Tο πρόσωπο της χημειοθεραπείας -Καρκινοπαθείς φωτογραφίζονται και δείχνουν τα σημάδια της και τις ουλές τους [εικόνες]

Εδώ και τέσσερα χρόνια ο φωτογράφος Ρόμπερτ Χάουζερ δουλεύει πάνω σε ένα πραγματικά ιδιαίτερο πρότζεκτ. Τίτλος του έργου του «Αντιμετωπίζοντας τη χημειοθεραπεία».

Ουσιαστικά ο Χάουζερ καταγράφει με την κάμερά του τον πόνο, την ελπίδα και το φόβο των καρκινοπαθών που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία.

Από το 2011 έως και σήμερα μπροστά στο φακό του Χάουζερ έχουν ποζάρει πάνω από 35 άτομα ηλικίας από 17 ετών έως 70. «Αυτές οι εικόνες αποκαλύπτουν με απόλυτη ειλικρίνεια τι περνάνε, τι αισθάνονται εκείνη τη στιγμή. Υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία και είναι αδύνατο να κρύψουν τα πραγματικά τους συναισθήματα», δηλώνει ο φωτογράφος.

Η ιδέα για αυτό το ιδιαίτερο πρότζεκτ ήρθε όταν φωτογράφιζε μια γυναίκα και ξαφνικά παρατήρησε μια ουλή. Εκείνη του εξήγησε ότι ήταν έτοιμη να υποβληθεί σε μεταμόσχευση μυελού των οστών και την ρώτησε αν θα μπορούσε να την φωτογραφίζει καθόλη τη διάρκεια αυτή της διαδικασίας. Η απάντησή της ήταν αρνητική. Χρόνια αργότερα άλλαξε γνώμη και τον κάλεσε να την φωτογραφίσει. «Μέχρι εκείνη τη στιγμή είχε φωτογραφηθεί επί χρόνια από διάφορα ιατρικά μηχανήματα, ακτίνες Χ, αξονικούς, μαγνητικούς και άλλα. Ελεγε ότι δεν άντεχε να βλέπει τον εαυτό της ούτε ως αντανάκλαση στο παράθυρο ενός αυτοκινήτου. Κάθε φωτογραφία που είχε βγάλει, ήταν μια φωτογραφία της ασθένεια της, λέει σήμερα ο Χάουζερ για τη γυναίκα εκείνη και συμπληρώνει: «Ομως, όταν την φωτογράφισα εγώ είπε ότι ήταν η πρώτη φορά που κάποιος εβλεπε μέσα από τη φωτογραφία της εκείνη και όχι την ασθένειά της. Είχε μια πρωτόγνωρη αίσθηση του εαυτού της, συνειδητοποίησε ότι ήταν ακόμη εκεί».

Κάπως έτσι εμπνεύστηκε να φτιάξει μια ολοκληρωμένη σειρά με αντίστοιχες φωτογραφίες. Αρχισε να συνεννοείται με ογκολογικές κλινικές και αμέσως πολλοί καρκινοπαθείς άρχισαν να ποζάρουν στην κάμερά του.

«Ολοι τους ήταν κουρασμένοι. Πολλοί έκλαιγαν εύκολα. Αλλά όλοι τους πόζαραν φυσικά», είπε περιγράφοντας όλα τα κοινά που διαπίστωσε ότι είχαν αυτοί οι άνθρωποι. Ομως, ενώ όλοι τους είχαν δύναμη και ενέργεια (εκεί εντοπίζονταν οι ομοιότητες) η διάθεσή τους ήταν τελείως διαφορετική. «Ο τρόπος με τον οποίο προσέγγιζαν την απώλεια των μαλλιών τους ήταν πολύ διαφορετικός», προσέθεσε ο Χάουζερ. «Για παράδειγμα η διάθεση κάποιων γυναικών ήταν δυνατό να αλλάξει όταν έβγαζαν το μαντήλι από το κεφάλι τους ενώ άλλες έλεγαν ''εγώ δεν το φοράω και αν κάποιος έχει πρόβλημα με αυτό, είναι δικό του πρόβλημα και όχι δικό μου».

