Η Τζοάνα Λάμλεϊ είναι παρουσιάστρια σειράς του ταξιδιωτικού ντοκιμαντέρ «Η ελληνική Οδύσσεια της Τζοάνα Λάμλεϊ» («Joanna Lumley's Greek Odyssey») που έκανε πρεμιέρα την περασμένη Πέμπτη από τις συχνότητες του βρετανικού ITV, το πρόγραμμα του οποίου εκπέμπεται και δορυφορικά και το βλέπουν 30 εκατομμύρια τηλεθεατές παγκοσμίως. Ενα ντοκιμαντέρ σχεδόν διαφήμιση για την Ελλάδα, που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την κατάσταση που επικρατεί εδώ και καιρό.ΣΙΔΗΡΑ. Αρέσουν, φαίνεται, τα δύσκολα στην 65 ετών Λάμλεϊ, γεννημένη την Πρωτομαγιά του 1946, στο Κασμίρ της Ινδίας -ο πατέρας της ήταν ταγματάρχης του βρετανικού Σώματος Τυφεκιοφόρων Γκούρκα- ηθοποιό, συγγραφέα και ακτιβίστρια που φλερτάρει έντονα και με την πολιτική. Και εκ των πραγμάτων δεν καταθέτει εύκολα τα όπλα, που λένε. Δεν είναι τυχαίο ότι την αποκαλούν «Σιδηρά Λάμλεϊ» (Iron Lumley). Μέχρι και ο πρώην Πρωθυπουργός της Βρετανίας Γκόρντον Μπράουν υποχρεώθηκε να της ζητήσει συγγνώμη για χειρισμούς της κυβέρνησής του σε θέματα που εκείνη υπερασπίζεται με σθένος.
Η ιδέα του ντοκιμαντέρ του ITV έπεσε στο τραπέζι σε μια στιγμή που τίποτα δεν προμήνυε τις δυσμενείς εξελίξεις για την Ελλάδα. Αρχική αφορμή ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. «Του χρόνου θα γίνουν στο Λονδίνο και η Ελλάδα είναι η πατρίδα τους», εξηγούσε η Λάμλεϊ.
Βέβαια δεν παρουσιάζει μια εικόνα ειδυλλιακή. Διότι ρίχνει και τις σπόντες της. «Παντού γκράφιτι, αδέσποτα σκυλιά να τριγυρνούν, σημεία που άλλοτε δίδαξε ο Σωκράτης έχουν μετατραπεί σε υπαίθρια πάρκινγκ, πλάι σε πεσμένους κίονες». Ομως σε κάθε της κουβέντα έχει ένα «αλλά».
Κάθε πόλη άλλωστε, θεωρεί, έχει και τις σκοτεινές στιγμές της. Και φέρνει για παράδειγμα τη Νέα Υόρκη. Οταν την επισκέφθηκε πριν από 35 χρόνια ήταν περίπου απροσπέλαστη. «Ηταν αδιανόητο να πάει κάποιος στην Τάιμς Σκουέαρ. Ηταν σε ελεεινή κατάσταση και επικίνδυνη. Τώρα όπου κι αν γυρίσεις θα δεις οικογένειες», σημειώνει για να δικαιολογήσει τη σημερινή εικόνα της Αθήνας. Η σειρά ντοκιμαντέρ της για την Ελλάδα δεν είναι μια απόπειρα να αναλύσει τα πολιτικοοικονομικά της, που την έφεραν στο χείλος του γκρεμού. Η Λάμλεϊ αξιοποιεί τη δύναμη της εικόνας της για να πείσει τη βρετανική (αλλά και τη διεθνή) κοινή γνώμη ότι η χώρα δεν οδεύει για τον Αδη και ότι αξίζει προσοχής.
Η λάμψη της σόουμπιζ μοιάζει να είναι σε αρμονική συνύπαρξη με την ακτιβιστική δράση που έχει αναπτύξει. Ψηλή -1,73 μ.- λεπτή, ξανθιά, η Τζοάνα γεννήθηκε μεν στην Ινδία, μεγάλωσε όμως στη Μαλαισία, όπου μετακόμισαν οικογενειακώς το '47 ακολουθώντας τον αξιωματικό καριέρας πατέρα της, και σε ηλικία τριών ετών βρέθηκε στο Κεντ της Βρετανίας.
Τελειώνοντας το σχολείο πήγε σε σχολή μόντελινγκ και αρχές της δεκαετίας του '60, στα 16 της, πήρε το τρένο για το Λονδίνο για να γίνει ηθοποιός. Απορρίφθηκε όμως στις ακροάσεις της περίφημης RADA, της Βασιλικής Ακαδημίας Δραματικής Τέχνης, επειδή ήταν «χοντρή και άσχημη», όπως της είπαν.
Το παράδοξο; Στράφηκε -με επιτυχία- στο μόντελινγκ. Μούσα του περιβόητου φωτογράφου Μπράιαν Ντάφι για τρία χρόνια, έγινε το μοντέλο του οίκου μόδας της Τζιν Μιούιρ για αρκετό καιρό, ώσπου ανεξαρτητοποιήθηκε και συνέχισε ως φριλάνσερ (ελεύθερη συνεργάτρια). Ηταν πια περιζήτητη· ένα από τα δέκα τοπ μόντελ της δεκαετίας.
