Σε διάστημα μιας εβδομάδας, ο Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε να κλείσουν τα συνορα των ΗΠΑ στους μουσουλμάνους και να «αφανιστούν» οι οικογένειες των τζιχαντιστών.
Την προηγούμενη εβδομάδα κορόιδεψε έναν δημοσιογράφο με ειδικές ανάγκες και ζήτησε να φακελωθούν όλοι οι αμερικανοί μουσουλμάνοι. Ο κατάλογος των προκλήσεων του αμερικανού δισεκατομυριούχου είναι ατελείωτος. Ο τύπος, οι αναλυτές και πολλοί πολιτικοί επαναστατούν εναντίον του, τον αποκαλούν ρατσιστή ακόμη και φασίστα. Από την άλλη, οι οπαδοί του επικροτούν και χειροκροτούν τα λεγόμενά του. Και αυτοί πληθαίνουν καθημερινά.
Η πρότασή του να απαγορευθεί η είσοδος των μουσουλμάνων προσωρινά στις ΗΠΑ ήταν αυτή που απογείωσε τη δημοτικότητα του Ντόναλντ Τραμπ μεταξύ των ανταγωνιστών του για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, στην πορεία προς τον Λευκό Οίκο. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Washington Post-ABC, το 59 % των ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων είναι υπέρ αυτής της πρότασης και ο Τραμπ προηγείται με 38% για το χρίσμα. Σύμφωνα με άλλη δημοσκόπηση του πανεπιστημίου Monmouth (New Jersey) ο Τραμπ προηγείται με 41%. Εχει τρεις φορές μεγαλύτερο σκορ από τον αμέσως επόμενο αντίπαλό του, τον Ted Cruz (14 %).
Στα μάτια των οπαδών του, ο Τραμπ εκπροσωπεί την «αληθινή φωνή», μακριά από τα λόμπι και τον πολιτικό καθωσπρεπισμό που κλείνει τα στόματα των αντιπάλων του. Ωστόσο η «αληθινή φωνή» δεν λέει πάντα την αλήθεια. Την περασμένη Δευτέρα το βράδι, σε προεκλογική συγκέντρωση στο Λας Βέγκας είπε για τις επιθέσεις στο Παρίσι: «Απ'ό,τι ακούω, πολλοί άλλοι άνθρωποι θα πεθάνουν γιατί είναι βαρειά τραυματισμένοι», γεγονός που δεν αντιστοιχεί στην πραγματικότητα, απλώς αφήνει μια σκιά φόβου.
Και δεν είναι μόνο αυτό το παράδειγμα. Είπε, επίσης, για την επίθεση στο Μπατακλάν:
«Εχω μια άδεια οπλοφορίας. Αν είμουν εκεί, αν κάποιοι από εμάς είμασταν εκεί, αν είχαμε όπλο για να αμυνθούμε, αυτοί οι δολοφόνοι θα είχαν σκοτωθεί».
Οι οπαδοί του Τραμπ δείχνουν μαγεμένοι από την ελευθερία λόγου που βγάζει. Τους μαγεύει επίσης το γεγονός ότι δείχνει περιφρόνηση για τις πολιτικές ελίτ. «Οσοι υποστηρίζουν τον Ντόναλντ Τραμπ έχουν εξοργιστεί από τους πολιτικούς καριέρας, αυτούς που ο Αβραάμ Λίνκολν έλεγε ότι εκπροσωπούν «την αδηφάγα επιθυμία να κρατηθούν στην εξουσία», εξηγεί ο Eddie Zipperer, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Georgia Military College (πολιτεία της Τζόρτζια). Σύμφωνα με δημοσκόπηση του New York Times-CBS, η οποία δημοσιεύτηκε την Τρίτη, το 93 % των οπαδών του Τραμπ δηλώνουν ότι είναι εξοργισμένοι με το «σύστημα» που έχει εγκατασταθεί στην Ουάσινγκτον. Κανείς άλλος υποψήφιος δεν συγκεντρώνει αυτό το ποσοστό.
Η απόρριψη των ελίτ δεν αρκεί για να εξηγήσει κάποιος την επιτυχία του «φαινομένου Τραμπ», το οποίο τρέφεται και από άλλα στοιχεία: από την ανησυχία της μεσαίας τάξης των λευκών αμερικανών απέναντι στην παγκοσμιοποίηση, από την νοσταλγία μιας πανίσχυρης Αμερικής και από την απώλεια ταυτότητας απέναντι σε μια μεταμορφωμένη, πολυεθνική κοινωνία. Ολα αυτά συμβάλλουν στην άνοδο Τραμπ, ειδικά στο παρόν διεθνές περιβάλλον, το οποίο ενισχύει το αίσθημα ανασφάλειας.
