Από το 2010 έως και σήμερα, οι Ευρωπαίοι τείνουν να επιβεβαιώσουν τη λογική της αυτοεκπληρούμενης προφητείας: το μέλλον θα είναι θαυμαστό, αλλά ποιος νοιάζεται για το παρόν.
Υπό μορφή... mantra επιμένουν πως οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι αυτές που χρειάζεται η Ελλάδα για να επιστρέψει στο δρόμο της ανάπτυξης. Θεωρητικά, τούτο είναι αληθές. Αν και για τους αναλυτές του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ δεν είναι το μόνο αληθές.
Προχωρώντας σε εις βάθος ανάλυση της ελληνικής περίπτωσης, οι καθηγητές του φημισμένου Πανεπιστήμιου καταδεικνύουν τις παγίδες που κρύβονται πίσω από το πλέγμα των μεταρρυθμίσεων που ζητούν επιμόνως οι δανειστές από την Αθήνα. Η μόνιμη επωδός των Ευρωπαίων εταίρων είναι ότι υπάρξει ταχεία και συντονισμένη εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τότε η Ελλάδα θα βιώσει μια εξίσου ταχεία οικονομική ανάπτυξη.
Βέβαια, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο παραδέχονται (οι δανειστές) ότι το τίμημα είναι βαρύ και αυτό το άχθος εναποτίθεται στις πλάτες των εργαζόμενων (εισόδημα και απασχόληση). Ακόμη κι έτσι, όμως, επιμένουν πως οι δομικές αλλαγές στο ελληνικό κράτος έχουν καθυστερήσει, τη στιγμή που είναι οι μόνες που μπορούν να δώσουν ώθηση στην οικονομία της χώρας.
Ο αντίλογος των αναλυτών του Χάρβαρντ έγκειται στη διαπίστωση ότι οι μεταρρυθμίσεις, όσο αναγκαίες και αν είναι, δεν μπορούν να «προσφέρουν» λύσεις βραχυχρόνιου χαρακτήρα. Η όποια επιτυχία τους θα φανεί σε μέλλοντα χρόνο, ενώ στο μεταξύ σε άμεσο χρόνο η Ελλάδα θα δέχεται τα επίχειρα των αλλαγών. Δηλαδή; ενώ οι ιδιωτικοποιήσεις και η απελευθέρωσης της αγοράς θα προσφέρουν ένα θετικό πρόσημο στην ελληνική οικονομία σε βάθος χρόνου, άμεσα θα έχουν αρνητική επίδραση.
Μάλιστα, για να κάνουν πιο απτή την ανάλυσή τους σημειώνουν πως ακόμη και αν η Ελλάδα καταφέρει να εφαρμόσει κατά γράμμα όλες τις μεταρρυθμίσεις, η ανάπτυξη που θα πετύχει κατ' έτος θα είναι μόλις +1,3%. Αυτό το οικονομικό αποτέλεσμα απέχει αρκετά από το να χαρακτηριστεί αισιόδοξο, καθώς δεν θα μπορέσει να ισοφαρίσει την απώλεια του 25% του ΑΕΠ που σημειώθηκε στην ελληνική οικονομία από το 2009 έως και σήμερα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι οικονομολόγοι του Χάρβαρντ αποκρούουν την ανάγκη να γίνουν μεταρρυθμίσεις. Σημειώνουν, όμως, ότι ο δρόμος των επενδύσεων, της καινοτομίας και των εξαγωγών είναι ο πλέον ασφαλής για να μπορέσει η χώρα να επιστρέψει στην ανάπτυξη. Γι' αυτό προτείνουν στην ελληνική κυβέρνηση και τον Αλέξη Τσίπρα να συστήσουν ένα θεσμικό μηχανισμό -άμεσης συνάφειας με τον πρωθυπουργό- που στόχο θα έχει να προσελκύει επενδυτές και να διαπραγματεύεται απευθείας μαζί τους.