Τα κορίτσια στο Αφγανιστάν ονειρεύονται να οδηγήσουν -Οι περιπέτειες μιας τολμηρής [εικόνες]

Από τη στιγμή που η Rokhsar Azami περνάει στους δρόμους της Καμπούλ με το Toyota της, αντιμετωπίζει τον καγχασμό των ανδρών στο δρόμο που κάνουν τα πάντα για να τη σταματήσουν.

Οι γυναίκες του Αγφανιστάν που έχουν δίπλωμα και οδηγούν αυτοκίνητο είναι σπάνιες. Η Rokhsar, είναι δημοσιογράφος 23 ετών και δεν σκοπεύει να το βάλει κάτω. Η περίπτωσή της κάνει τις τελευταίες ημέρες τον γύρο του κόσμου και είναι θέμα στα μεγαλύτερα ΜΜΕ.

Αρχισε να οδηγεί για να αποφύγει τη σεξουαλική παρενόχληση στο δρόμο, τη στιγμή που περίμενε ένα ταξί, κυρίως, για να πάει στη δουλειά της.
Ωστόσο, το να οδηγεί το δικό της αυτοκίνητο δεν την προστατεύει από τις ενοχλήσεις των ανδρών και τα οργισμένα τους βλέμματα, αφού προτιμούν τις γυναίκες στο σπίτι. «Πολλοί άνδρες δεν έχουν δει ποτέ γυναίκα να οδηγεί, με παρενοχλούν», λέει η Rokhsar.
«Κάποιες φορές θέλουν να πιάσουν κουβέντα. Ενας από τους τρόπους που έχουν βρει για να με σταματήσουν είναι να προκαλούν τροχαίο», προσθέτει και περιγράφει τον τρόμο που ένιωσε όταν είδε πίσω της, μια μέρα, ένα γρήγορο αυτοκίνητο με πέντε αγνώστους άνδρες μέσα να την ακολουθεί.

Οι άγνωστοι κατόρθωσαν να την στριμώξουν σε έναν έρημο δρόμο της Καμπούλ, στο κέντρο της πόλης. Αλλά μόλις έκαναν να κατέβουν, η Rokhsar έβαλε την όπισθεν, πάτησε γκάζι και κατόρθωσε να ξεφύγει. «Μια φρικτή εμπειρία», θυμάται.
Με τα μαλλιά λυτά και τη μουσική στη διαπασών μέσα στο Toyota της, η Rokhsar Azami δεν απελπίζεται. Αντίθετα, «είμαι περήφανη γιατί οδηγώ, χρησιμεύω ως παράδειγμα για τις άλλες», λέει.

Ωστόσο, το Αφγανιστάν δεν ήταν πάντα μια χώρα όπου κυριαρχούσε ο συντηρητισμός των ανδρών. Από το 1970 και κατά την εποχή του κομμουνιστικού καθεστώτος, ως το 1992, ήταν αρκετά συνηθισμένο να βλέπει κανείς Αφγανές να οδηγούν αυτοκίνητα, ακόμη και λεωφορεία στις μεγάλες πόλεις.
Ολα άλλαξαν με τον εμφύλιο πόλεμο (1992-1996) ενώ στη συνέχεια οι Ταλιμπάν επιδείνωσαν την κατάσταση και απαγόρευσαν στις γυναίκες να βγαίνουν χωρίς μπούργκα στο δρόμο. Φυσικά ήταν αδιανόητο για μια γυναίκα να οδηγεί αυτοκίνητο.
Από το 2001, όταν κατέρρευσε το ισλαμικό καθεστώς και στην εξουσία τοποθετήθηκε ένας συνασπισμός υπό τις οδηγίες των ΗΠΑ, οι συνθήκες ζωής των γυναικών καλλιτέρευσε. Σήμερα μπορούν να πηγαίνουν στο σχολείο, να σπουδάσουν στο πανεπιστήμιο και να οδηγούν. Αλλά ορισμένοι θεωρούν ακόμη προκλητικό να βλέπουν μια γυναίκα στο τιμόνι.
Το Ισλάμ δεν απαγορεύει στις γυναίκες να οδηγούν, αλλά οι νόμοι και οι πολιτισμικές συνήθειες ποικίλλουν στις χώρες του ισλαμικού κόσμου. Για παράδειγμα, στην Σαουδική Αραβία, οι γυναίκες δεν έχουν δικαίωμα να οδηγούν, ενώ στο Πακιστάν και στο Ιράν μπορούν να το κάνουν.

Στο Αφγανιστάν τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα: οι γυναίκες οδηγοί θεωρούνται από πολλούς ως η ενσάρκωση του δυτικού ιμπεριαλισμού και ως άρνηση των ισλαμικών αξιών, εξηγεί ένας 50χρονος Αφγανός στην Liberation.
Οι υπερ-συντηρητικοί του Αφγανιστάν πιστεύουν ότι το να οδηγεί μια γυναίκα την κάνει πολύ ανεξάρτητη και ότι αυτό ενέχει κινδύνους: αν οι γυναίκες αποκολληθούν από την ηγεμονία των ανδρών τότε θα μπορούν να έχουν και εξωσυζυγικές σχέσεις.
«Οταν οι γυναίκες οδηγούν, ειδικά νέας ηλικίας, η ξέφρενη ζωή αυξάνεται και αυτό μπορεί να οδηγήσει στην πορνεία», προσθέτει ο 50χρονος Αφγανός. «Οι γυναίκες σωφερίνες σπρώχνουν τις μουσουλμάνες αδελφές μας στην έκλυτη ζωή και αυτό δεν μπορεί να γίνει ανεκτό», λέει.
Ωστόσο, περίπου χίλιες γυναίκες το χρόνο εγγράφονται σε σχολή οδηγών για να μάθουν να οδηγούν στην Καμπούλ, μια πόλη 5 εκατομμυρίων κατοίκων.

Την εποχή των Ταλιμπάν ο αριθμός αυτός ήταν 50 γυναίκες, σύμφωνα με τον στρατηγό Asadullah, επικεφαλής της τροχαίας. «Οι γυναίκες έχουν δικαίωμα να μάθουν να οδηγούν και εμείς τις ενθαρρύνουμε», λέει ο στρατηγός.
Η Sohaila Sama, 25 ετών, δηλώνει ευτυχισμένη που θα μπορεί να οδηγεί το δικό της αυτοκίνητο στις πράσινες κοιλάδες στα βόρεια της χώρας. «Αισθάνομαι πολύ καλύτερα και έχω περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό μου από την στιγμή που έμαθα να οδηγώ», λέει.
Η πρόοδος είναι σημαντική, αλλά ο δρόμος που χρειάζεται να διανύσουν είναι ακόμη πολύς, ειδικά από την στιγμή που οι Ταλιμπάν ξαναπαίρνουν το πάνω χέρι σε ολόκληρη την επικράτεια.