Μια κλασική κίνηση είναι η αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων: αυτοί είναι οι παράνομοι μετανάστες -τους οποίους ο Τραμπ θέλει να διώξει- και οι μουσουλμάνοι.
«Θα ήταν λάθος να πιστεύει κανείς ότι οι οπαδοί του Τραμπ προσελκύονται μόνο από την προσωπικότητά του και από το γεγονός ότι είναι εκτός πολιτικού συστήματος», λέει ο αμερικανός αναλυτής John B. Judis στο συντηρητικό περιοδικό National Review. «Στην πραγματικότητα ο Ντόναλντ Τραμπ υπερασπίζεται ένα σύνολο ιδεολογικών θέσεων, παρότι οι θέσεις του δεν είναι ακριβώς ούτε συντηρητικές, ούτε δημοκρατικές».
Οι οπαδοί του Τραμπ ανήκουν σε μια κατηγορία την οποία είχε αναλύσει τη δεκαετία του 1970 ο κοινωνιολόγος Donald Warren : Πρόκειται για τους Mars, -middle american radicals- ριζοσπάστες αμερικανοί μεσαίας τάξης. Ανθρωποι που δεν ανήκουν εντελώς ούτε δεξιά, ούτε αριστερά, οι Mars ανήκουν στη λευκή μεσαία τάξη η οποία πιστεύει ότι έχει εγκαταληφθεί από την εξουσία. Είναι αυτοί που ο μισθός τους δεν έχει αυξηθεί μετά την κρίση του 2008, παρά το γεγονός ότι η οικονομία έχει ανασυνταχθεί.
Οι άνθρωποι αυτοί δεν διαθέτουν πτυχία, είναι εργάτες ή εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα και νοιώθουν ότι «πνίγονται μεταξύ όσων είναι πολύ ψηλά και όσων είναι πολύ χαμηλά». Πολύ ψηλά βρίσκονται οι ελίτ, οι οποίες ασχολούνται μόνο με τα προσωπικά τους συμφέροντα. Πολύ χαμηλά βρίσκονται οι πολύ φτωχοί, οι οποίοι ανήκουν συνήθως στις εθνικές μειονότητες, αλλά επωφελούνται από επιδόματα και υπηρεσίες του κοινωνικού κράτους.
Οι εν λόγω Mars είναι υπερ-συντηρητικοί στο θέμα των μεταναστών αλλά δεν είναι καθόλου συντηρητικοί σε επίπεδο φορολογίας και οικονομίας. Γι'αυτό το λόγο, ο δισεκατομυριούχος επιχειρηματίας υπόσχεται ότι θα είναι σκληρός απέναντι την Κίνα, το Μεξικό και την Ιαπωνία, με στόχο «να κερδίσουμε εκ νέου την εμπορική μάχη». Την ίδια ώρα, ο Τραμπ καταγγέλλει τους βαθύπλουτους ιδιοκτήτες επενδυτικών funds οι οποίοι φοροδιαφεύγουν. Την ίδια ώρα, υπερασπίζεται την κοινωνική ασφάλιση και το σύστημα υγείας Medicare του Ομπάμα, ενώ οι ρεπουμπλικανοί ανταγωνιστές του θέλουν να μειώσουν τις δαπάνες για τους πιο φτωχούς.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν ταξινομείται πολιτικά. Κυρίως καλοπιάνει τους μη προνομιουχους. Οι παρεμβάσεις του σοκάρουν την πλειοψηφία των Αμερικανών αλλά εμπεδώνουν την πίστη των οπαδών του στο πρόσωπό του. Μένει να αποδειχθεί αν θα είναι αρκετοί να στείλουν «The Donald» στον Λευκό Οίκο.
Ο Ντόναλντ Τραμπ διχάζει και την Ευρώπη. Κατόρθωσε να γίνει άμεσα αναγνωρίσιμος και σε μια ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, η οποία δεν ασχολείται ιδιαίτερα με το χρίσμα των ρεπουμπλικανών.
Το σημερινό εξώφυλλό της του αφιερώνει η γαλλική εφημερίδα Liberation με τίτλο «Τραμπ, η άλλη Λεπέν»: