Τα πλάνα για τον αγωγό φυσικού αερίου Turkish Stream είναι πιθανό να μπουν στο «κάδρο» των κυρώσεων, έπειτα από την ένταση που έχει προκληθεί στις σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Αγκυρας.
Η Ρωσία ενδέχεται να «παγώσει» το έργο για αρκετά χρόνια, ως αντίποινα ενάντια στην Τουρκία, μετά από την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού, όπως αποκάλυψαν δύο πηγές από την Gazprom στο Reuters.
Το Κρεμλίνο έχει ήδη επιβάλει εμπορικές κυρώσεις στην Τουρκία, αν και μέχρι τώρα τα μέτρα δεν έχουν επηρεάσει τις ρωσικές ενεργειακές εξαγωγές προς τη συγκεκριμένη χώρα, οι οποίες αποτελούν και τον «πυρήνα» της μεταξύ τους οικονομικής σχέσης.
Σε δηλώσεις του την Τρίτη, ο Ρώσος υπουργός Οικονομίας Αλεξέι Ουλικάγιεφ τόνισε ότι δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις σχετικά με το συγκεκριμένο έργο, αλλά και έναν πυρηνικό σταθμό παραγωγής ενέργειας τον οποίο κατασκευάζει η Ρωσία στην Τουρκία.
Το «πάγωμα» του αγωγού- που προοριζόταν για τη μεταφορά του ρωσικού αερίου μέσω της Τουρκίας στη νοτιοανατολική Ευρώπη- θα είχε περισσότερο συμβολική παρά πρακτική σημασία, όπως σημειώνει το Reuters, καθώς ήδη υπάρχουν καθυστερήσεις στο πρότζεκτ και αμφιβολίες για τη βιωσιμότητά του.
Επίσης, το όποιο «πάγωμα» δεν θα επηρέαζε το άλλο ρωσικό πρότζεκτ για την ενίσχυση της εξαγωγής φυσικού αερίου προς τη βόρεια Ευρώπη. Η Gazprom προχωρά κανονικά τα πλάνα της για την επέκταση του αγωγού Nord Stream στη Γερμανία, παρά τις αντιδράσεις από αρκετές χώρες της ανατολικής Ευρώπης.
Πηγές από την Gazprom ανέφεραν στο Reuters ότι δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις εντός της εταιρείας για αλλαγές σχετικά με τον Turkish Stream, σημειώνοντας ότι περιμένουν οδηγίες από τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Αναμένουμε ότι ο αρχηγός του κράτους, κατά πάσα πιθανότητα, θα μπορούσε να ''παγώσει'' τον Turkish Stream, ή τουλάχιστον να ανακοινώσει κάποιου είδους ''διάλειμμα''», είπε μία πηγή από την Gazprom, μιλώντας στο ειδησεογραφικό πρακτορείο υπό το καθεστώς ανωνυμίας.
Δεύτερη πηγή από τον ενεργειακό κολοσσό, που επίσης δεν ήθελε να κατονομαστεί, δήλωσε: «Ακόμη ελπίζουμε ότι θα υπάρξει αναβολή μερικών ετών για τον Turkish Stream και ότι δεν θα ματαιωθεί εξ' ολοκλήρου το έργο».
Εναλλακτικές διαδρομές
Η Gazprom επιχειρεί να διαφοροποιήσει τις διαδρομές μέσω των οποίων προμηθεύει με φυσικό αέριο την Ευρώπη, που αποτελεί τη μεγαλύτερη αγορά για τις εξαγωγές της, ώστε λιγότερες να περνούν από την Ουκρανία.
Στο παρελθόν, η διαμάχη μεταξύ Μόσχας και Κιέβου είχαν διαταράξει τις ροές μέσω της Ουκρανίας προς την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η προσάρτηση της Κριμαίας πέρυσι και ο ξεσηκωμός των φιλο-ρώσων αυτονομιστών στην ανατολική Ευρώπη έκανε αυτές τις σχέσεις ακόμη χειρότερες και παράλληλα κατέστησαν πιο επιτακτική την ανάγκη εξεύρεσης εναλλακτικών.
Το πρότζεκτ αρχικά περιλαμβάνει την κατασκευή νέου αγωγού κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα στην Τουρκία και στα επόμενα στάδια, την κατασκευή γραμμής από την Τουρκία προς την Ελλάδα και μετά στη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Ακόμη και πριν από το θερμό επεισόδιο με την Αγκυρα, υπήρχαν καθυστερήσεις στο έργο η κλίμακα του οποίου μειώθηκε, κάνοντας κάποιους να αμφιβάλλουν για το αν θα υλοποιηθεί ποτέ. Τον Οκτώβριο, η ημερομηνία ολοκλήρωσης της πρώτης φάσης παρατάθηκε κατά ένα έτος, από το 2016 στο 2017.
Η Ρωσία εγκατέλειψε την προηγούμενη απόπειρα για την κατασκευή νέας διαδρομής προς την νότια Ευρώπη όταν η Βουλγαρία, από την οποία υποτίθεται ότι θα περνούσε ο αγωγός, έκανε πίσω υπό την πίεση των Βρυξελλών.
Το πρότζεκτ για τον βορρά
Το Σεπτέμβριο, μία ομάδα ευρωπαϊκών εταιρειών υπέγραψαν συμφωνία με την Gazprom για την επέκταση του αγωγό Nord Stream, ώστε να μεταφέρει αυξημένες ροές αερίου απευθείας από τη Ρωσία στη Γερμανία.
Οι νέοι αγωγοί αναμένεται να αρχίσουν να λειτουργούν στα τέλη του 2019, σύμφωνα με τη συμφωνία. Το πλάνο προκάλεσε την αντίδραση της αμερικανικής κυβέρνησης και κάποιων χωρών της ανατολικής Ευρώπης, που διαμαρτυρήθηκαν γιατί το Κρεμλίνο αφαιρεί από την Ουκρανία το ρόλο της χώρας διέλευσης. Κάτι που αποφέρει στο Κίεβο σημαντικά οικονομικά οφέλη.
Συνολικά δέκα χώρες της ΕΕ διαμαρτυρήθηκαν για το θέμα με επιστολή τους στην Κομισιόν, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα η Πολωνία διαμαρτυρήθηκε ότι το πρότζεκτ θα πλήξει την ενεργειακή ασφάλεια, καθώς θα βαθύνει η εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο.