Την τελευταία του πνοή άφησε στα 96 του χρόνια ο Χέλμουτ Σμιτ.
Ο πολιτικός που είχε διατελέσει καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας πέθανε στο σπίτι του. Το τελευταίο διάστημα η υγεία του είχε επιδεινωθεί δραματικά και δεν ήταν σε θέση να επικοινωνήσει. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, είχε υποβληθεί σε επέμβαση προκειμένου να αντιμετωπιστεί θρόμβος που είχε στο πόδι. Ομως, μετά από νοσηλεία δύο εβδομάδων, επέστρεψε στο σπίτι του στο Αμβούργο με δική του επιθυμία, όπου και δεχόταν κατ' οίκον θεραπεία.
Εγγονός λιμενεργάτη και γιος δύο δασκάλων, ο Σμιτ υπήρξε ο ηγέτης της Δυτικής Γερμανίας από το 1974 έως το 1982, καθώς η χώρα εξελισσόταν σε μία παγκόσμια οικονομική δύναμη. Ο πατέρας του ήταν γιος Εβραίου επιχειρηματία, αλλά αυτό κρατήθηκε μυστικό και το επιβεβαίωσε δημόσια ο Σμιτ μόνο το 1984.
Μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της Γερμανίας, ανέλαβε καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας στις 16 Μαΐου 1974 μετά την παραίτηση του Μπραντ. Δραστηριοποιήθηκε επίσης στη βελτίωση των σχέσεων με τη Γαλλία και τον τότε πρόεδρό της Βαλερί Ζισκάρ Ντ' Εσταίν, ενώ τον συνέδεε στενή φιλία με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Παρέμεινε καγκελάριος μετά από τις εκλογές του 1976 σε κυβέρνηση συνασπισμού με το FDP. Τον Φεβρουάριο του 1982 κέρδισε ψήφο εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο, αλλά επτά μήνες αργότερα τέσσερις υπουργοί της FDP αποχώρησαν από τον συνασπισμό. Μετά από άκαρπες προσπάθειες να παραμείνει με μια κυβέρνηση μειοψηφίας, αναγκάστηκε να παραιτηθεί όταν την 1η Οκτωβρίου, μετά από ψηφοφορία, δεν ανανεώθηκε η εμπιστοσύνη της Βουλής.
Αποσύρθηκε από την Ομοσπονδιακή Βουλή το 1986 αλλά παρέμεινε πολιτικά ενεργός. Τον Δεκέμβριο του 1986 ήταν ένας από τους ιδρυτές της επιτροπής που υποστηρίζει την ΟΝΕ και τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Συν-εκδότης της εφημερίδας Die Zeit, τα μεταγενέστερα χρόνια συνέχισε να παίζει ενεργό ρόλο, ασκώντας μεταξύ άλλων κριτική στην Ανγκελα Μέρκελ κατά την οικονομική κρίση της ευρωζώνης, κατηγορώντας την για έλλειψη οικονομικών γνώσεων.
Υπήρξε δημοφιλής καλεσμένος σε τηλεοπτικές εκπομπές και για χάρη του γινόταν εξαίρεση στην απαγόρευση καπνίσματος. Μανιώδης καπνιστής από την εφηβεία του, κάπνιζε δύο πακέτα ημερησίως μέχρι τα 96 του χρόνια που έφυγε από τη ζωή.
Μέρκελ: Ο Σμιτ ήταν πολιτικός θεσμός της δημοκρατίας μας
Στο συλλυπητήριο μήνυμά της η Καγκελάριος της Γερμανίας, Άγκελα Μέρκελ, χαρακτήρισε τον εκλιπόντα ως «πολιτικό θεσμό της δημοκρατίας» της χώρας.
«Ήταν και για μένα ένας θεσμός. Κάποιος του οποίου την συμβουλή και την άποψη θεωρούσα σημαντικές», συμπλήρωσε η Μέρκελ. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη συμβολή του στην ευρωπαϊκή ιδέα, στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας αλλά και στις σημαντικές διεθνείς πρωτοβουλίες του, οι οποίες, όπως είπε, έχουν επίδραση ακόμη και σήμερα.
«Υπηρέτησε τη χώρα μας και αυτό δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ», δήλωσε. Θυμήθηκε την πρώτη προσωπική της ανάμνηση από τον σοσιαλδημοκράτη πολιτικό, το 1962, στις μεγάλες πλημμύρες του Αμβούργου, τόπου καταγωγής της ίδιας, η οποία ωστόσο ζούσε με την οικογένειά της στην Ανατολική Γερμανία. «Θυμάμαι ότι ανησυχούσαμε για την γιαγιά και την θεία μου, αλλά είχαμε εμπιστοσύνη στον Χέλμουτ Σμιτ, ο οποίος ήταν τότε υπουργός Εσωτερικών του Αμβούργου, ότι θα θέσει την κατάσταση υπό έλεγχο», τόνισε η Καγκελάριος.
Παυλόπουλος: Η μνήμη του πυξίδα προσανατολισμού
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπιος Παυλόπουλος απέστειλε στον Πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, κ. Γιοάχιμ Γκάουκ, το ακόλουθο τηλεγράφημα για τον θάνατο του Χέλμουτ Σμιτ:
«Έφυγε από την ζωή ένας μεγάλος Ηγέτης και Πολιτικός, ο οποίος συνέβαλε αποφασιστικώς στην διαμόρφωση του όλου Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος, υπό όρους Δημοκρατίας και Κοινωνικής Δικαιοσύνης. Ας είναι η μνήμη του ασφαλής πυξίδα προσανατολισμού, για την Γερμανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση εν γένει, στην πορεία προς την ουσιαστική ευρωπαϊκή ενοποίηση, με βάση τις προαναφερόμενες αρχές και αξίες που ο Χέλμουτ Σμιτ υπηρέτησε, σ’ όλη του την ζωή, με φρόνηση και συνέπεια. Η Ελλάδα ουδέποτε θα λησμονήσει –όλως αντιθέτως, θα του αναγνωρίζει στο διηνεκές ως ελάχιστο φόρο τιμής- την καθοριστική σύμπραξή του κατά την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Οικογένεια».
Φώφη Γεννηματά: Αν δεν είχε γεννηθεί ο κόσμος θα ήταν χειρότερος
Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έκανε λόγο για έναν «μεγάλο Ευρωπαίο», «σπουδαίο ηγέτη» και εμπνευσμένο σοσιαλδημοκράτη» που θα αποτελεί πάντα «σημείο αναφοράς» για κάθε προοδευτικό πολίτη.
«Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι, που αν δεν είχαν γεννηθεί, ο κόσμος μας, όπως τον γνωρίζουμε σήμερα, θα ήταν πολύ χειρότερος. Ένας από αυτούς ήταν αναμφισβήτητα ο Χέλμουτ Σμιτ, που έφυγε σήμερα στα 96 του χρόνια» τόνισε και κατέληξε: «Του οφείλουμε όλοι ένα μεγάλο ευχαριστώ γιατί μας δίδαξε τη συνεργασία και τη συνεννόηση μεταξύ των εθνών, την ειρηνική συνύπαρξη και τον αλληλοσεβασμό με στόχο το κοινό καλό».
Κωνσταντίνος Μητσοτάκης: Ο Σμιτ ήταν μεγάλος ηγέτης
Σε δήλωσή του, ο πρώην πρωθυπουργός, κ. Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, μίλησε για την συνεργασία που είχε με τον πρώην Καγκελάριο της Δυτικής Γερμανίας:
«Ο Καγκελάριος Σμιτ υπήρξε ένας μεγάλος Ευρωπαίος ηγέτης της γενιάς μου. Εστάθη στο πλευρό των δημοκρατικών δυνάμεων της Ελλάδος κατά τη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών και μετά τη μεταπολίτευση, έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στην ένταξη της Ελλάδος στην τότε ΕΟΚ.
Είχα την τύχη να συνεργαστώ μαζί του και να εκτιμήσω τις αρετές του. Η Γερμανία αλλά και η Ευρώπη του οφείλουν πολλά. Εκφράζω τα συλλυπητήριά μου στους οικείους του, στο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του οποίου ηγήθηκε αλλά και στο γερμανικό λαό του οποίου υπήρξε Καγκελάριος.