Ποια είναι η σέξι κοκκινομάλλα στο Φιλί του Κλιμτ; Και ποια είναι οι άλλη, με τις μαύρες κάλτσες που ποζάρει στον Σίλε; Οι γυναίκες που ζωγράφισαν οι εμβληματικοί Αυστριακοί ζωγράφοι ήταν τολμηρές, πλούσιες, μποέμ, φιλότεχνες και σέξι.
Τα ονόματα Γκούσταβ Κλιμτ, Εγκον Σίλε και Οσκαρ Κόκοτσκα είναι γνωστά σε πολλούς. Το περίφημο Φιλί, είναι αναγνωρίσιμο από φιλότεχνους και μη. Το ίδιο και τα σέξι κορίτσια του Εγκον Σίλε. Ο Κόκοτσκα είναι λιγότερο γνωστός στον πολύ κόσμο, ωστόσο μαζί με τους δύο προηγούμενους είχαν φέρει την επανάσταση στη ζωγραφική της Βιέννης, από τα τέλη του 19ου αιώνα. Επιπλέον μαζί με μία ευρύτερη ομάδα καλλιτεχνών, αρχιτεκτόνων, συγγραφέων, συνθετών και σχεδιαστών, δημιούργησαν την περίφημη Ενωση των Αυστριακών Καλλιτεχνών της Βιέννης, η οποία έθεσε και τη βάση αυτού που αποκαλούμε σήμερα design.
Κλιμτ, Σίλε και Κόκοτσκα, όλοι ζωγράφιζαν γυναίκες. Και τις ζωγράφιζαν σέξι, προκλητικές, με αυνανιστικούς υπαινιγμούς. Ο Κλιμτ χωρίς εσώρουχα συνήθως. Ο Σίλε σε πολύ τολμηρές στάσεις και γι αυτό είχε πολλά πάρε δώσε με την αστυνομία. Ποιες ήταν όμως αυτές οι γυναίκες;
Μία έκθεση που γίνεται αυτόν τον καιρό στη Βιέννη στην πινακοθήκη Belvedere με τίτλο «The Women of Klimt, Schiele and Kokoschka» (Οι γυναίκες του Κλιμτ, του Σίλε και του Κόκοτσκα) μας θυμίζει αυτές τις όμορφες και σέξι φιγούρες και μας βάζει σε ένα παιχνίδι αναζήτησης της ταυτότητάς τους. Την έκθεση συνοδεύει και μια ομότιτλη έκδοση, η οποία επικεντρώνεται στους συγκεκριμένους ζωγράφους και μελετά τον τρόπο με τον οποίο συνέβαλλαν στην τεράστια αλλαγή απεικόνισης της γυναίκας στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Η έκθεση διαρκεί ως τις 28 Φεβρουαρίου.
Δείτε όμως πιο κάτω ποια ήταν τα πιο διάσημα μοντέλα τους και τι είδους σχέσεις συνέδεαν τις γυναίκες αυτές με τους εμβληματικούς Αυστριακούς εικαστικούς.
1. Εμιλι Φλετζ
Σχεδιάστρια μόδας και επιχειρηματίας. Μποέμ μούσα της Βιέννης. Μαζί με τη μικρότερη αδελφή της Ελέν, είχαν τον πιο δημοφιλή οίκο μόδας της Βιέννης στις αρχές του 20ου αιώνα, με την ονομασία Αδελφές Φλετζ. Μάλιστα τα ρούχα τους, παρέπεμπαν πολύ στο στυλ της Ενωσης Καλλιτεχνών. Η δόξα του οίκου κράτησε μέχρι το 1938. Με την άνοδο του Τρίτου Ράιχ στην Αυστρία έχασαν όλη την πελατεία τους, έκλεισαν τον οίκο και η Εμιλι έραβε τις λιγοστές πελάτισσες που είχαν απομείνει στο σπίτι της.
Τον Κλιμτ τον γνώρισε χάρη στην Ελέν η οποία είχε παντρευτεί το 1981 τον αδελφό του ζωγράφου, Ερνστ. Οταν, έναν χρόνο μετά, πέθανε ο Ερνστ, ο Γκούσταβ ανέλαβε προστάτης της χήρας και μπαινόβγαινε συχνά στο σπίτι των Φλετζ. Η Εμιλι τότε ήταν 18 ετών και ο Κλιμτ άρχισε να τη ζωγραφίζει. Σύντομα, εκτός από μούσα, έγινε και η σύντροφος της ζωής του.
Η Εμιλι Φλετζ με φόρεμα που σχεδίασε η ίδια για τον οίκο μόδας που διατηρούσε με την αδελφή της
2. Ευγενία Πριμαβέζι
Πλούσια κυρία, της βιεννέζικης κοινωνίας, σύζυγος του Οτο Πριμαβέζι, ο οποίος ήταν τραπεζίτης, βιομήχανος, βασικός χρηματοδότης και μάνατζερ της Ενωσης Καλλιτεχνών της Βιέννης (1915-1926). Η Ευγενία ήταν ηθοποιός προτού τη νυμφευθεί ο Οτο και μετά τον γάμο απέκτησε τον πρώτο λόγο στις καλλιτεχνικές χορηγίες του συζύγου της. Μάλιστα τον πατρονάριζε και στο management της καλλιτεχνικής ομάδας. Ο Οτο λοιπόν όντας manager των Καλλιτεχνών παρήγγειλε στον Κλιμτ το πορτρέτο της συζύγου και της κόρης του. Το 1926 πέθανε. Ηταν Φεβρουάριος. Τον Μάιο η τράπεζά του είχε χρεοκοπήσει.
