Η αντιπολίτευση της Βενεζουέλας παίρνει σήμερα τα ηνία του κοινοβουλίου για πρώτη φορά εδώ και 16 χρόνια, σε κλίμα πλήρους σύγκρουσης με την τσαβιστική κυβέρνηση, η οποία έχει υποσχεθεί ότι θα μπλοκάρει τις πρωτοβουλίες της, παρά τις εγγυήσεις του προέδρου Νικολάς Μαδούρο.
Σ' ένα πλαίσιο ισχυρών εντάσεων ανάμεσα στην τσαβιστική εξουσία (από το όνομα του εκλιπόντος προέδρου Ούγκο Τσάβες, πού βρισκόταν στην εξουσία από το 1999 έως το 2013) και την αντιπολίτευση, οι 167 βουλευτές που εξελέγησαν στις 6 Δεκεμβρίου αναλαμβάνουν σήμερα τα καθήκοντά τους. Για πρώτη φορά από το 1999, ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης, η οποία ενώθηκε υπό την ονομασία "Τραπέζι Δημοκρατικής Ενότητας" (MUD), θα έχει την πλειοψηφία, καθώς κατέχει τα δύο τρίτα των εδρών (112) στο κοινοβούλιο της Βενεζουέλας.
Το κλίμα πολιτικής αστάθειας ενισχύθηκε το σαββατοκύριακο με τις εκκλήσεις και από τις δύο πλευρές να πραγματοποιηθούν σήμερα διαδηλώσεις, κάτι που δημιουργεί φόβους για βιαιότητες.
Όμως η ένταση μειώθηκε κάπως στη διάρκεια της χθεσινής νύηκτας, καθώς ο πρόεδρος Μαδούρο εγγυήθηκε ότι οι νέοι βουλευτές θα αναλάβουν τα καθήκοντά τους "ειρηνικά".
"Έδωσα επίσημες διαταγές στον υπουργό Εσωτερικών Γκονσάλες Λόπες να ληφθούν όλα τα μέτρα για να υπάρξει εγγύηση ότι η Εθνοσυνέλευση θα αναλάβει ειρηνικά καθήκοντα, σε πλήρη ηρεμία", δήλωσε χθες το βράδυ ο Νικολάς Μαδούρο σε ομιλία του που μεταδόθηκε από την τηλεόραση .
Οι δηλώσεις αυτές φαίνεται ότι αποτελούν ένδειξη κατευνασμού έπειτα από εβδομάδες κλιμάκωσης.
Εντούτοις οι νέοι βουλευτές αναλαμβάνουν τα καθήκοντά τους σε κλίμα νομικής ανασφάλειας, μετά την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας να αναστείλει την εκλογή τριών βουλευτών της αντιπολίτευσης και ενός τσαβιστή στην πολιτεία Αμασόνας (νότια Βενεζουέλα).
Αυτή η απόφαση ελήφθη έπειτα από την προσφυγή που κατέθεσε το Ενοποιημένο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Βενεζουέλας (PSUV) του προέδρου Μαδούρο. Στερεί, τουλάχιστον προσωρινά, την αντιπολίτευση από την πλειοψηφία της των δύο τρίτων στο κοινοβούλιο, καθώς αυτοί οι τέσσερις βουλευτές δεν μπορούν θεωρητικά να αναλάβουν τις έδρες τους.
Ο ρόλος κλειδί του στρατού
Όμως αυτή η αυξημένη πλειοψηφία δίνει στο πολιτικό στρατόπεδο που την κατέχει εκτεταμένα προνόμια, όπως το να μπορεί να προκηρύξει δημοψήφισμα, να ανακηρύξει τη συνέλευση σε συντακτική, ακόμη και να προκαλέσει, μέσω μιας μείωσης της διάρκειας της θητείας του, την πρόωρη αποχώρηση του προέδρου.
