Τελικά υπάρχει ζωή στον Αρη; Τι σημαίνει η ανακάλυψη νερού [εικόνες]

Είναι σίγουρο ότι η ανακάλυψη νερού στην επιφάνεια του Αρη προαναγγέλλει μια νέα εποχή στην εξερεύνηση του.

Το νερό θα μπορούσε να σημαίνει ότι ο σκονισμένος κόκκινος πλανήτης, δεν είναι απλά μία απέραντη έρημος, αλλά μπορεί ακόμη και να τροφοδοτήσει βασικές μορφές ζωής, όπως μικρόβια.

Ωστόσο η πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη. Η ανακάλυψη νερού δεν σχετίζεται απαραίτητα με την ύπαρξη ζωής. Προς το παρόν, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν από πού προέρχεται το νερό αυτό, ή εάν η χημεία του είναι εύχρηστη και μπορεί να στηρίξει ζωή. Και δυστυχώς, οι πιθανότητες είναι ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν θα μπορέσουμε να φτάσουμε εκεί για να μάθουμε τι συμβαίνει.

«Είναι δύσκολο να έχουμε ένα διαστημικό σκάφος αρκετά καθαρό για να το στείλουμε για προσεδάφιση στον Αρη» εξηγεί η Μπέθανι Ελμαν, πλανητική γεωλόγος στο Καλτέκ, επισημαίνοντας τον κίνδυνο να μολυνθεί η δυνητική ζωή του κόκκινου πλανήτη με γήινα μικρόβια.

Αλλά υπάρχει ακόμα λόγος να ενθουσιαζόμαστε. Η ύπαρξη νερού στην συγκεκριμένη πλαγιά, μας δίνει μία ένδειξη για το πού πρέπει να ξεκινήσουμε να ψάχνουμε για ζωή.

Οι αναλύσεις έχουν επιβεβαιώσει ότι οι αινιγματικές γραμμές που εμφανίζονται στις πλαγιές του πλανήτη δημιουργήθηκαν από υγρό αλμυρό νερό το οποίο είναι ίσως σε θέση να παράγει χημικές αντιδράσεις ή ακόμη και ζωή.

Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από την κάμερα HiRISE του Reconnaissance Orbiter του Αρη, ωστόσο αντιπροσωπεύουν κάτι περισσότερο από μια ροή.

Μπορεί να τροφοδοτούνται από κάποιο είδος υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα, ή ένα θαμμένο παγόβουνο που λιώνει στον θερμότερο καιρό και στέλνει λιωμένο νερό στην επιφάνεια του Αρη. Αν και δεν είναι απίθανο, δεδομένου ότι ξέρουμε πως υπάρχει πάγος κάτω από την επιφάνεια του Αρη, αυτά τα σενάρια δεν είναι τόσο πιθανά όσο τα αγαπημένα των ερευνητών: ότι δηλαδή το νερό προέρχεται από την ατμόσφαιρα.

Αλλά πώς θα μπορούσε το νερό από την ατμόσφαιρα να σχηματίζει αυτές τις σκούρες γραμμές; Στον Αρη, όπως και στη Γη, τα άλατα στην επιφάνεια μπορεί να απορροφήσουν ατμοσφαιρικό υδρατμό και να παγιδεύσουν τις κρυσταλλικές δομές τους. Στη συνέχεια, όταν οι υγροί κρύσταλλοι ζεσταθούν, διαλύονται και το υγρό μείγμα, χάρη στη βαρύτητα, πέφτει και κυλάει στην επιφάνεια του πλανήτη.

Στην υπερξηρή έρημο Ατακάμα της Χιλής, εμφανίζεται αυτός ακριβώς ο τύπος υγροποίησης και είναι το κλειδί για τη στήριξη κάποιας μάλλον ακραίας μορφής ζωής, επισημαίνει ο αστροβιολόγος της NASA, Κρις Μακ Κέι.

Αλλά δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι αυτό συμβαίνει και στον Άρη. Ο Μακ Κέι σημειώνει ότι το είδος των αλάτων κοντά στις γραμμές του Αρη, που ονομάζονται υπερχλωρικά, αποτελούν διαφορετικά υγρά αλατικά μείγματα από αυτά που χρησιμοποιούνται στη Γη. Στην πραγματικότητα, είναι πιθανό οι υπερχλωρικές ραβδώσεις να συμπεριφέρονται παρόμοια με την λίμνη Ντον Χουάν της Ανταρκτικής, η οποία αποτελεί το πιο αλμυρό σώμα υγρού στη Γη και είναι εντελώς νεκρή.

«Ενα τέτοιο στοιχείο δεν είναι κατάλληλο για την υποστήριξη ζωής και δεν παρουσιάζει κανένα ενδιαφέρον βιολογικά, καθώς τίποτα δεν μπορεί να ζήσει στην άλμη της λίμνης Δον Χουάν» επισημαίνει ο Μακ Κέι.

Ετσι οι διηθήσεις που τροφοδοτούνται από την ατμοσφαιρική υγρασία δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει νερό που θα μπορούσε να στηρίξει ανθρώπινη εποίκηση, ή ακόμη και αρειανά μικρόβια, ωστόσο αυτό είναι κάτι που αξίζει να ερευνηθεί.

Οπως γνωρίζουμε, με βάση το μόνο παράδειγμα της Γης, είναι ότι η ζωή τείνει να εμφανίζεται όπου υπάρχει νερό. Αυτός είναι ο λόγος που η αναζήτηση της NASA για τη ζωή πέρα από τη Γη έχει ως μότο «Follow the water».

Η απογοητευτική ειρωνεία εδώ ωστόσο, είναι ότι η NASA δεν μπορεί να ακολουθήσει αυτό το συγκεκριμένο νερό. Οχι ακόμα τουλάχιστον.

Η αποστολή ενός διαστημικού οχήματος σε μια περιοχή όπου ρέει υγρό νερό είναι πολύ πολύ επικίνδυνο, προειδοποιεί το Γραφείο Πλανητικής Προστασίας της NASA. Η εύρεση νερού στις ραβδώσεις οριοθετεί μια "ειδική περιοχή" όπου μπορεί να προσγειωθεί το διαστημικό σκάφος μόνο μετά από ενδελεχή καθαρισμό ή αποστείρωση.

Αν τα γήινα μικρόβια επιβιώσουν με κάποιον τρόπο μέχρι τον Άρη και βρεθούν σε νερό, είναι πιθανό ότι θα μπορούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση και να μολύνουν τον κόκκινο πλανήτη. Ενα τέτοιο σενάριο όχι μόνο θα περιέπλεκε οποιαδήποτε μελλοντική ανίχνευση ζωής στον Αρη, αλλά πιθανά να προκαλούσε καταστροφή, αν λάβουμε υπόψιν το πόσο γρήγορα εξαπλώνονται τα χωροκατακτητικά είδη στη Γη.

Αν είναι κάτι σίγουρο την τελευταία δεκαετία στην εξερεύνηση των πλανητών, είναι ότι το νερό είναι παντού. Είτε ως σκόνη στο φεγγάρι, είτε κατεψυγμένο σε κρατήρες του Ερμή, είτε στις πλάτες των κομητών, είτε στα κελύφη των παγωμένων φεγγαριών. Ο Αρης, μόλις πρόσφατα εντάχθηκε στον πληθυσμό των ουράνιων σωμάτων όπου γνωρίζουμε ότι υπάρχει νερό, και αυτό είναι αρκετά ενδιαφέρον από μόνο του, ακόμη κι αν δεν μπορούμε να τον επισκεφθούμε ακόμα.