Στην Αίθουσα Τελετών του Δημαρχείου της Αθήνας έγινε χτες βράδυ η απονομή του Athens Prize for Literature του λογοτεχνικού περιοδικού (δε)κατα.
Σύμφωνα με την κριτική επιτροπή τα δύο βραβευμένα μυθιστορήματα, που ξεχωρίζουν για την λογοτεχνικότητα τους, αποκαλύπτουν τον αντιφατικό κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε.
Το βραβείο Ξένου Μυθιστορήματος δόθηκε στον αμερικανό συγγραφέα Ρίτσαρντ Φορντ για το πολυσέλιδο μυθιστόρημά του «Καναδάς», μια ιστορία για δύο εγκλήματα που στιγματίζουν τη ζωή ενός έφηβου που ζει σε μια μικρή πολιτεία της Αμερικής.
Σύμφωνα με τα μέλη της κριτικής επιτροπής «O "Καναδάς" του Ρίτσαρντ Φορντ προσπαθεί να σταθεί πέρα από το χάος που προκαλείται καθημερινά στις ζωές και στις κοινωνίες των ανθρώπων, αφήνοντας μια ευεργετική, έστω και πικρή, αίσθηση ελπίδας».
Ο Ρίτσαρντ Φόρντ, ο οποίος δεν κατάφερε να έρθει στην Ελλάδα για την τελετή απονομής, έστειλε ένα γραπτό μήνυμα που ξεχωρίζει για την γενναιοδωρία και την στοχαστική του διάθεση:
«Σε μια εποχή κατά την οποία η Ελλάδα πρέπει να αισθάνεται ότι βρίσκεται στη δίνη πολλών κυκλώνων ταυτόχρονα, μου προκαλεί αίσθημα ταπεινοφροσύνης να συνειδητοποιώ ότι ιστορίες σαν τη δική μου αρέσουν και τυγχάνουν της ένθερμης υποδοχής των Ελλήνων συναδέλφων μου, πόσο μάλλον που πρόκειται για ιστορίες γραμμένες πολύ μακριά από τις δικές τους ακτές, σε μια μακρινή γλώσσα και πηγάζουν μάλιστα από μία χώρα τόσο αδιάφορη για τον υπόλοιπο κόσμο όσο η δική μου, οι Ηνωμένες Πολιτείες».
O συγγραφέας ευχαρίστησε τον εκδοτικό οίκο και τον μεταφραστή Θωμά Σκάσση για την αξιόλογη προσπάθεια του τονίζοντας ότι: «Η μετάφραση είναι, φυσικά, το μαγικό κλειδί. Χάρη στη μετάφραση η "αμερικανική λογοτεχνία" γίνεται "ελληνική λογοτεχνία" και η ελληνική αμερικανική [...] Χάρη στη δική της γενναιοδωρία επιτρέπεται σε συγγραφείς δημιουργικής φαντασίας, όπως εγώ, οι οποίοι αλλιώς θα περνούσαν απαρατήρητοι, να παίζουν έναν έστω μικρό ρόλο στο καταλάγιασμα των καταιγίδων που προανέφερα. Όλοι μας θα παίζαμε δίχως αμφιβολία έναν τέτοιο ρόλο, αν περνούσε από το χέρι μας»
Δεν παρέλειψε επίσης να κάνει ένα εύστοχο σχόλιο για τον ρόλο της σύγχρονης λογοτεχνίας: «Όποτε συγκρούονται πολιτισμοί, αντιμάχονται θρησκείες και ο "άλλος", άντρας ή γυναίκα, παρουσιάζεται ξαφνικά ως αντίπαλος ή εχθρός, συχνά αυτά είναι αποτέλεσμα παρανοήσεων που δημιουργούνται λόγω έλλειψης φαντασίας και της φυσικής συμμάχου της, της εμπάθειας. Αυτό είναι και το μικρό μερίδιο που πρέπει να συνεισφέρουμε εμείς οι μυθιστοριογράφοι: την ελεύθερη φαντασία μας επικεντρωμένη στον συνάνθρωπο, στον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας».
Το βραβείο Ελληνικού Μυθιστορήματος πήρε ο Νίκος Μάντης για το «Πέτρα, Ψαλίδι, Χαρτί», ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα με φόντο την Αθήνα του σήμερα, με πάμπολλες αναφορές στη σημερινή κρίση και σε γεγονότα που στιγμάτισαν τις μέρες μας.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της κριτικής επιτροπής: «Η υπόθεση του μυθιστορήματος αναφέρεται στο παρόν και καταβυθίζεται στη σημερινή Αθήνα και στον υπόκοσμό της. Η πλοκή είναι πυκνή. Από το πρώτο κιόλας κεφάλαιο παρακολουθούμε τον ήρωά του, τον Ρομέο, ο οποίος με κοφτή ανάσα αφηγείται την ιστορία του, την περιπλάνησή του στην άβυσσο. Αρχίζει το ξετύλιγμα του μύθου από την αναζήτηση να ικανοποιήσει τα πάθη του, μια καταστροφική προσωπική ανάγκη, αλλά η διήγηση επεκτείνεται, καθώς γίνονται αναφορές σε πρόσωπα τραγικά και σε καταστάσεις παρακμιακές της σύγχρονης Αθήνας. Η αφήγηση είναι κυκλική, καθώς παρεμβάλλονται πρόσωπα σαν δίχτυ γύρω από την κεντρική ιστορία, ενώ οι ιστορίες τους συγκλίνουν στο τέλος, ένα τέλος το οποίο είναι ανατρεπτικό. Το μυθιστόρημα, που είναι σπονδυλωτό, κλείνει με το πρόσωπο με το οποίο ξεκινά, τον Ρομέο, δυο χρόνια αργότερα. Οι ιστορίες είναι όλες σκληρές, απόλυτα εναρμονισμένες με το περιβάλλον τους, με το κάθε κεφάλαιο να συνιστά και μια υφολογική πρόταση. Η γλώσσα είναι ωμή και τολμηρή και το ύφος της αντανακλά την ταυτότητα του εκάστοτε ήρωα. Πρόκειται για ένα έργο που μπορεί να σοκάρει ή να σκανδαλίσει κάποιους αναγνώστες, αλλά σίγουρα δεν θα αφήσει κανέναν αδιάφορο».
Την κριτική επιτροπή του περιοδικού (δε)κατα αποτελούν καταξιωμένοι συγγραφείς. Για το Ξένο Μυθιστόρημα ο Αναστάσης Βιστωνίτης, ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης, η Λίλυ Εξαρχοπούλου, η Σοφιά Νικολαΐδου και ο Κοσμάς Χαρπαντίδης. Για το Ελληνικό Μυθιστόρημα η Κατερίνα Ζαρόκωστα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Χρύσα Σπυροπούλου, η Κλαίτη Σωτηριάδου και ο Δημήτρης Σωτάκης
Το μυθιστόρημα «Καναδάς» του Ρίτσαρντ Φόρντ, σε μετάφραση Θωμά Σκάσση, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Το μυθιστόρημα «Πέτρα-Ψαλίδι-Χαρτί» του Νίκου Μάντη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.