3. Μαντα Πριμαβέζι
Η κόρη του Οτο και της Ευγενίας Πριμαβέζι. Ο Κλιμτ φιλοτέχνησε το πορτρέτο της το 1913.
4. Αντέλ Μπλοχ-Μπάουερ
Ο Κλιμτ τη ζωγράφισε το 1912. Ηταν η σύζυγος του Φερδινάνδου Μπλοχ – γιος τραπεζίτη και βιομηχάνου ζάχαρης. Ο πατέρας της ίδιας ήταν διευθυντής τραπέζης. Η μητέρα της ήταν ισχυρή βιομήχανος, μεγάλη οικονομική υποστηρίκτρια των τεχνών και μεγάλη θαυμάστρια του Κλιμτ. Ετσι η Αντέλ, είναι η μόνη πελάτισσα που ο εικαστικός φιλοτέχνησε δύο φορές.
5. Ρόουζ φον Ρόστχορν-Φράιντμαν
Ο τίτλος του πορτρέτου είναι «Η κυρία με τα μαύρα» και πρωτοπαρουσιάστηκε στην 10η έκθεση της Ενωσης των Αυστριακών Καλλιτεχνών το 1901. Η Ρόουζ και ο σύζυγός της υπήρξαν εξέχουσες προσωπικότητες στην καλλιτεχνική σκηνή της Βιέννης στα τέλη του 19ου αιώνα. Η ίδια ήταν μία πολύ μοντέρνα και δραστήρια γυναίκα, καθώς και δεινή ορειβάτις. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου έγινε εθελόντρια νοσοκόμα σε ένα στρατιωτικό νοσοκομείο της Βιέννης. Εκεί κόλλησε τύφο και πέθανε το 1919.
6. Γκέρτι (Γερτρούδη) Σίλε
Η κατά 4 χρόνια μικρότερη αδελφή του Εγκον Σίλε, στην οποία ο ζωγράφος είχε από παιδί τεράστια αδυναμία. Η άλλη του αδυναμία ήταν τα τραίνα και τα ζωγράφιζε διαρκώς. Ο πατέρας του, Αντολφ Σίλε, παρότι ο ίδιος εργαζόταν στους Αυστριακούς Σιδηροδρόμους, έσκιζε τα μπλοκ ζωγραφικής του μικρού Εγκον για να πολεμήσει αυτή την εμμονή του με τα τραίνα. Επίσης μια μέρα που τα δύο αδέλφια είχαν κλειδωθεί για ώρες μέσα σε ένα δωμάτιο του σπιτιού, έσπασε βίαια την πόρτα για να δει τι έκαναν... Διαπίστωσε ότι προσπαθούσαν να μαγνητοσκοπήσουν ο ένας τον άλλο. Λίγο αργότερα, όταν ο Σίλε ήταν 14 και η Γκέρτι 12, την πήρε κρυφά και ταξίδεψαν με τρένο στην Τεργέστη. Διανυκτέρευσαν ένα βράδυ σε δωμάτιο ξενοδοχείου και την επομένη επέστρεψαν.
7. Εντιθ Σίλε
Το 1914, ο Σίλε γνώρισε τις αδελφές Εντι και Αντέλ Χαρμς. Ζούσαν με τους γονείς τους κοντά στο εργαστήριό του στη Βιέννη. Η οικογένειά τους ήταν μεσαίας κοινωνικής τάξης και ασπαζόταν τον προτεσταντισμό. Εναν χρόνο μετά τη γνωριμία τους ο Σίλε πρότεινε γάμο στην πιο αναγνωρισμένη κοινωνικά από τις δύο αδελφές, την Εντιθ. Τότε έγραψε σε έναν φίλο του το σημείωμα «Σκοπεύω να κάνω έναν γάμο συμφέροντος. Οχι με τη Γουόλι»... Ο γάμος έγινε στις 17 Ιουνίου 1915, ημέρα που γιόρταζαν οι γονείς του τη δική τους επέτειο.
8. Γουόλι (Αντέλ) Χαρμς
Αν ο Σίλε δεν παντρευόταν από συμφέρον, τη Γουόλι θα διάλεγε για γυναίκα του. Μάλιστα διατηρούσε μαζί της σχέσεις από την αρχή της γνωριμίας τους. Οταν της ανακοίνωσε ότι σκόπευε να παντρευτεί την αδελφή της, της πρότεινε μάλιστα να συνεχίσουν να βλέπονται. Εκείνη προς απάντηση στα νέα και στην πρόταση του ζωγράφου τον εγκατέλειψε αυτοστιγμεί και εξαφανίστηκε για πάντα από τη ζωή του. Αυτός ο χωρισμός του κόστισε πολύ και του ενέπνευσε ένα από τα πιο ωραία έργα του «Ο θάνατος και η κόρη» (το τελευταίο έργο στη σειρά)
Αυτοπροσωπογραφία του Εγκον Σίλε με τη Γουόλι. Εξαιρετικά τολμηρή για την εποχή!
«Ο θάνατος κι η κόρη», όπου Θάνατος=Σίλε και Κόρη=Γουόλι