Αίσθηση για τη συντηρητική κοινωνία της Βρετανίας προκάλεσε, το 1967, η δημοσιοποίηση πως είναι ανύπαντρη μητέρα ενός αγοριού, του Τζέιμς, καρπού του έρωτά της με τον φωτογράφο Μάικλ Κλέιντον. Ο γάμος της με τον θεατρικό συγγραφέα Τζέρεμι Λόιντ το '70 διήρκεσε λίγους μήνες και ξαναπαντρεύτηκε το 1986 με τον μαέστρο Στίβεν Μάρπλοου.
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '70 οι προσπάθειές της ως ηθοποιός της απέφεραν μικρούς τηλεοπτικούς ρόλους. Το 1976 πια γύρισε για εκείνην ο τροχός. Επιλέχθηκε ανάμεσα σε 800 υποψήφιες για το ρόλο της Προύντι στο ριμέικ της περιπετειώδους σειράς κατασκοπείας «Οι νέοι εκδικητές» και έμελλε να γίνει μοντέλο πιν απ για μια γενιά Βρετανών. Το χτένισμά της δε στη σειρά έκανε θραύση στα κομμωτήρια. Το ένα πράγμα έφερε το άλλο και στη δεκαετία του '80 έκανε αξιοσημείωτες θεατρικές εμφανίσεις με ρόλους όπως η Εντα Γκάμπλερ στο ομότιτλο δράμα του Ιψεν και η Ελβίρα στο «Πονηρό πνεύμα» του Νόελ Κάουαρντ.
Η καριέρα της απογειώθηκε όμως αρχές δεκαετίας του '90 με τον ρόλο – και την ερμηνεία που της χάρισε BAFTA και άλλες διακρίσεις – στο ριμέικ της σειράς «Absolutely Fabulous». Η Λάμλεϊ δεν επαναπαύθηκε όμως στις τηλεοπτικές δάφνες. Το 2008 μπήκε μπροστάρισσα στη βρετανική εκστρατεία υπέρ του δικαιώματος εγκατάστασης των βετεράνων Γκούρκα – ιθαγενών του Νεπάλ που πολέμησαν για τη Βρετανία.
Οι Γκούρκα για πάνω από 200 χρόνια υπηρέτησαν στον βρετανικό Στρατό, 50.000 από αυτούς πέθαναν σε πεδία μαχών και 13 τιμήθηκαν με τον Σταυρό της Βικτωρίας (το βρετανικό Αριστείο Ανδρείας). Η κυβέρνηση, σε αναγνώριση των υπηρεσιών τους, ενέκρινε την εγκατάσταση βετεράνων επί βρετανικού εδάφους, όμως μόνο εκείνων που είχαν υπηρετήσει μετά το 1997. Η Λάμλεϊ βρέθηκε στην πρώτη σειρά της μεγάλης πορείας διαμαρτυρίας από το βρετανικό Κοινοβούλιο, ακολουθούμενη από μερικές χιλιάδες Νεπαλέζων Γκούρκα, ως την Ντάουνινγκ Στριτ.
Στον τότε πρωθυπουργό επέδωσε ψήφισμα υπογεγραμμένο από 250.000 ανθρώπους. Ο Μπράουν υποσχέθηκε στη Λάμλεϊ ότι θα ικανοποιήσει το αίτημα. Και εκείνη τον πίστεψε. Οταν όμως απορρίφθηκαν οι αιτήσεις μετεγκατάστασης στη Βρετανία πέντε Γκούρκα, η Λάμλεϊ βγήκε στα κανάλια. Λίγες ημέρες αργότερα η Ντάουνινγκ Στριτ υποχρεωνόταν σε αναδίπλωση. «Ο Πρωθυπουργός ζητά συγγνώμη για ό,τι συνέβη», δήλωνε ο εκπρόσωπός του στις 29 Μαρτίου του 2010.
ΦΛΕΡΤ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ. Ο ακτιβισμός της δεν περιορίζεται στους Γκούρκα. Αγωνίζεται για τους εξόριστους του Θιβέτ, για τη μόρφωση των παιδιών της Βιρμανίας, για τους ιθαγενείς Κόντα της Ινδίας, μια πανάρχαιη φυλή που απειλείται με εκτοπισμό καθώς τη γη τους επιβουλεύεται εταιρεία εξόρυξης μεταλλευμάτων. Το 2009 συντάχθηκε με τους Πράσινους της Βρετανίας. Για εκείνην η προάσπιση των δικαιωμάτων ανθρώπων και ζώων είναι σκοπός ζωής. Πολλοί την ήθελαν στην πολιτική. Εκείνη επιλέγει να είναι δορυφόρος της και να απολαμβάνει τα ταξιδιωτικά ντοκιμαντέρ, όπως εκείνα για τον Νείλο, για τον αρκτικό κύκλο και για την Ελλάδα.
Στις δύσκολες ώρες που περνά η Ελλάδα μια Βρετανίδα με ενθουσιασμό δείχνει στον κόσμο τη φωτεινή πλευρά της χώρας μας. Οταν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν τα επεισόδια, το κύμα απεργιακών κινητοποιήσεων, τους αποκλεισμούς των λιμανιών και των αεροδρομίων, η ηθοποιός Τζοάνα Λάμλεϊ μεταμορφώνεται στη δεύτερη – μετά τη Βικτόρια Χίσλοπ – καλύτερη πρεσβευτή της.
Πηγή: Τα Νέα