ΥΦΕΓΝΗ* ονομάζεται η νέα συνολική υπηρεσία επιμέλειας που προσφέρεται στον ελληνικό εκδοτικό χώρο. Παρέχει από ghostwriting και επιμέλεια περιεχομένου μέχρι διόρθωση τελικού δοκιμίου.
Το δοκίμιο δεν είναι και το πιο δημοφιλές λογοτεχνικό είδος στην Ελλάδα, ωστόσο ο Χρήστος Χρυσόπουλος έχει καταφέρει να διακριθεί σε αυτό και να μεταφραστεί σε 10 γλώσσες. Πέρα από το δοκίμιο όμως ασχολείται και με άλλες μορφές λογοτεχνίας (πεζογραφία, χρονικό) και επίσης τα τελευταία χρόνια συνδυάζει τη λογοτεχνία με τα εικαστικά – έχει ήδη κάνει αρκετές ατομικές εκθέσεις και αυτές τις μέρες συμμετέχει στην ομαδική GODOT (γκαλερί ArtWall στην οδό Σοφοκλέους, στην Αθήνα) με άξονα το ομώνυμο θεατρικό του Σάμιουελ Μπέκετ. Επίσης, άσχετο αυτό με τη λογοτεχνία, είναι και μαραθωνοδρόμος. Δηλαδή μιλάμε έναν πολυπράγμονα άνθρωπο.
Τον συνάντησα με αφορμή ένα δελτίο τύπου που έλαβα σχετικά με τη νέα δραστηριότητά του, το εγχείρημα ΥΦΕΓΝΗ*. Μάλιστα κατά διαβολική σύμπτωση, την ίδια μέρα νωρίτερα διάβαζα το άρθρο ενός Βρετανού συγγραφέα στον Guardian που έλεγε πως αν ένας λογοτέχνης θέλει να ζήσει ανθρωπινά από το γράψιμο, να πάψει να σκέφτεται μόνο τι θέλει να γράφει ο ίδιος. Καλά θα κάνει να ερευνήσει τι θα ήθελαν να γράψουν οι άλλοι και να κάνει τη δουλειά για εκείνους...
Κάπως έτσι λοιπόν άρχισε η κουβέντα μας και καθώς τον ρωτούσα διάφορα πράγματα για να καταλάβω τι ακριβώς είναι η ΥΦΕΓΝΗ* βρέθηκα μπροστά σε ένα ολόκληρο πρότζεκτ που αν πετύχει, μπορεί να αλλάξει την κατάσταση που επικρατεί στον χώρο του βιβλίου. «Αν πετύχει... Εμείς κάνουμε μια προσπάθεια. Ενα site είναι όλη η ιστορία. Αν δεν πετύχει, δεν πειράζει, πάμε παρακάτω», μου είπε.
Μα πως σας ήρθε αυτή η ιδέα;
«Είναι κάτι που λειτουργεί πολύ στο εξωτερικό. Προσωπικά το έχω συναντήσει στις αγγλοσαξονικές εκδόσεις. Αλλά βασικά για μένα η επιμέλεια δεν είναι κάτι καινούργιο. Βιοπορίζομαι με αυτόν τον τρόπο τα τελευταία δέκα χρόνια. Βεβαίως με την κρίση υπάρχει πρόβλημα. Οι πληρωμές καθυστερούν, οι χρόνοι είναι φοβερά πιεστικοί, ξέρετε τώρα... Από την άλλη, ως συγγραφέας που εκδίδω τα βιβλία μου σε παραδοσιακούς εκδοτικούς οίκους έχω επισημαίνει και ένα άλλο πρόβλημα: ποτέ δεν ξέρεις πόσο αμείβεται η κάθε υπηρεσία όταν εκδίδεις ένα βιβλίο. Μιλάω κυρίως για περιπτώσεις αυτοεκδόσεων. Οπότε εμείς στην ΥΦΕΓΝΗ* αποφασίσαμε αυτό το θέμα να το ξεκαθαρίσουμε. Παρέχουμε 3 υπηρεσίες (επιμέλεια περιοχέμνου, διόρθωση, ghostwriting). Ο υποψήφιος πελάτης στην προφορά που θα του στείλουμε ξέρει ακριβώς πόσο κοστίζει η κάθε υπηρεσία. Και η τιμή διαμορφώνεται αναλόγως με τις ανάγκες του δικού του κειμένου».