«Φωτογραφίζοντας κάποιον που είχε υποβληθεί σε χημειοθεραπεία ήταν κάτι που δεν είχα ξανανιώσει ποτέ», προσέθεσε. «Στην αρχή νόμιζα ότι το γεγονός ότι εξωτερικεύουν τα συναισθήματά τους οφειλόταν στην απουσία των μαλλιών τους . Ομως μετά τη φωτογράφιση δεκάδων ανθρώπων για το πρότζεκτ αυτό, συνειδητοποίησα ότι αυτό είναι πολύ περισσότερα πράγματα. Η απώλεια των μαλλιών σίγουρα παίζει ρόλο, καθώς οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να κρύψουν την ασθένειά τους από την κοινωνία. Ωστόσο, τα φάρμακα από μόνα τους παίζουν έναν ιδιαίτερο ρόλο στο πρότζεκτ. Οι άνθρωποι που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία ζουν και εκφράζουν τα συναισθήματά τους στα άκρα. Δεν μπορούν να κρύψουν το φόβο, να προσποιηθούν ότι είναι ένα άλλο συναίσθημα».

Κατά τη διάρκεια του πρότζεκτ, φυσικά, ο Ρόμπερτ Χάουζερ είχε τη δυνατότητα να γνωρίσει καλύτερα αυτούς τους ανθρώπους και τις σπαρακτικές ιστορίες τους.

Τώρα ο Ρόμπερτ ετοιμάζεται να «ταξιδέψει» το πρότζεκτ του, εκθέτοντάς το σε γκαλερί και ιατρικά κέντρα. Δυστυχώς κάποιοι από τους πρωταγωνιστές του δεν ζουν για να δουν την έκθεση αλλά ακόμη και αυτοί σίγουρα είχαν προλάβει να αποκομίσουν κάποια οφέλη από τη διαδικασία αυτή. Γνώρισαν άλλους ανθρώπους με την ίδια αρρώστια και κράτησαν μαζί τους επαφή. Το διαπίστωσε ο Χάουζερ όταν ένα χρόνο μετά τη φωτογράφιση τους κάλεσε όλους σε ένα πικ νικ. Και του το είπαν και οι ίδιοι εκφράζοντάς τους την ευγνωμοσύνη τους που κατάφερε να τους εξωτερικεύσει όλα αυτά τα συναισθήματα.

«Οι άνθρωποι που φωτογράφισα μου είπαν ότι αυτή η στιγμή ήταν ένα σημείο καμπής στο ταξίδι τους. Εμεινα έκπληκτος, αλλά το τίμησα αυτό που μου είπαν γιατί πήρα και εγώ πολλά πράγματα από αυτούς. Ηξερα ότι τα πορτραίτα θα ήταν κάτι που θα αγαπήσουμε, αλλά δεν περίμενα η εμπειρία να ήταν κάτι τόσο ισχυρό για εκείνους. Πολλοί από αυτούς ήταν όμορφοι, δυνατοί και εντυπωσιακοί στα πορτραίτα τους και με ευχαρίστησαν που το ανέδειξα. Αυτό ήταν μια έκπληξη και μια ταπείνωση για μένα».

Τα πορτραίτα άγγιξαν και τις οικογένειες των καρκινοπαθών. Την περασμένη εβδομάδα ο Ρόμπερτ έλαβε μια κάρτα από το ταχυδρομείο από μια γυναίκα, που τον ευχαριστούσε για το πορτραίτο της. Και υπήρχε και ένα ακόμη μήνυμα στο φάκελο. Η νεαρή κόρη της, τον ευχαριστούσε με μια κάρτα, για το ότι έκανε την μαμά της να αισθάνεται όμορφα και πάλι.

Το έργο του Χάουζερ δεν έχει τελειώσει ακόμη. Εξακολουθεί να φωτογραφίζει καρκινοπαθείς και ετοιμάζει και ένα δεύτερο πρότζεκτ με τίτλο «Αντιμετωπίζοντας τις χημειοθεραπείες, πριν και μετά». Ο ίδιος και η ομάδα του έχουν δημιουργήσει, επίσης, το Ιδρυμα «Αντιμετωπίζοντας το Φως» προκειμένου να συνεχίσουν να κάνουν τέτοια πρότζεκτ με ιατρικά θέματα.