«Θα πρέπει να το συνηθίσουμε, ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται πάλι σε όλα τα πρωτοσέλιδα του πλανήτη και διέψευσε όσους ήθελαν να τον θάψουν πολύ γρήγορα», γράφει η Liberation και αναλύει εύστοχα το πολιτικό σκηνικό.
Την κέρδισε μόνος
Η μεγάλη εκλογική νίκη του στις εκλογές, με 35,4%, διέψευσε όλες τις δημοσκοπήσεις που έδιναν μάχη ψήφο με ψήφο με τη ΝΔ. Αποδεικνύει επίσης ότι στην πολιτική καλύτερα να υπολογίζει κανείς τους εχθρούς παρά τους φίλους του. Γιατί αυτή την επιτυχία ο ηγέτης της ελληνικής Αριστεράς την κέρδισε μόνος.
Το κόμμα του, ο ΣΥΡΙΖΑ, διασπάστηκε αμέσως μετά την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από την πρωθυπουργία, στις 20 Αυγούστου, και δημιουργήθηκε ένα νέο πιο αριστερό κόμμα, η Λαϊκή Ενότητα. Το νέο αυτό κόμμα ήλπιζε να ενσαρκώσει το «Οχι» του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου, αλλά υπέστη βαριά ήττα και έμεινε έξω από τη Βουλή. Οι πρώην σύντροφοι του Τσίπρα, οι οποίοι ασκούσαν βαριά κριτική λέγοντας ότι υπέκυψε στα κελεύσματα των δανειστών, μάλλον έκαναν ένα σημαντικό λάθος: πίστεψαν ότι η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015 ήταν μια νίκη όλης της Αριστεράς.
Αφθαρτο πρόσωπο
Ηταν μια κακή ανάγνωση της ιστορίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος πέρασε από το 5% στο 36% τον περασμένο Ιανουάριο, οφείλει την επιτυχία του κυρίως στον χαρισματικό Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος κατόρθωσε να ενσαρκώσει το νέο πρόσωπο της ελπίδας. Τα αποτελέσματα της κάλπης της 20ής Σεπτεμβρίου είναι εξίσου ενοχλητικά και για τον Γιάνη Βαρουφάκη, ο οποίος το τελευταίο διάστημα έβγαινε σε όλα τα ξένα ΜΜΕ και ειρωνευόταν τον «φίλο του Αλέξη». Ο ιδιαίτερα φλύαρος πρώην υπουργός Οικονομικών χάνει άμεσα το προφίλ του αντιστασιακού στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούν οι Βρυξέλλες και βρίσκεται εντελώς απομονωμένος.
Αντίθετα, ο Πάνος Καμμένος, ο ηγέτης των Ανεξάρτητων Ελλήνων, κέρδισε το στοίχημα και επιβραβεύτηκε για την ανέφελη πίστη του στον Τσίπρα. Ενώ όλες οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι το κόμμα του θα εξαφανιστεί, ο Καμμένος δεν άλλαξε ποτέ γραμμή και συνέχιζε να υποστηρίζει τον ηγέτη της Αριστεράς. Αποτέλεσμα, το κόμμα του θα έχει 10 βουλευτές στην επόμενη Βουλή και θα είναι ο απαραίτητος σύμμαχος για να σχηματίσει κυβέρνηση, αφού ο Τσίπρας δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία.
Η Δεξιά δεν έπεισε
Δίνοντας μια δεύτερη ευκαιρία στον ηγέτη της Αριστεράς, οι Ελληνες στέλνουν και ένα ξεκάθαρο μήνυμα που οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να σκεφτούν. Ο Τσίπρας είναι ο άνθρωπος που «μάτωσε απέναντι στους δανειστές», όπως επαναλάμβανε ο ίδιος ο πρωθυπουργός στην προεκλογική εκστρατεία, και οι ψηφοφόροι τον επέλεξαν εκ νέου, προσφέροντάς του ένα εκλογικό αποτέλεσμα παρόμοιο με εκείνο του Ιανουρίου 2015.
Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται μακράν μπροστά από τη ΝΔ, η οποία δεν κατόρθωσε να κεφαλοποιήσει την αποτυχία του Τσίπρα στις Βρυξέλλες και έπιασε ένα σκορ 28,09%. Η Δεξιά δεν κατόρθωσε να πείσει μια χώρα η οποία θεωρεί ότι το νέο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων έχει επιβληθεί από το εξωτερικό και ότι μόνο η Αριστερά μπορεί να περιορίσει τις τοξικές του συνέπειες. Είναι ενδεικτικό ότι ο Τσίπρας έπεισε το 14% των Ελλήνων ανέργων, ενώ μόνο το 6% από αυτούς ψήφισε τη ΝΔ.
Επομένως, ο Τσίπρας δεν άλλαξε καθόλου τη γραμμή του, παρά την παράδοσή του στους δανειστές και έτσι κατόρθωσε να πείσει τους Ελληνες. Αυτό είναι ένα μάθημα που θα πρέπει να μελετήσει ο Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό στις δημοσκοπήσεις από τη στιγμή που έκανε φιλελεύθερη στροφή. Είναι όμως ένα μάθημα και για τον Ζαν-Λικ Μελανσόν, ο οποίος στήριξε τους διασπαστές του ΣΥΡΙΖΑ και δεν κατάλαβε ότι δεν έχουν εγκυρότητα σε μια χώρα που αρνείται τη λιτότητα αλλά προτιμάει τον στρατηγό της μάχης και όχι τους λοχαγούς που εγκατέλειψαν τη μάχη στην πρώτη δυσκολία.
Ο Τσίπρας μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα και να εγγυηθεί μια άλλη πολιτική; Η ψήφιση αντιλαϊκών μέτρων στο Κοινοβούλιο, μέσα στις προσεχείς εβδομάδες, ίσως δείξει ότι οι δυνατότητες ελιγμών που έχει είναι πολύ μικρές. Πιθανόν να επιχειρήσει να ελαχιστοποιήσει τις θυσίες των Ελλήνων προσφέροντάς τους περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη και διαφάνεια. Από τη στιγμή που ανέβηκε στην εξουσία, η μάχη κατά της φοροδιαφυγής προχώρησε ήδη με πρωτοφανή ταχύτητα στην Ελλάδα.
Καλύτερος ο ηγέτης από την κυβέρνηση
Υπάρχουν ωστόσο κάποια στοιχεία τα οποία θα πρέπει να εξετάσει ο Ελληνας πρωθυπουργός. Κατ' αρχάς, θα πρέπει να αντιληφθεί ότι η προσωπική του επιτυχία είναι ένα είδος μοναξιάς. Η ποιότητα της ομάδας δεν είναι στο ύψος του ηγέτη της. Και η απραξία της κυβέρνησής του, ενόσω ο Τσίπρας έδινε μάχη στις Βρυξέλλες, είναι ένα ανησυχητικό σημάδι.
Αυτό φάνηκε με το χάος που επικράτησε στον χειρισμό του θέματος των μεταναστών, αλλά και στο θέμα των κενών στα σχολεία, τα οποία άνοιξαν με 274 εξ αυτών να μην έχουν προσωπικό.
Επίσης, το ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό αποχής (45%) μειώνει την ευρύτητα της εκλογικής του νίκης. Η απογοήτευση των Ελλήνων είναι πραγματική και μπορεί ανά πάσα στιγμή να γυρίσει εναντίον της κυβέρνησης. Το βράδυ της Κυριακής, στο κέντρο της Αθήνας, ο ήρωας των εκλογών απόλαυσε τον θρίαμβό μου, ξαναβρίσκοντας τις λυρικές φράσεις του Ιανουρίου. Αλλά από τη Δευτέρα τα προβλήματα αρχίζουν.