Αρα απευθύνεστε σε συγγραφείς που θέλουν να εκδώσουν μόνοι τα βιβλία τους;
«Η ΥΦΕΓΝΗ* ανήκει στο ευρύτερο πλαίσιο της πλατφόρμας FAIREAD η οποία παρέχει συνολική υπηρεσία αυτοέκδοσης και διανομής όχι μόνο σε λογοτέχνες αλλά και σε μικρούς εκδοτικούς οίκους και σε φορείς πολιτισμού που θέλουν να εκδώσουν φυλλάδια, προγράμματα, λευκώματα κτλ. σε μικρή ποσότητα. Ή επίσης απευθύνεται σε άτομα και φορείς που θέλουν μεν να γράψουν και να σχεδιάσουν ένα έντυπο αλλά όχι να το τυπώσουν. Η πλατφόρμα μας τους παρέχει δωρεάν τη δυνατότητα να το αναρτήσουν στο διαδίκτυο ολοκληρωμένο, σε μορφή pdf για όσο διάστημα επιθυμούν».
Αν κάποιος θέλει να γράψει, ας πούμε τα απομνημονεύματά του, αλλά δεν αισθάνεται σίγουρος για το κείμενό του ή θέλει εξ' αρχής βοήθεια στη συγγραφή, μπορεί να απευθυνθεί στην ΥΦΕΓΝΗ*;
«Ακριβώς. Αν χρειάζεται βοήθεια στο γράψιμο (δηλαδή ghostwriting) αυτό το αναλαμβάνει η πολύ έμπειρη στο είδος, Λεωνή Θανασούλα. Αν χρειάζεται επιμέλεια περιεχομένου, αυτό το αναλαμβάνω εγώ. Αν χρειάζεται γλωσσική/τυπογραφική διόρθωση και επιμέλεια τότε θα συνεργαστεί με την επίσης πολύ έμπειρη διορθώτρια Ελένη Ζαφειρούλη».
Ας μιλήσουμε για το δικό σας κομμάτι. Τι κάνει ένας επιμελητής περιεχομένου;
«Είναι τα μάτια, τα αυτιά και το μυαλό του συγγραφέα. Όχι τα συμπληρωματικά, αλλά τα κύρια και τα ουσιαστικότερα. Είναι η φωνή εκείνη που τον βοηθά να κατανοήσει: τι έχει γράψει ο ίδιος, τι καταλαβαίνει ο αναγνώστης από το κείμενο, πώς το έργο συνομιλεί με την παρακαταθήκη της λογοτεχνίας.
Επίσης, είναι ένας συνομιλητής που επισημαίνει στον συγγραφέα τυχόν προβληματικά σημεία ενός έργου και προτείνει ιδέες για την αντιμετώπισή τους. Είναι ο σύμμαχος της γραφής. Μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά όταν η γραφή φτάνει σε αδιέξοδο (writer’s block). Ο ρόλος του επιμελητή είναι αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας γραφής για τη σύγχρονη ευρωπαϊκή και αμερικανική λογοτεχνία».
Κι εσείς, δεν φοβάστε μήπως ασχολούμενος με τα βιβλία άλλων δεν μπορείτε να γράψετε τα δικά σας;
«Οχι. Εγώ αυτή τη δουλειά την κάνω δέκα χρόνια τώρα. Παράλληλα γράφω κανονικά».
Περισσότερες πληροφορίες για την ΥΦΕΓΝΗ* στο http://fairead.net/hyfegni
* Ο Χρήστος Χρυσόπουλος (1968) έχει εκδώσει δεκατρία βιβλία και έχει μεταφραστεί σε 10 γλώσσες. Έχει βραβευτεί με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (2008) και με τα γαλλικά βραβεία Prix Laure Bataillon (2014) και Prix Ravachol (2013), καθώς και με το βραβείο Balkanika (2015). Επίσης, του έχει απονεμηθεί ο τίτλος του L’ordre des Arts et des Lettres.