Αυτό δεν εμπόδισε την αντιπολίτευση να εκλέξει ήδη από την Κυριακή τον Χένρι Ράμος Αγιούπ, έναν σφοδρό αντιτσαβιστή, νέο πρόεδρο του κοινοβουλίου. Ο Αγιούπ, ο οποίος θα αντικασταστήσει τον δεύτερο στην ιεραρχία του καθεστώτος, τον Ντιοσντάντο Καμπέγιο, διαβεβαίωσε αμέσως ότι σήμερα θα είναι παρόντες και οι 112 βουλευτές της αντιπολίτευσης.
"Καμιά γραφειοκρατική απόφαση και ακόμη λιγότερο αυτή που ελήφθη από ένα σώμα που στερείται πλήρως νομιμότητας εξαρχής, δεν μπορεί να διαταράξει ούτε να κλέψει τη λαϊκή βούληση", δήλωσε αυτός ο 72χρονος δικηγόρος.
Μετά την προσφυγή κατά των βουλευτών της, η αντιπολίτευση κατήγγειλε στον ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Ένωση ένα "δικαστικό πραξικόπημα".
Χθες το βράδυ, ο ίδιος ο Χένρι Ράμος Αγιούπ δήλωσε ότι είναι πεπεισμένος πως οι ένοπλες δυνάμεις, στις οποίες είναι στραμμένα όλα τα βλέμματα, θα εγγυηθούν την καλή διεξαγωγή της τελετής εγκατάστασης της νομοθετικής εξουσίας.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Άμυνας Βλαντίμιρ Παντρίνο ζήτησε από τον στρατό να κρατηθεί μακριά απ' αυτή την αντιπαράθεση ανάμεσα στην εκτελεστική εξουσία και τη νομοθετική εξουσία, υπογραμμίζοντας ότι δεν είναι "ο διαιτητής των αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου".
Σύμφωνα με τον Ντιέγκο Μόγια-Οκάμπος, ειδικό του γραφείου IHS, η ανάληψη καθηκόντων του κοινοβουλίου καταδεικνύει "το κλίμα αντιπαράθεσης" που "θα σηματοδοτήσει την πολιτική δυναμική του 2016, κατά το οποίο οι ένοπλες δυνάμεις θα διαδραματίσουν ρόλο κλειδί" σε μια Βενεζουέλα που είναι βυθισμένη σε βαθιά οικονομική κρίση εξαιτίας της πτώσης των τιμών του πετρελαίου, καθώς η χώρα διαθέτει τα σημαντικότερα πετρελαϊκά αποθέματα στον κόσμο.
Μεταξύ των άλλων μέτρων που έχει λάβει η τσαβιστική εξουσία για να περιοορίσει τα περιθώρια ελιγμών της αντιπολίτευσης, οι βουλευτές ενέκριναν στις 23 Δεκεμβρίου, στη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίασης του τσαβιστικού κοινοβουλίου, τον διορισμό 34 δικαστών του Ανώτατου Δικαστηρίου. Το MUD αμφισβητεί τη νομιμότητα του διορισμού τους.
Οι διορισμοί αυτοί είναι ένα θέμα εξαιρετικά ευαίσθητο, καθώς το Ανώτατο Δικαστήριο θα πρέπει να διαιτητεύσει στις μελλοντικές διαμάχες που προβλέπονται σ' αυτή τη μετωπική μάχη μεταξύ εξουσιών.
Τέλος χθες συνεδρίασε για πρώτη φορά ένα "λαϊκό κοινοβούλιο", το οποίο εγκαθιδρύθηκε επίσης στα τέλη Δεκεμβρίου από την απερχόμενη Συνέλευση και προορίζεται να αντισταθμίσει το εκλεγμένο κοινοβούλιο.
Αυτό το σώμα "παράλληλης εξουσίας", σύμφωνα με τους αναλυτές, προβλέπεται από έναν νόμο του 2010, αλλά όχι από το Σύνταγμα της χώρας. Συμμετέχουν σ' αυτό αντιπρόσωποι των "λαϊκών κοινοτήτων", των δομών συμμετοχικής εξουσίας που θεωρούνται ο ακρογωνιαίος λίθος του σοσιαλισμού του 21ου αιώνα που προωθούσε ο Ούγκο Τσάβες.