Οι κάλπες της 20ής Δεκεμβρίου δεν έβγαλαν πλειοψηφία στην Ισπανία, όπου η δημιουργία συμμαχικής κυβέρνησης μοιάζει εξαιρετικά δύσκολη πριν από τις 13 Ιανουαρίου.
Ο νέος μονάρχης Φίλιππος VI επέλεξε χαμηλούς τόνους στο χριστουγεννιάτικο μήνυμά του προς τους Ισπανούς και έκανε λόγο για «ομόνοια» και «ενότητα όλων των Ισπανών». Ωστόσο ο σχηματισμός κυβέρνησης μοιάζει άπιαστο όνειρο για τη χώρα.
Το συντηρητικό κόμμα του Μαριάνο Ραχόι πήρε 123 έδρες, ενώ απαιτούνται 176 για την απόλυτη πλειοψηφία. Η Ισπανία για πρώτη φορά βρίσκεται χωρίς πλειοψηφικό κόμμα στην εξουσία και οι συζητήσεις για συμμαχικά σχήματα έχουν αποτύχει ως αυτή τη στιγμή, ενώ όλοι εκτιμούν ότι οι νέες εκλογές την άνοιξη δεν μπορούν να αποφευχθούν.
Από την αρχή της προηγούμενης εβδομάδας, τα 4 βασικά κόμματα της χώρας (το ΡΡ του Ραχόι, οι Σοσιαλιστές, οι «Αγανακτισμένοι» των Podemos και οι φιλελεύθεροι των Ciudadanos) μελετούν τις δυνατότητες που θα επέτρεπαν τον σχηματισμό κυβέρνησης. Αλλά χωρίς αποτέλεσμα: όλοι θέτουν όρους και κόκκινες γραμμές και προβάλλουν απαιτήσεις. Κανένα πεδίο συνεννόησης δεν μοιάζει ορατό και όλα δείχνουν ότι αυτή η κατάσταση των ανταγωνισμών και των διαξιφισμών μπορεί να κρατήσει... αιώνια, προκαλώντας οικονομική και κοινωνική αστάθεια στην Ισπανία.
Προβλέψεις
Τις τελευταίες ημέρες, η Τράπεζα της Ισπανίας προέβλεψε πτώση της ανάπτυξης για το 2016 (σήμερα βρίσκεται στο 3,2%). Το χρηματιστήριο σημειώνει μεγάλη πτώση και οι Βρυξέλλες ανησυχούν ότι αυτή η αβεβαιότητα θα έχει ως αποτέλεσμα καμία επόμενη κυβέρνηση να μην μπορεί να κατεβάσει το δημόσιο χρέος στο 3% ως το τέλος του 2016.
Μια δημοσκόπηση του ιδιωτικού καναλιού La Sexta απέδειξε ότι το 60% των Ισπανών θα προτιμούσε τον σχηματισμό συμμαχικής κυβέρνησης και όχι νέες εκλογές. Αλλά η πραγματικότητα δείχνει ότι τα πράγματα πηγαίνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η ελπίδα ότι θα μπορούσε να προκύψει μια μεγάλη ένωση από το Λαϊκό Κόμμα και τους Σοσιαλιστές εξανεμίστηκε σε μια σύντομη συνάντηση μεταξύ του Μαριάνο Ραχόι και του Πέντρο Σάντσεζ.
Οι δύο πολιτικοί, οι οποίοι είχαν ανταλλάξει «γαλλικά» στο προεκλογικό debate, δεν κατέληξαν σε συμφωνία. Ο σοσιαλιστής ηγέτης απαίτησε την κεφαλή επί πίνακι του Ραχόι («είναι η προσωποποίηση της διαφθοράς και ο δούρειος ίππος της λιτότητας», είπε) και απέκλεισε κάθε συμμαχία με τη Δεξιά. Ωστόσο η ισπανική Δεξιά δεν διαθέτει άλλη εναλλακτική λύση, εκτός από το να κυβερνήσει με τους κεντρώους Ciudadanos, οι οποίοι έχουν 40 έδρες.
Ρυθμιστές οι Σοσιαλιστές
Ο ηγέτης των σοσιαλιστών Πέντρο Σάντσεζ είναι η μόνη προσωπικότητα της Ισπανίας που θα μπορούσε, παρ' όλα αυτά, να δώσει κάποια λύση. Διαφωνεί με το σενάριο συμμαχίας με τη Δεξιά και προτείνει «μια πλειοψηφία αλλαγής γιατί αυτό ψήφισαν οι Ισπανοί». Θα μπορούσε να στηριχθεί στις ψήφους των Ciudadanos. Σε αυτό το σενάριο θα χρειαζόταν, όμως, και τη σύμφωνη γνώμη του ηγέτη των Podemos, Πάμπλο Ιγκλέσιας και των 69 βουλευτών του.
Αυτά τα δύο κόμματα της Αριστεράς (Σοσιαλιστές και Podemos) συμφωνούν σε πολλά σημεία, ειδικά στο θέμα της συνταγματικής αναθεώρησης και της ισχυροποίησης του προϋπολογισμού για την παιδεία και την υγεία, αλλά σκοντάφτουν σε ένα κρίσιμο πρόβλημα: οι Podemos θέλουν να γίνει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας. Στο θέμα αυτό ο σοσιαλιστής Σάντσεζ ευθυγραμμίζεται με τον Μαριάνο Ραχόι και απορρίπτει κάθε ιδέα για δημοψήφισμα που θα ανακινούσε το θέμα της ανεξαρτησίας της Καταλονίας.
Ετσι, προς το παρόν, η κατάσταση δείχνει να έχει μπλοκάρει εντελώς και τα κόμματα έχουν περιθώριο ως τις 13 Ιανουρίου για τον σχηματισμό κυβέρνησης. «Στην Ισπανία, η συμμαχική κυβέρνηση θεωρείται ήττα και υποχώρηση στον αντίπαλο. Θεωρείται κάτι απαράδεκτο. Δεν έχουμε πείρα από συμμαχικές κυβερνήσεις, όπως αλλού στην Ευρώπη», δηλώνει ο κοινωνιολόγος Fernando Vallespin στη Liberation.