευ ύπαρξη συγκεκριμένων πολιτικών θέσεων για τα μείζονα προβλήματα. Μόνο πάνω σε αυτά μπορεί, ή όχι, να κτισθεί μια οποιαδήποτε σύγκλιση, κοινή δράση, συμπόρευση και, γιατί όχι, ενιαιοποίηση.
Ακριβώς σε αυτή την κατεύθυνση έχουν ήδη από τη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ αναδειχθεί και τα πεδία για την ανάδειξη των προγραμματικών αρχών. Αναφέρομαι ενδεικτικά σε 6 κύρια:
-Σύγχρονο Κράτος, φιλικό για τον πολίτη και την Ανάπτυξη. Αποκέντρωση και Αυτοδιοίκηση
-Αξιόπιστο και διαφανές Πολιτικό Σύστημα
-Νέο Παραγωγικό Πρότυπο για Ανάπτυξη, Επενδύσεις και θέσεις εργασίας
-Σύγχρονο Κοινωνικό Κράτος, Ποιοτικές υπηρεσίες για όλους και προστασία των αδύναμων
-Παιδεία και Πολιτισμός
– Ελλάδα στην Ευρώπη και τον Κόσμο. Ε.Ε. με Ανάπτυξη, Κοινωνική Συνοχή, θεσμική λειτουργία.
Όμως εδώ ελλοχεύει ένας κίνδυνος. Και οφείλω να το αναδείξω εξ αρχής. Να μη γίνει μέσα σε αυτή την απολύτως αναγκαία διαδικασία και η εμμονή σε μια πρόταση -αιχμή … το πρόσχημα για τη ματαίωση της σύγκλισης. Το παράδειγμα φωτίζει καλύτερα το θέμα: Με αφορμή την μεγάλη παρέμβαση στο κράτος για την οποία συμφωνούμε, να μην τα «σπάσουμε» για ένα επιμέρους ζήτημα όπως είναι η άρση της μονιμότητας στο δημόσιο, μια που εμείς, ως ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ, δεν θεωρούμε ορθό αυτό το μέτρο (και δεν αναφέρομαι στα, ούτως ή άλλως, προβλεπόμενα από τον Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα).