Οι 5 «γκρίζες» ζώνες στη συμφωνία για τα «κόκκινα» δάνεια

Με πολλά «κενά» και ερωτηματικά πάει για ψήφιση το νέο πλαίσιο για την προστασία των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, καθώς πίσω από τους αριθμούς, τα κριτήρια και τις διαβεβαιώσεις των συναρμόδιων υπουργών, ελλοχεύουν παγίδες.

Ακτινογραφώντας τις ανακοινώσεις λίγες ώρες μετά από τη συμφωνία, εντοπίζει κανείς τουλάχιστον πέντε "γκρίζες" ζώνες:

1. Τα εισοδηματικά όρια δεν αφορούν σε αποδοχές και εισοδήματα μετά από τη φορολόγηση τους, όπως είχε δημιουργηθεί η εντύπωση. Πρόκειται για τα ακαθάριστα εισοδήματα, όπως αυτά δηλώνονται στη φορολογική δήλωση. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι η προστασία π.χ. για ένα ζευγάρι, αντιστοιχεί σε μηνιαίες καθαρές αποδοχές που δεν ξεπερνούν τα 1.430 ευρώ
2. Το σύστημα υπολογισμού των δόσεων για τα "μεσαία" εισοδήματα στηρίζεται στην εμπορική αξία της κατοικίας. Ποιος θα την υπολογίζει; Τα συναρμόδια υπουργεία λένε ότι αυτή τη δουλειά θα την αναλάβουν ανεξάρτητοι εκτιμητές αλλά πέραν τούτου ουδέν. Ποιοι θα είναι αυτοί; Τι στοιχεία θα χρησιμοποιήσουν όταν η κτηματαγορά είναι προ πολλού διαλυμένη; Πώς θα κάνουν τέτοιες δεσμευτικές εκτιμήσεις όταν το υπουργείο Οικονομικών αδυνατεί εδώ και δύο χρόνια να κάνει εναρμόνιση αντικειμενικών- εμπορικών τιμών, λόγω ακριβώς της ελλιπούς βάσης δεδομένων;
3. Τα κριτήρια αξίας κατοικίας για την υπαγωγή στο προστατευτικό πλαίσιο φαίνεται ότι είναι προσωρινά, καθώς όταν το υπουργείο Οικονομικών κάνει την εναρμόνιση αντικειμενικών- εμπορικών, θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν
4. Ο υπολογισμός της μηνιαίας δόσης για όσους υπαχθούν στο πλαίσιο προστασίας θα γίνεται κατ' αναλογία του ενοικίου, που αντιστοιχεί στην εμπορική αξία του ακινήτου, όπως δήλωσαν οι κ.κ. Τσακαλώτος και Σταθάκης. Όλοι γνωρίζουν, όμως, ότι η αγορά των ενοικίων δεν έχει δεχθεί την ίδια πίεση, με αποτέλεσμα οι τιμές των ενοικίων να παραμένουν σε δυσανάλογα υψηλά επίπεδα σε πολλές περιοχές. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος ορισμού πολύ υψηλής μηνιαίας δόσης, που θα καθιστά τελικά αμφίβολη την υπαγωγή στο πλαίσιο προστασίας των περίπου 140.000 δανείων που υπάγονται στα "μεσαία" εισοδήματα
5. Ασαφή είναι και τα κριτήρια, με τα οποία θα χαρακτηρίζεται κάποιος ως "στρατηγικός κακοπληρωτής", χάνοντας έτσι την ασπίδα προστασίας, παρά το ότι καλύπτει τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.