Η πρώτη μέρα των παραδόσεων στις σχολές, είναι αδιαμφισβήτητα και η πιο ενδιαφέρουσα. Αυτό μπορεί να το δει κανείς στα πρόσωπα των φοιτητών, πριν όμως αυτοί φτάσουν στις σχολές τους. Γιατί μετά, όλο αυτό το κλίμα χάνεται με τρόπο μαγικό, μέσα σε λίγες μόνο ώρες.
Τί εννοώ ακριβώς; Ο πιο εύκολος τρόπος να το εξηγήσω, είναι να παρουσιάσω την δική μου πρώτη μέρα στην σχολή.
Καθ' οδόν για την Πανεπιστημιούπολη, έτυχε να συναντήσω διάφορους φοιτητές. Ανεξαρτήτως σχολής, ηλικίας, έτους ή οποιουδήποτε άλλου χαρακτηριστικού, ο ενθουσιασμός ήταν παραπάνω από εμφανής στις κινήσεις τους. Γρήγορος βηματισμός, χαμόγελα, συζητήσεις περί της σχολής. Μικρές λεπτομέρειες που όμως μαρτυρούν σαφώς την καλή διάθεση των περισσότερων.
Ολα αυτά μέχρι να φτάσω στην πύλη της Ούλωφ Πάλμε. Εκεί αντίκρισα την πρώτη ανησυχητική εικόνα της ημέρας. Πλήθος κόσμου να περιμένει στην στάση του λεωφορείου που θα τους οδηγήσει στις σχολές, πρώτη φορά για φέτος. Ο βηματισμός ξεκίνησε να φθίνει, τα χαμόγελα να παγώνουν. Οι συζητήσεις γρήγορα άλλαξαν θέμα, καθώς όλοι άρχισαν να σκέφτονται αυτό που τους περιμένει τις επόμενες ώρες.
Μετά από ένα ανυπόφορο 25λεπτο γκρίνιας στην στάση, το λεωφορείο έφτασε, μόνο που μέσα δεν έπεφτε ούτε καρφίτσα. Οι συνωστισμένοι φοιτητές μας κοιτούσαν μέσα από τα τζάμια, ζηλεύοντας την... ελευθερία μας, αλλά γνωρίζοντας παράλληλα πως για αυτούς τουλάχιστον η περιπέτεια τελειώνει. Τα μειωμένα δρομολόγια και η κατάργηση των εσωτερικών λεωφορείων, ολοένα και περισσότερο εντείνουν το πρόβλημα. Μετά εκατοντάδες αιτήματα κάθε χρόνο, λες και γίνεται επίτηδες, η συγκοινωνία για τα πανεπιστήμια βαδίζει προς το χειρότερο.
Η μόνη λύση για να μην χάσω ολόκληρη την πρώτη ώρα παράδοσης, ήταν να κάνω οτο-στοπ. Τα αμάξια των... τυχερών φοιτητών που γλιτώνουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, με αγνοούσαν επιδεικτικά. Μετά από πολλούς εικοσάχρονους που δεν έδειξαν το παραμικρό ίχνος ενδιαφέροντος για τον χαμό που επικρατούσε στην στάση, ένας αποφάσισε να σταματήσει. Παρόλο που πήγαινε σε άλλη σχολή, προθυμοποιήθηκε να κάνει το γύρο της Πανεπιστημιούπολης για να μας αφήσει ακριβώς εκεί που θέλουμε. Λουλούδι... μέσα στην λάσπη, που λέει και ένα τραγούδι.
