Ο γερμανικός Τύπος σχολιάζει επικριτικά τη χθεσινή συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, ενώ διατηρεί και επιφυλάξεις σχετικά με την αποτελεσματικότητά της.
Μεταξύ πανικού και ρεαλισμού
«Μεταξύ πανικού και ρεαλισμού» είναι ο τίτλος του άρθρου γνώμης της εφημερίδας Die Zeit, η οποία τονίζει ότι επί χρόνια η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ τασσόταν κατά της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, όμως όλα άλλαξαν με την προσφυγική κρίση. Όμως ότι η Ευρώπη θα πρέπει να προσέξει να μην εκβιαστεί, υπογραμμίζει η Zeit.
Η γερμανική εφημερίδα σχολιάζει δηκτικά την εμφάνιση του Τούρκου πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου, επισημαίνοντας ότι «εδώ και καιρό δεν είχαν δει στις Βρυξέλλες έναν τόσο ευχαριστημένο και σίγουρο για τον εαυτό του ηγέτη, όπως ο Αχμέτ Νταβούτογλου».
Σύμφωνα με τη Zeit, «η ανάγκη κάνει κάποιον πιο εφευρετικό, και αυτό ισχύει και στην πολιτική. Και η ανάγκη της ΕΕ αναφορικά με την προσφυγική κρίση είναι πολύ μεγάλη».
Παρ' όλα αυτά ο τρόπος με τον οποίο οι Ευρωπαίοι ηγέτες υποδέχθηκαν τον Νταβούτογλου έκανε πολλούς να τρίβουν τα μάτια τους, τονίζει. Επί χρόνια η Μέρκελ καθυστερούσε την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και τώρα αναμένεται να ανοίξουν νέα κεφάλαια.
«Πρόκειται για ρεαλισμό ή πανικό;», διερωτάται η Zeit. «Στις Βρυξέλλες είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς το ένα από το άλλο». Μάλιστα η γερμανική εφημερίδα θέτει το ερώτημα, αν, μετά τη χθεσινή συμφωνία, θα μπορούν τα κράτη μέλη της ΕΕ να αποφασίζουν ελεύθερα, εφόσον η Τουρκία μπορεί πλέον να απειλεί ότι θα αφήσει τους πρόσφυγες να περάσουν σε ευρωπαϊκό έδαφος. «Αυτός είναι ο πρώτος κίνδυνος της νέας συνεργασίας:
Η ΕΕ πρέπει να προσέξει στη σχέση της με την Τουρκία να μην βρεθεί να εκβιάζεται». Παράλληλα η Zeit αμφιβάλλει για το αν με τη χθεσινή συμφωνία θα μπορέσει πραγματικά να μειωθεί ο αριθμός των προσφύγων που έρχονται στην Ευρώπη.
Το βασικό πρόβλημα στην ΕΕ αναφορικά με την προσφυγική κρίση είναι ότι τίποτε δεν έχει αλλάξει: «για όσο διάστημα πολλά κράτη μέλη δεν είναι διατεθειμένα να μοιραστούν τα βάρη και να δείξουν αλληλεγγύη, η Ένωση είναι ευάλωτη. Κανείς δεν το έχει καταλάβει καλύτερα από την τουρκική κυβέρνηση», καταλήγει η Zeit, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο.
Συμφωνία υποκρισίας
«Συμφωνία υποκρισίας με την Τουρκία», είναι ο τίτλος της Suddeutsche Zeitung, η οποία προσθέτει ότι για τα κράτη μέλη της ΕΕ η επίλυση της προσφυγικής κρίσης είναι πιο σημαντική από την ελευθερία του Τύπου και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης στην Τουρκία.
Στο σχόλιό της η εφημερίδα αναφέρεται στην επιστολή που απέστειλαν στους ηγέτες της ΕΕ οι δύο φυλακισμένοι δημοσιογράφοι της τουρκικής εφημερίδας Τζουμχουριέτ. Σε αυτή «με σεβασμό» υπενθυμίζουν στους Ευρωπαίους τις κοινές αξίες και την αλληλεγγύη.
«Αλληλεγγύη; Ναι, σίγουρα: Οι Ευρωπαίοι επιθυμούν να λύσει για λογαριασμό τους με αλληλέγγυο τρόπο η Τουρκία το πρόβλημα των προσφύγων», σχολιάζει ειρωνικά η Suddeutsche Zeitung. Σύμφωνα με την εφημερίδα, υπό την πίεση της κρίσης, οι χώρες μέλη της ΕΕ μοιάζουν να κάνουν κινήσεις προς την Τουρκία: ανοίγουν τις αγορές τους, επαναφέρουν ελπίδες για διευκολύνσεις στην παροχή βίζας στους Τούρκους, υπόσχονται να ξεκινήσουν και πάλι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις και λίγο ενδιαφέρονται για την ελευθερία του Τύπου και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.
«Στην πραγματικότητα η Τουρκία και η ΕΕ υπέγραψαν στις Βρυξέλλες μια συμφωνία υποκρισίας», υπογραμμίζει. «Τώρα μένει να φανεί αν τουλάχιστον θα εκπληρώσει τον στόχο της. Αν δηλαδή η τουρκική κυβέρνηση έχει τη θέληση και είναι σε θέση να περιορίσει την εισροή προσφύγων στην Ευρώπη», καταλήγει η Suddeutsche Zeitung.
Αναμφίβολο αποτέλεσμα
Σε ανάλογο ύφος κινείται και το περιοδικό Der Spiegel, το οποίο υπογραμμίζει ότι «η Τουρκία μπορεί να είναι ικανοποιημένη», καθώς επέβαλε τις περισσότερες απαιτήσεις της. Πάντως σύμφωνα με ένα Ευρωπαίο διπλωμάτη, τον οποίο επικαλείται το περιοδικό, αν δεν μειωθεί γρήγορα και αισθητά η εισροή προσφύγων στην ΕΕ μέσω της Τουρκίας, «από την πλευρά της ΕΕ η συμφωνία θα έχει αποτύχει».
Όμως, προσθέτει το Spiegel, είναι αμφίβολο αν θα επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα, καθώς το τελικό κείμενο της συμφωνίας δεν ξεκαθαρίζει πολλά αποφασιστικής σημασίας ερωτήματα. Επίσης ασαφείς είναι και οι δεσμεύσεις της ΕΕ προς την Τουρκία σχετικά με την παροχή οικονομικής βοήθειας για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.
Δεν είναι ξεκάθαρο από πού θα προέλθουν τα τρία δισεκ. ευρώ που προβλέπεται να δοθούν στην Άγκυρα, όπως και αν θα δεχθούν όλες οι χώρες μέλη να συμβάλουν. Ακόμη μάλιστα και αν συγκεντρωθεί το ποσό, παραμένει ανοικτό το πώς θα δοθεί στην Άγκυρα.
«Δεν πρόκειται απλώς να δώσουμε τρία δισεκ. ευρώ στην Τουρκία», υπογράμμισε η Μέρκελ. «Θα δημιουργείται ένα ταμείο για κάθε σχέδιο ξεχωριστά», πρόσθεσε, όμως το ποια θα είναι αυτά επίσης δεν είναι ξεκάθαρο. Το γερμανικό περιοδικό καταλήγει τονίζοντας ότι μόνο με έναν τρόπο μπορεί να περιοριστεί ο αριθμός των προσφύγων που έρχονται στην Ευρώπη από την Τουρκία: να διασφαλίσει τα σύνορά της με την Ελλάδα και κατ’ επέκταση με τη Συρία και το Ιράκ.