Φτάνοντας στην σχολή, έσπευσα να μπω στο αμφιθέατρο. Τα σκουπίδια, οι βρωμιές και το γενικότερο κακό κλίμα δεν πρόλαβε να με επηρεάσει. Ανοιξα διακριτικά την πόρτα, θέλοντας να βρω κάπου να κάτσω γρήγορα. Είχα ξεχάσει όμως τι συμβαίνει τις πρώτες μέρες. Ηταν λες και 3-4 από εκείνα τα λεωφορεία που περίμενα, είχαν μεταφερθεί απευθείας εκεί μέσα. Οι θέσεις είχαν γεμίσει προ πολλού. Καρέκλες, καφάσια και ο,τι άλλο... σταθερό είχε μεταφερθεί εντός της αιθούσης από τους φοιτητές που τα πρόλαβαν. Για τους υπόλοιπους έμεναν μόνο τα σκαλοπάτια, τα οποία είχαν γεμίσει μέχρι την μέση.
«Κάθε αρχή και δύσκολη. Ετσι είναι τις πρώτες εβδομάδες. Μετά φτιάχνει» ακουγόταν στο διάλειμμα. Μια φράση που στα αυτιά μου ακουγόταν πραγματικά ενοχλητική. Γιατί θα πρέπει πρώτα να αγανακτήσουν οι μισοί φοιτητές, για να «λυθεί» το πρόβλημα της μετακίνησης και του χώρου στα αμφιθέατρα; Από πότε στα πανεπιστήμια άρχισε να εφαρμόζεται το σύστημα «ο πιο υπομονετικός κερδίζει»; Δεν είμαστε ελεύθερη αγορά για να επιβιώνει ο καλύτερος. Εχουμε καταλήξει να χαιρόμαστε επειδή κάποιοι συμφοιτητές μας αποφασίζουν να παρατήσουν την σχολή.
Ολοι έχουν επίγνωση του προβλήματος, όμως δεν γίνεται καμία απολύτως προσπάθεια για την διόρθωση του. Μάλιστα, λίγο πριν ξεκινήσουν οι περσινές καταλήψεις, ένας νέος καθηγητής μας είχε «συμβουλεύσει» το εξής: «Αντί να κλείσετε την σχολή, γιατί δεν καλείται μαζικά τους φοιτητές να έρθουν όλοι στις αίθουσες για μια βδομάδα; Η σχολή δεν θα μπορεί να λειτουργήσει και κανένας δεν θα σας κατηγορεί. Θα προβάλλετε ένα από τα κύρια προβλήματα μας, αντί να στρέφετε τους πάντες εναντίον σας».
Ειδικά στην συγκεκριμένη εποχή, δεν γνωρίζω ποια λύση μπορεί να δοθεί. Περισσότεροι καθηγητές, καινούργιες αίθουσες, πιο συχνά δρομολόγια; Ολα αυτά απαιτούν χρηματικά ποσά που ίσως να μην υπάρχουν στην διάθεση των πανεπιστημίων. Πάντως με τις σημερινές συνθήκες, υπάρχουν πάρα πολλοί παράγοντες που απωθούν τους φοιτητές από τις σχολές τους, είτε αυτοί είναι πρωτοετείς, είτε... κοντεύουν τα 30.
Αν λοιπόν θεωρείται πρόβλημα η ύπαρξη των «αιώνιων φοιτητών», τότε θα πρέπει πρώτα από όλα να εξεταστούν αυτού του είδους τα προβλήματα. Γιατί είμαι σίγουρος πως, όπως και σήμερα έτσι και του χρόνου, οι περισσότεροι θα ξεκινήσουν με διάθεση την καινούργια τους χρονιά. Το θέμα είναι πως η καλή τους διάθεση δεν θα αλλάξει από την πρώτη μέρα...
Υ.Γ.: Ανάμεσα σε όσους περίμεναν λεωφορείο, ήταν δύο κοπέλες με προβλήματα οράσεως, οι οποίες όπως είναι λογικό, δεν μπορούν να μπουν σε ένα ασφυκτικά γεμάτο όχημα. Πόσα λεωφορεία θα πρέπει να περιμένουν αυτές; (Ενα πρόβλημα για όταν λύσουμε τα λίγο πιο βασικά)
Κυριάκος Μανδηλάρης